«Είναι γνωστό ότι η Πάρος από το 2012 διαθέτει Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ), βάσει του οποίου καθορίζονται οι χρήσεις γης στο νησί. Παρά τα προβλήματα και τις αδυναμίες που αναδείχτηκαν από την εφαρμογή του, θα έλεγε κανείς ότι επιχειρήθηκε να μπουν κάποιοι κανόνες στη χρήση της γης και ένα μέτρο στην άκρατη εμπορευματοποίησή της.
Οι προσδοκίες διαψεύδονται όμως από την πρακτική της κεντρικής εξουσίας, η οποία στο όνομα της εξυπηρέτησης μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων, στο όνομα του “στρατηγικού” σχεδιασμού της οικονομίας και της “ανάπτυξης” όπως την εννοούν, δηλαδή της διάνοιξης των δρόμων της υψηλής κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων, έχει νομοθετήσει τους τρόπους υπέρβασης των περιορισμών που θέτει το οποιοδήποτε τοπικό εξειδικευμένο πλαίσιο προστασίας, όπως στη περίπτωση μας, το ΓΠΣ της Πάρου. Κάτι τέτοιο έχει συμβεί με τις εγκρίσεις για δημιουργία αιολικών πάρκων στο νησί μας, αφού το Γενικό Πλαίσιο κάθε φορά είναι πάνω από τον τοπικό σχεδιασμό.
Ανάλογη δυνατότητα δίνεται και εδώ για να έλθουμε στο προκείμενο. Αν για παράδειγμα κατέχεις 4 στρέμματα παλαιάς κοπής ή 8 στρ. νεότερης και βρίσκεσαι σε περιοχή αγροτικής γης οικοδομείς 100 τ.μ. Αν όμως διαθέτεις 300 στρ. και έχεις ένα επιχειρηματικό project, έστω και αν αυτά βρίσκονται σε περιοχή, με Ζώνες Α και Β Προστασίας, Περιοχές Ειδικής Προστασίας Τοπίου-Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους και Αρχαιολογικών Χώρων, που εντός των παραπάνω θεσμοθετημένων χρήσεων ισχύουν οι όροι και περιορισμοί του εγκεκριμένου ΓΠΣ, η κεντρική εξουσία, δίνει τη δυνατότητα ανατροπής του ΓΠΣ με την έγκριση ενός Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ).
Δεν έχουμε λόγους να αμφισβητήσουμε τις προθέσεις της εταιρείας για μια επένδυση ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, όπως αναφέρεται της τάξης των 12.000 τ.μ., δεδομένου ότι είχε τη δυνατότητα να προτείνει το σενάριο “εντατικής” ανάπτυξης 44.000 τ.μ.
Ο υπόλογος για μας διαχρονικά είναι οι πολιτικές ευθύνες των αστικών κυβερνήσεων που στο πλαίσιο της εμπορευματοποίησης της γης, νομοθετούν εδώ και χρόνια στο όνομα του σχεδιασμού, της ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος και κάθε φορά τα νομοθετήματά τους ξεπουλούν ότι είχε ξεμείνει από τα προηγούμενα.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι οι “Κολυμπήθρες” αποτελούν μια περιοχή φυσικού κάλλους που με διάφορους τρόπους δόθηκε η δυνατότητα κακοποίησής της από τη δόμηση της με κατοικίες- βίλλες που κτίζονται με άδεια αναψυκτήριου, μέχρι και ξενοδοχείο τέρας που κατασκευάστηκε με μεταφορά συντελεστή δόμησης από το Θριάσιο Πεδίο.
Με αφορμή το υπό συζήτηση ΣΜΠΕ, ας δούμε όμως και κάτι ακόμα. Η πρόταση ουσιαστικά προβλέπει έναν οικισμό 440 κατοίκων και επομένως επέκταση υποδομών στη βάση ενός σχεδιασμού. Στις Κυκλάδες και ειδικότερα στο νησί μας, εδώ και τέσσερα χρόνια είναι γνωστό ότι επικρατεί επενδυτικός κατασκευαστικός πυρετός. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι εκδίδονται 600 περίπου οικοδομικές άδειες από τις οποίες το συντριπτικό τους ποσοστό αφορά παραθεριστική κατοικία ή κατασκευές για τουριστική εκμετάλλευση και μάλιστα κατασκευές σε περιοχές εκτός σχεδίου, με ό,τι σημαίνει αυτό για τη διασπορά και την άναρχη ανάπτυξη των υποδομών δικτύων ύδρευσης, ηλεκτρικής ενέργειας και επικοινωνίας.
Διαμορφώνονται έτσι οι προϋποθέσεις για μια εποχική επιπλέον αύξηση του πληθυσμού κατά 2000 άτομα ετησίως. Ποιο είναι το “πατάρι” σε αυτές τις πληθυσμιακές εποχικές αυξήσεις; Οι υποδομές στα νησιά που δεν ανταποκρίνονται καν στις ανάγκες των μόνιμων κατοίκων, πώς θα αντέξουν αυτές τις πληθυσμιακές αυξήσεις των νησιών; Και ακόμα, αν υποθέσουμε ότι υπάρχει ανάπτυξη κάποιων υποδομών, όπως δρόμοι, λιμάνια, αεροδρόμια, ποιος καθορίζει μέχρι που αυτό είναι δυνατόν με δεδομένο την κλίμακα των νησιών;
Προφανώς στο σύστημα που ζούμε, η ζήτηση και η προσφορά, η ανάπτυξη πάνω από όλα δηλαδή η κερδοφορία. Το οξύμωρο βέβαια – που είναι γέννημα αυτού του συστήματος – είναι ότι, παρά τον κατασκευαστικό πυρετό στα νησιά μας, τα λαϊκά νοικοκυριά, οι εργαζόμενοι που δεν έχουν ιδιόκτητη στέγη, δεν βρίσκουν σπίτια για να μείνουν ή στην καλύτερη περίπτωση για το νοίκι χρειάζεται ένα μεγάλο μέρος του μισθού τους.
Αυτό είναι γενικότερα το πλαίσιο του δικού μας προβληματισμού. Αυτή προφανώς η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει και όσο αυξάνεται η ζήτηση θα χειροτερεύει. Δεν πρόκειται να αλλάξει μέχρις ότου η ανάπτυξη θα αφορά τους πολλούς και θα βελτιώνει τη ζωή τους, μέχρι τότε που αυτοί θα διαφεντεύουν τον τόπο τους, μέχρι τότε που ο σχεδιασμός της οικονομίας θα αποτελεί ασπίδα για τα συμφέροντα τους και την προστασία του περιβάλλοντος.
Η τοποθέτησή μας λοιπόν είναι κατά. Είναι κατά της πολιτικής που παρακάπτει και απαξιώνει τις ανάγκες του λαού και θεοποιεί την επιχειρηματικότητα και την κερδοφορία των ομίλων. Και μάλιστα στο όνομα της “βιώσιμης ανάπτυξης”, που διαμορφώνει τους όρους της μελλοντικής απαξίωσης των νησιών μας».
