Τελευταία Κυριακή της Αποκριάς σήμερα, η Τυρινή. Παρελαύνει διασκεδαστικά όλη η Ελλάδα. Η Ελλάδα της Αποκριάς. Οι φωτογραφίες και τα βίντεο που θα δούμε, με το σεληνιαζόμενο πλήθος και τις διονυσιακές εκρήξεις, είναι φωτογραφίες της στιγμής. Μια εκτόνωση συσσωρευμένης κοινωνικής ηφαιστειακής ύλης. Μια συνομιλία με τον σκοτεινό κόσμο των απωθημένων επιθυμιών. Η φωτογραφία έχει καταλήξει να είναι ένας τρόπος άρνησης της εμπειρίας, μας λέει η Σούζαν Σόνταγκ, Αμερικανίδα συγγραφέας, κριτικός και ακτιβίστρια. Εδώ είναι η εμπειρία. Η συμμετοχή με την επετειακή της συχνότητα και ρουτίνα, αλλά και με την εύθυμη τομή στη βασανιστική καθημερινότητα και την ευρηματική αντίσταση στις κοινωνικές συμβάσεις που δεν έχουν, παρά τα φαινόμενα, όλες εκλείψει ή επανέρχονται… μεταμφιεσμένες.
Αυτές τις μέρες αναβίωσαν διάφορα αποκριάτικα έθιμα σε όλη τη Νάξο. Επικοινωνήσαμε (και κοινωνήσαμε) με την παράδοσή μας, όπως την αποκωδικοποιούμε και την προσαρμόζουμε, αλλά και με άλλες μουσικές του κόσμου, όπως είναι η κατεξοχήν μουσική των ημερών, η λατινοαμερικάνικη, γιατί οι μουσικοί φθόγγοι είναι οικουμενικοί. Στιχουργήσαμε, αυτοσχεδιάσαμε, αλλά και αναστήσαμε τα θυμόσοφα, αλληγορικά, περιπαιχτικά και αυθεντικά λόγια της λαϊκής μας ποίησης. Αναστήσαμε, λες και πέθαναν ποτέ, σε μια κοινωνία που τα έχει ανάγκη και τα ανακαλεί, αν και πολλές φορές αυτά μιλούν για άλλο υλικό πολιτισμό.
Η σάτιρα (ο γέλως και ο κατάγελως, κατά τους αρχαίους Έλληνες) δοκιμάζει και φέτος τα ακραία όριά της. Οι τραγοπόδαροι και κερασφόροι Σάτυροι ακολουθούν τον και νάξιο Διόνυσο σε αυτή τη λάγνα και ακόλαστη κραιπάλη. Παράδοση γενεών. Κυτταρική κληρονομιά.
Παρωδία, διακωμώδηση, γελοιοποίηση, σκώμμα, στην υπηρεσία του βασιλιά Καρνάβαλου. Υπάρχουν πανάρχαιες, αρχαϊκές παραδοσιακές μεταμφιέσεις και σύγχρονες, που εκφράζουν την κοινωνική, πολιτιστική, οικονομική και πολιτική κατάσταση και επικαιρότητα. Η μεταμφίεση είναι ψυχισμός πάνω απ’ όλα, ανεξάρτητα από τα λαογραφικά και κοινωνικοανθρωπολογικά περιβάλλοντα. Εκφράζει ψυχικά σε ένα βαθμό και τον μεταμφιεζόμενο και αυτόν που τον συμβουλεύει ή του υποβάλει τη μεταμφίεση. Πώς βλέπει κανείς τον Εαυτό του και τον Έτερο (τον πλησίον) σε ένα διαφορετικό, υποκριτικό ρόλο. Ή μήπως πολλές φορές η πραγματικότητα είναι αυτή που μεταμφιέζεται τις Αποκριές, που ωραΐζεται στην καθημερινή ζωή με τον καθωσπρεπισμό και την υποκρισία;
Υπάρχει, λοιπόν, η ψυχολογία της Αποκριάς, της μεταμφίεσης. Η στολή που επιλέγουμε δεν είναι θέμα τύχης ή αισθητικής, αλλά προϊόν μιας υποσυνείδητης ανάγκης. Μια υπενθύμιση των τρόπων με τους οποίους οχυρωνόμαστε πίσω από ρόλους και μηχανισμούς άμυνας, αποκρύπτοντας ή αποκαλύπτοντας καθημερινά διάφορες μορφές του εαυτού μας.
