Η βιώσιμη αλιεία στις Βόρειες Κυκλάδες, και ειδικά στην Άνδρο και την Κύθνο, δεν αποτελεί πλέον μόνο ένα όραμα, αλλά ξεκινάει και γίνεται πράξη, μέσα από το πρόγραμμα «Μετασχηματίζοντας την παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας στη Μεσόγειο».
Το πρόγραμμα υλοποιείται από το WWF Ελλάς, με τη συμμετοχή παράκτιων αλιέων και άλλων εμπλεκόμενων φορέων, και έχει ως κεντρικό στόχο την υιοθέτηση και την εφαρμογή βιώσιμων αλιευτικών πρακτικών, αλλά και τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των αλιέων.
Στο πλαίσιο αυτό, τα μέλη της Επιτροπής Συνδιαχείρισης Παράκτιας Αλιείας Β. Κυκλάδων πραγματοποίησαν την τρίτη κατά σειρά επίσημη συνάντησή τους (15-16 Ιουνίου 2022), αυτή τη φορά διά ζώσης, προκειμένου να αξιολογήσουν τη μέχρι τώρα πορεία του έργου και των στόχων που έχουν τεθεί από κοινού, αλλά και να συζητήσουν τα επόμενα βήματα.
Η ομάδα αλιέων από την Άνδρο και την Κύθνο, που συμμετέχει ενεργά στην πρωτοβουλία αυτή τους τελευταίους μήνες, κατάφεραν με την υποστήριξη των κύριων εμπλεκόμενων φορέων για την αλιεία στην περιοχή, να ψαρεύουν με βιώσιμες πρακτικές. Συγκεκριμένα, οι αλιείς πλέον χρησιμοποιούν πιο επιλεκτικά εργαλεία, εκφορτώνουν ψάρια με μεγαλύτερο μήκος διασφαλίζοντας ότι έχουν αναπαραχθεί τουλάχιστον μια φορά, αποφεύγουν να αλιεύουν προστατευόμενα είδη όπως καρχαρίες και σαλάχια, ενώ διακόπτουν εθελοντικά να ψαρεύουν σε συγκεκριμένες περιοχές των δύο νησιών όπου παρατηρούνται μεγάλοι πληθυσμοί ψαριών μικρού μεγέθους.
Επίσης, την περίοδο Απριλίου- Μαΐου, που αποτελεί περίοδο αναπαραγωγής για την πλειονότητα των εμπορικών ψαριών, οι αλιείς μείωσαν σημαντικά την αλιευτική τους δραστηριότητα, είτε αποσύροντας συντονισμένα τα καΐκια τους για επισκευή, είτε συμμετέχοντας με αντισταθμιστικό όφελος σε δράσεις καθαρισμού μη προσβάσιμων παραλιών της Εναλείας στο πλαίσιο του προγράμματος της “Mediterranean CleanUp”.
Επιπλέον, κατά την τελευταία συνάντηση της Επιτροπής συζητήθηκαν και τρόποι βελτίωσης της προώθησης και πώλησης των βιώσιμων αλιευμάτων στην αγορά, κάτι που αποτελεί ένα καίριο ζήτημα, καθώς επηρεάζει σημαντικά τους παράκτιους αλιείς στις Β. Κυκλάδες και το εισόδημά τους, ειδικά τη χειμερινή περίοδο.
Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάστηκε η σύγχρονη πλατφόρμα Abalobi, η οποία στηρίζει διεθνώς παράκτιους αλιείς μικρής κλίμακας που ψαρεύουν με βιώσιμες πρακτικές, να αποκτήσουν απευθείας πρόσβαση σε καταναλωτές και εστιατόρια, μέσω της ηλεκτρονικής ψαραγοράς Abalobi Marketplace, ενώ εξετάστηκαν οι προϋποθέσεις για την πιθανή εφαρμογή της στα νησιά της Άνδρου και της Κύθνου.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα, οι αλιείς με την υποστήριξη του WWFΕλλάς και των άλλων μελών της Επιτροπής Συνδιαχείρησης, θα αποφασίσουν και θα προχωρήσουν στις κατάλληλες πρωτοβουλίες για να βελτιώσουν την πρόσβαση των αλιευμάτων τους στην αγορά, αναδεικνύοντας τις βιώσιμες πρακτικές που πλέον υιοθετούνται.
Τέλος, στη συνάντηση παρουσιάστηκαν και τα αποτελέσματα δυο σημαντικών ερευνητικών προγραμμάτων που συμβάλλουν στη συλλογή δεδομένων με απώτερο στόχο την προώθηση βιώσιμων αλιευτικών πρακτικών.
Α) Το πρόγραμμα «Αντιμετωπίζοντας την αλληλεπίδραση μεταξύ της παράκτιας αλιείας και της θαλάσσιας μεγαπανίδας στην Ελλάδα (INCA)», το οποίο συντονίζει το WWF Ελλάς και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ιχθυολογίας του Τμήματος Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, καθώς και άλλους φορείς σε όλη τη χώρα. Τα αποτελέσματα του είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την παράκτια αλιεία αφού, εκτός των άλλων, τεκμηριώνεται η σημαντική απώλεια εισοδήματος των αλιέων από τις ζημιές από τα προστατευόμενα θαλάσσια είδη, και κυρίως τα θαλάσσια θηλαστικά στα εργαλεία και στο αλίευμα. Τα αποτελέσματα του προγράμματος θα προωθηθούν στις αρμόδιες αρχές και θα είναι άμεσα δημόσια διαθέσιμα.
Β) Το πρόγραμμα “Gyaros MPA fisheries knowledge survey: assessing a pristine Mediterranean biodiversity hotspot”, που υλοποιήθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) στη Γυάρο. Τα αποτελέσματα και αυτού του προγράμματος είναι πολύ σημαντικά αφού τεκμηριώνεται η αξιοσημείωτη βελτίωση της ποικιλίας, του μεγέθους και της κατάστασης των αλιευμάτων εντός της Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής της Γυάρου, ως άμεσο αποτέλεσμα της προστασίας και της αποτελεσματικής φύλαξης της περιοχής. Τα αναλυτικά αποτελέσματα του συγκεκριμένου προγράμματος θα δημοσιοποιηθούν μέσα στο επόμενο διάστημα.
«Οι θετικές αλλαγές επιτυγχάνονται μόνο μέσα από τη συνεργασία και την ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και των άμεσα εμπλεκομένων. Σε αυτή την αρχή βασίζεται η φιλοσοφία και η λειτουργία της Επιτροπής Συνδιαχείρισης Παράκτιας Αλιείας Β. Κυκλάδων. Οι παράκτιοι αλιείς είναι ίσως ο πιο σημαντικός κρίκος σε μια αλυσίδα φορέων και οργανισμών που θα πρέπει να συζητούν και να συναποφασίζουν μέτρα προστασίας, τόσο της παράκτιας αλιείας, όσο και των θαλασσών μας», τονίζει ο Μιχάλης Μαργαρίτης, υπεύθυνος αλιείας πεδίου στο WWF Ελλάς.
(φωτό αρχείου)