Με μια καυστική ανακοίνωση, το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου σχολιάζει την απόφαση του Λιμεναρχείου Σύρου να ματαιώσει σήμερα (για δεύτερη φορά μέσα σε έξι μήνες) την πραγματοποίηση δειγματοληψιών επιφανειακών ιζημάτων από το λιμάνι της Ερμούπολης από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).
Σχετική πρόσκληση προς το ΕΛΚΕΘΕ είχε απευθύνει το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου, με σκοπό – όπως αναφέρει στην ανακοίνωση – «την πραγματοποίηση μιας ανεξάρτητης μελέτης για τον προσδιορισμό του εύρους της ρύπανσης με βαρέα μέταλλα και άλλες ρυπαντικές ουσίες και τον εντοπισμό πιθανών ρυπαντικών πηγών».
Το πλήρες περιεχόμενο της ανακοίνωσης έχει ως εξής:
Για σήμερα, 12.10.2022, είχε προγραμματισθεί από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), η πραγματοποίηση δειγματοληψιών επιφανειακών ιζημάτων από το λιμάνι της Ερμούπολης, στο πλαίσιο της πρόσκλησης που του είχε απευθύνει το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου.
Σκοπός του Παρατηρητηρίου ήταν η πραγματοποίηση μιας ανεξάρτητης μελέτης (μη χρηματοδοτούμενης από πιθανούς ρυπαντές) για τον προσδιορισμό του εύρους της ρύπανσης με βαρέα μέταλλα και άλλες ρυπαντικές ουσίες και τον εντοπισμό πιθανών ρυπαντικών πηγών. Η δειγματοληψία θα γινόταν από δύτη και θα χρησιμοποιούταν σκάφος της περιβαλλοντικής οργάνωσης ΜΟm για την προσέγγιση των σημείων δειγματοληψίας, υπό την παρουσία και καθοδήγηση ειδικού επιστήμονα του ΕΛΚΕΘΕ.
Είναι η δεύτερη φορά που το ΕΛΚΕΘΕ θα επιχειρούσε να πραγματοποιήσει τη δειγματοληψία αυτή. Η πρώτη απόπειρα δειγματοληψίας, που ήταν προγραμματισμένη για την Τετάρτη 6 Απριλίου 2022 και θα γινόταν από αλιευτικό σκάφος που είχε μισθωθεί από το Παρατηρητήριο, ματαιώθηκε από το Λιμεναρχείο. Η δικαιολογία που επιστρατεύθηκε τότε ήταν πως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλιευτικό σκάφος από δημόσιο ερευνητικό φορέα γι’ αυτό το σκοπό. Το αλιευτικό σκάφος μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μόνο για αλιευτικές έρευνες. Όταν το Λιμεναρχείο σκοπεύει να εμποδίσει μια ενέργεια μη αρεστή, μπορεί να ερμηνεύει το νόμο όσο αυστηρά θέλει.
Τη φορά αυτή το Λιμεναρχείο ξεπέρασε τον εαυτό του. Το σκάφος της ΜΟm δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για δειγματοληψίες, γιατί «δεν είναι ερευνητικό». Αναρωτήθηκε μάλιστα, προς τι η ανάγκη λήψης περαιτέρω δειγμάτων, αφού υπάρχει η ONEX, για λογαριασμό της οποίας έχουν ήδη ληφθεί δείγματα.
Έτσι ματαιώθηκε και η δεύτερη προσπάθεια ενός δημόσιου φορέα για τη διενέργεια δειγματοληψίας.
Όλοι γνωρίζουμε τη σχολαστική προσήλωση του κ. Λιμενάρχη στη νομιμότητα και πως δεν σηκώνει μύγα στο υπηρεσιακό σπαθί του. Γι’ αυτό, πιστεύαμε πως θα στεκόταν αρωγός στον δημόσιο φορέα που ερευνά στοιχεία, τα οποία, ήδη τόσα χρόνια, θα έπρεπε το ίδιο το Λιμεναρχείο να είχε αναζητήσει, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Π.Δ. 55/20-3-98 (ΦΕΚ 58 Α’).
Θα μπορούσε, για παράδειγμα, αν έκρινε ότι τα σκάφη που θα χρησιμοποιούνταν ήταν ακατάλληλα, να θέσει στη διάθεση του ΕΛΚΕΘΕ το αντιρρυπαντικό σκάφος του Λιμενικού (το οποίο, από όσο γνωρίζουμε, διαθέτει προηγμένο ηλεκτρονικό σύστημα… μη εντοπισμού ρυπαντικών επεισοδίων και ρυπαντών) και να μεταφέρει τον επιστήμονα και τον δύτη στα σημεία δειγματοληψίας. Ακόμη, στην περίπτωση που το αντιρρυπαντικό σκάφος θα βρισκόταν σε αποστολή, δεμένο δίπλα στα βουνά της αμμοβολής, θα μπορούσε να θέσει στη διάθεση του ΕΛΚΕΘΕ μια από τις «ερευνητικές» βάρκες, που τριγυρνάνε ασκόπως, χωρίς διακοπή, στο λιμάνι, με αποτέλεσμα να ανακατεύεται η αμμοβολή και τα υφαλοχρώματα (όσα τουλάχιστον από αυτά καταλήγουν στη θάλασσα, όχι τα άλλα που καταλήγουν σε πνευμόνια).
Αναμένοντας, με κομμένη την ανάσα, από την ONEX να μας διαβεβαιώσει ότι το λιμάνι δεν είναι ρυπασμένο και ότι, σε κάθε περίπτωση, το ναυπηγείο δεν ρυπαίνει (με την ίδια αγωνία που περιμένουν τις ανακοινώσεις και οι αρμόδιες αρχές, φτύνοντας σπόρια και χαζεύοντας τους γλάρους), θέλουμε να καταστήσουμε σαφές ότι δεν θα παραιτηθούμε από την προσπάθειά μας για τη διενέργεια μιας ανεξάρτητης μελέτης που θα επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα της ONEX.
Δυστυχώς, η σπουδή του κ. Λιμενάρχη να παρεμποδίσει μια ανεξάρτητη δειγματοληψία δεν μας επιτρέπει και πολλή αισιοδοξία για τα καλά μαντάτα από την ΟΝΕΧ.
12.10.2022
Το Διοικητικό Συμβούλιο