Σήμερα θα δούμε πώς σατιρίζουν ανά την Ελλάδα οι «κάτω» τους «πάνω», ο λαός την εξουσία, κεντρική και τοπική, αλλά και την κοινωνία και τις συμπεριφορές μας, αν βέβαια ευρηματικά πρόσωπα λειτουργούν ανεξάρτητα και εμπνευσμένα, με αίσθηση του χιούμορ και της πραγματικότητας, με διάθεση και αυτοσαρκασμού.
Υπάρχει και ο αντίλογος. Σε παλιότερες εποχές, όταν κυριαρχούσε ο πουριτανισμός και το πρόσωπο καταπιεζόταν ποικιλότροπα, οικογενειακά, ταξικά, οικονομικά, είχε νόημα η δυναμική της μεταμφίεσης. Σήμερα, όμως, το κύριο κίνητρο της Αποκριάς είναι εμπορικό. Κάθε Δήμος διαφημίζει το καρναβάλι του για να προσελκύσει επισκέπτες.
Ναι, αλλά και σήμερα με άλλους όρους και μορφές δεν υπάρχει η αναγκαιότητα εκτόνωσης από την κοινωνική πίεση;
Σήμερα, λοιπόν, ντύνω τους ανθρώπους της ναξιακής εξουσίας, με τις στολές που θεωρώ ότι τους ταιριάζουν, για την παραλιακή αποκριάτικη παρέλαση. Ας το σκεφτούν. Ας σκάψουν λίγο μέσα τους να βρουν την αλήθεια της «στολής της ψυχής». Εγώ μπορεί να βλέπω μεροληπτικά πρόσωπα και προσωπεία.
Πάντως, σε μια φαντασιακή παρέλαση της παραλίας, που έτσι κι αλλιώς είναι μασκαρεμένη, μια παραλία- «ατέλειωτη παράγκα», κατά τη σαββοπουλική έκφραση, θα τους έντυνα ως εξής:
-Φαραώ / Λιανός
-Spiderman / Μαργαρίτης (έπαρχος)
-Αρχιμανδρίτης / Χατζηανδρέου
-Κασέτα / Κορρές
-Βαμπίρ / Μαυρομμάτης
-Χαβα-νέζος / Κατσαράς
-Air force man / Βαθρακοκοίλης
-Κάδος ανακύκλωσης / Βιτζηλαίος
-Τεχνητή Νοημοσύνη | Παντελιάς
-Πειρατής / Σεργάκι
-Μπάτμαν / Μπέης
-Ποσειδώνας / Μαυρογιαννόπουλος
-Καλατράβας / Φλεριανός
-Pummaro / Νομικός
-Sumo / Βάβουλας
-Σωκράτης / Γρυλλάκης
-Μάγισσα / Μουστάκη
-Ρομπέν των δασών / Μαράκης
-Panic button / Πολυκρέτης
-Μεξικάνος / Μαυρογιάννης
-Ποιητής Φανφάρας / Ιωάν. Βρούτσης
-Καμαριέρα / Μονογιού
-Ρεπόρτερ / Καπούνης
-Νοσοκόμα / Φραγκίσκου
-Μουεζίνης / Φραγκίσκος
-Τσάρλεστον / Κάγκανη
-Θαλαμηπόλος / Λυκουρόπουλος
– Νίντζα / Θεόφιλος
-Στρατιωτίνα / Καμπούρη
-Ελαιοπαραγωγός / Καμβύσης
-Queer / Αριάδνη
Είχα γράψει και πέρυσι τη ρήση του Oscar Wilde έλεγε πως «Ο άνθρωπος είναι λιγότερο ο εαυτός του όταν μιλάει ως ο εαυτός του. Δώςτου μια μάσκα και θα σου πει την αλήθεια». Ασφαλώς είναι διαχρονική.
Ακούω, τώρα που τέλειωσα, το «χορέψετε-χορέψετε», με την αγγελική φωνή του Πάριου και συλλογίζομαι συγχρόνως: Ποιον γνωστό Καρνάβαλο θα κάψουμε απόψε;
Μα ένας είναι; ακούω να μου ψιθυρίζει ο υποβολέας της δεύτερης σκέψης. Έλα, ντε.
Όχεντρα
Ακολουθήστε το naxostimes.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
