Σοβαρό κίνδυνο διατρέχουν εξήντα έργα από το τρέχον ΕΣΠΑ, συνολικού προϋπολογισμού 6 δισ. ευρώ, η διάσωση των οποίων απαιτεί την επίσπευση των διαδικασιών σε στενά χρονικά περιθώρια και συγκεκριμένα έως και τα τέλη του 2015.
Ένα μόλις χρόνο πριν από την ολοκλήρωση του προγράμματος και ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η νέα προγραμματική περίοδος, το ένα τρίτο των 181 έργων που είχαν προσδιοριστεί από την Ελλάδα ως έργα προτεραιότητας, βρίσκονται αντιμέτωπα με σοβαρές καθυστερήσεις, ενώ έντεκα από αυτά είναι στο «κόκκινο».
Ο κατάλογος των 181 έργων προτεραιότητας, συνολικού προϋπολογισμού 11,5 δισ. ευρώ, συντάχθηκε πριν από περίπου τέσσερα χρόνια από τη χώρα μας, αλλά ουσιαστικά ήταν μια πρωτοβουλία του προηγούμενου επιτρόπου Γιοχάνες Χαν. Ο στόχος ήταν να πιέσει την ελληνική πλευρά για την έγκαιρη υλοποίησή τους, αλλά και να παρακολουθεί στενά την εξέλιξή τους. Με αυτή την έννοια δεν είναι υπερβολή ότι επρόκειτο για το «βαρύ πυροβολικό» των έργων του ΕΣΠΑ, αφού μεταξύ αυτών είναι οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές -πλην των τεσσάρων αυτοκινητοδρόμων- τεχνολογικά έργα, ενεργειακά και περιβαλλοντικά.
Στη λίστα των 181 έργων περιλαμβάνονται και 6 έργα που ακυρώθηκαν, είτε γιατί διαπιστώθηκε ότι δεν είχαν καμία τύχη να προχωρήσουν, είτε η ελληνική πλευρά δεν τα θεωρεί πλέον έργα προτεραιότητας.
Πρώτα στη λίστα των έργων που ακυρώθηκαν, είναι οι εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων στην Αττική, συνολικού προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ, μετά την ακύρωση των σχετικών διαγωνισμών. Τα έργα περιβάλλοντος φιγουράρουν άλλωστε μεταξύ εκείνων που δεν έχουν ακυρωθεί, αλλά είναι σε σοβαρό κίνδυνο, όπως είναι τα έργα διαχείρισης αποβλήτων σε 120 μικρούς οικισμούς με πληθυσμό από 2.000 έως 15.000 κατοίκους, συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, από τα οποία έχουν απορροφηθεί μόλις 288,3 εκατ. ευρώ.
Μεταξύ των έργων σε σοβαρό κίνδυνο είναι το Εθνικό Ληξιαρχείο, προϋπολογισμού 44,6 εκατ. ευρώ, από τα οποία έχουν γίνει πληρωμές μόλις 3,4 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα για το «Ψηφιακό Σχολείο» έχουν προϋπολογιστεί 152,6 εκατ. ευρώ και δεν έχει γίνει ακόμη καμία πληρωμή, ενώ ίδια είναι η εικόνα του έργου «Ηλεκτρονικό Εισιτήριο» για το οποίο έχουν προϋπολογιστεί 34,7 εκατ. ευρώ, χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν γίνει πληρωμές.
Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει η διασύνδεση των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό σύστημα υψηλής τάσης, η ολοκλήρωση συνδέσεων του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ με το λιμάνι και την πόλη της Πάτρας, η οδική σύνδεση του Ακτίου με τον Δυτικό άξονα Βορρά – Νότου, η κατασκευή του μετρό Θεσσαλονίκης, η Δυτική επέκταση του τραμ στον Πειραιά, το λιμάνι του Κατάκολου, η ανάπτυξη του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, η ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών σε αγροτικές και νησιωτικές περιοχές κ.ά.
Ορισμένα από τα έργα που βρίσκονται σε κίνδυνο, επιχειρείται να μεταφερθούν εξ ολοκλήρου στο επόμενο ΕΣΠΑ, στον βαθμό που πρόκειται για έργα τα οποία δεν έχουν ξεκινήσει καν. Κάποια άλλα θα λειτουργήσουν ως έργα «γέφυρες», δηλαδή θα χρηματοδοτηθούν και από τα δύο προγράμματα, μια διαδικασία που απαιτεί την προηγούμενη συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εκτός από την προφανή αδυναμία της Ελλάδας να ολοκληρώσει για άλλη μια φορά έγκαιρα τα έργα, αποτέλεσμα της όλης καθυστέρησης είναι ότι και οι δύο κατηγορίες έργων θα μειώσουν σημαντικά τους πόρους που έχει διαθέσιμους η χώρα μας για τη νέα προγραμματική περίοδο – ξεκίνησε το 2014 και θα τελειώσει το 2020.
Ο κατάλογος των 181 έργων
Η ακτινογραφία των 181 έργων προτεραιότητας δείχνει ότι:
• Έως τα τέλη του 2014 είχαν ολοκληρωθεί 68 έργα, προϋπολογισμού 1,4 δισ. ευρώ. Εντός του 2014 ολοκληρώθηκαν 16 έργα, ενώ ο προγραμματισμός προέβλεπε 23.
• Κανονικά υλοποιούνται και αναμένεται να τελειώσουν 48 έργα προϋπολογισμού 3,1 δισ. ευρώ.
• Επιτάχυνση απαιτούν 48 έργα προϋπολογισμού 5,2 δισ. ευρώ.
• Σε σοβαρό κίνδυνο είναι 11 έργα προϋπολογισμού 730 εκατ. ευρώ.
• Έχουν ακυρωθεί 6 έργα προϋπολογισμού 275 εκατ. ευρώ.
Ο προγραμματισμός προβλέπει την ολοκλήρωση, έως τα τέλη του 2015, 71 έργων, δηλαδή άλλων τριών έργων σε σχέση με αυτά που ολοκληρώθηκαν το 2014. «Γέφυρες» μεταξύ του παλιού ΕΣΠΑ και του νέου θα αποτελέσουν 30 έργα, ενώ πλήρως, δηλαδή ανεκτέλεστα στο σύνολό τους, θα μεταφερθούν 6 έργα. Το ποσό που θα απαιτήσουν από το νέο ΕΣΠΑ υπολογίζεται ότι θα προσεγγίσει τα 8 δισ. ευρώ, στερώντας αντίστοιχους πόρους από άλλες δράσεις.
Πηγή: kathimerini.gr
