Πώς μπορούν να μετασχηματιστούν επιχειρηματικά οι νησιωτικές περιοχές; Ποια είναι τα εμπόδια που μπλοκάρουν τη σωστή ανάπτυξη των επιχειρήσεων στα νησιά; Πώς η τεχνολογία και η καινοτομία θα δώσουν την ώθηση για αλλαγή του επιχειρηματικού τοπίου;
Λίγο πριν την πρώτη επιστημονική ημερίδα που διοργανώνει η Ομοσπονδία Ναξιακών Συλλόγων (ΟΝΑΣ) και ο κόμβος Διασύνδεσης Έρευνας και Επιχειρηματικότητας (ΕΠΙ.νοω-ΕΜΠ) με θέμα «Καινοτομία και βιώσιμη επιχειρηματικότητα: Μοχλός ανάπτυξης και μετασχηματισμού των νησιωτικών περιοχών», ο Δρ Μηχανικός ΕΜΠ, Συντονιστής ΕΠΙ.νοώ ΕΜΠ, Ευάγγελος Σιώκας, ένας από τους ομιλητές της ημερίδας και ο πρόεδρος της ΟΝΑΣ, Μάρκος Μαργαρίτης δίνουν στο www.naxostimes.gr μία πρώτη γεύση από όσα ενδιαφέροντα θα ακουστούν την Τετάρτη στο κέντρο της Αθήνας.
«Η ΟΝΑΣ αποφάσισε να ξεκινήσει τη διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων, μέσα από τις οποίες οι Ναξιώτες και οι Κυκλαδίτες γενικότερα θα ενημερώνονται για θέματα επικαιρότητας από εξειδικευμένους επιστήμονες» λέει ο πρόεδρος της ΟΝΑΣ, Μάρκος Μαργαρίτης.
«Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένο ότι παρατηρείται μια τάση στα νησιά πολλοί νέοι με πτυχία να επιστρέφουν στον τόπο καταγωγής τους θέλοντας να ξεκινήσουν μια επιχειρηματική δράση, αποφασίσαμε ότι η πρώτη μας ημερίδα θα πρέπει να αφιερωθεί στην επιχειρηματικότητα, στην καινοτομία και στο πώς οι νέες τεχνολογίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε παραδοσιακούς κλάδους, όπως ο πρωτογενής τομέας» προσθέτει.
Το ενδιαφέρον των νησιωτών για την ημερίδα είναι αυξημένο και γι’ αυτό το λόγο το θέμα της επιχειρηματικότητας θα μονοπωλήσει και το Πανναξιακό Συνέδριο που θα γίνει στο νησί στις 15 Ιουλίου.
Ο Ευάγγελος Σιώκας, Δρ Μηχανικός ΕΜΠ, Συντονιστής ΕΠΙ.νοώ ΕΜΠ και ένας από τους ομιλητές της ημερίδας μιλά στο naxostimes.gr για τα εμπόδια που μπλοκάρουν την σωστή ανάπτυξη των επιχειρήσεων στα νησιά, κάνει λόγο για το μεγάλο στοίχημα της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών και υποστηρίζει ότι η κρίση γεννά ευκαιρίες αρκεί να υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.
-Ποια είναι τα μεγαλύτερα εμπόδια που φρενάρουν την σωστή ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στα νησιά;
Το παραγωγικό/ επιχειρηματικό σύστημα των νησιών δεν φαίνεται να μετασχηματίζεται προς μια δυναμικότερη κατεύθυνση που θα του επιτρέψει να σταθεί στον νέο εντεινόμενο διεθνή ανταγωνισμό. Σχετικά με αυτό, δυο είναι τα μεγαλύτερα εμπόδια στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης επιχειρηματικότητας.
Το πρώτο αφορά στο επιχειρηματικό μοντέλο που ακολουθείται. Ειδικότερα, καθώς η ανεργία και ιδίως η ανεργία των νέων έχει κορυφωθεί, η επιχειρηματικότητα ανάγκης οδηγεί στην αναπαραγωγή του τύπου των επιχειρήσεων που ήδη κυριαρχούν στο ελληνικό επιχειρηματικό σύστημα, εκείνων δηλαδή που αναπτύσσουν δραστηριότητες χαμηλής τεχνολογικής έντασης και διαθέτουν προϊόντα ή υπηρεσίες χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Αντιθέτως, δημιουργούνται πολύ λίγες νέες επιχειρήσεις που αξιοποιούν την τεχνολογία, αναπτύσσουν καινοτομίες και δημιουργούν δραστηριότητες τύπου Β2Β.
Το δεύτερο έχει να κάνει με το ανθρώπινο κεφάλαιο. Η ελληνική περιφέρεια, με τις νησιωτικές περιοχές να μην αποτελούν εξαίρεση, παρά τη διαπιστωμένη ανάγκη για την τεχνολογική και οργανωσιακή αναβάθμιση του επιχειρηματικού τους συστήματος, πλήττονται από τη διαρροή καλά εκπαιδευμένου και καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού (braindrain), καθώς αφενός το τοπικό ανθρώπινο κεφάλαιο στην καλύτερη περίπτωση είναι ελλιπώς αξιοποιημένο, αφετέρου, νέοι και νέες που θα μπορούσαν να αποτελέσουν το «αναπτυξιακό κοίτασμα» των ελληνικών νησιών, αναζητούν ευκαιρίες απασχόλησης στο εξωτερικό ή παραμένουν στις αστικές και ημιαστικές περιοχές μετά το τέλος των σπουδών τους.
-Πώς η τεχνολογία και η καινοτομία θα μπορέσουν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας των νησιωτικών περιοχών, όταν υπάρχουν μικρά -κυρίως- νησιά από τα οποία λείπουν βασικές υποδομές;
Οι βασικές τεχνολογικές υποδομές είναι κρίσιμες και η απουσία τους σίγουρα αποτελεί τροχοπέδη στην επιχειρηματική αναβάθμιση των νησιωτικών περιοχών. Το θέμα βεβαίως είναι συνολικότερο, καθώς στην Ελλάδα της κρίσης, η σύνδεση της οικονομίας με την τεχνολογία και την καινοτομία αποτελεί μία από τις σημαντικές ελλείψεις στη θεματολογία της δημόσιας ατζέντας. Συνεπώς, το γεγονός αυτό έχει άμεση επίδραση στις νησιωτικές περιοχές.
Μια προσδοκώμενη επιχειρηματική πρακτική που θα συνδυάζει τεχνολογική και καινοτομική επίδοση, και εξωστρέφεια, απαιτεί επένδυση και αξιοποίηση της γνώσης και του ανθρώπινου δυναμικού, σε συνδυασμό με την χρήση σύγχρονων τεχνολογικών συστημάτων τόσο από τα νέα όσο και από τα υφιστάμενα επιχειρηματικά σχήματα.
Συνεπώς, η ανάπτυξη, ενεργοποίηση, κατάρτιση και η κατάλληλη οργάνωση και διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού των νησιωτικών περιοχών αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την αποτελεσματική και αποδοτική παραγωγή, διάχυση και αξιοποίηση της γνώσης. Χωρίς τον ανθρώπινο παράγοντα στον δημόσιο, τον επιχειρηματικό και τον κοινωνικό τομέα η επένδυση στην τεχνολογία και τις υποδομές δεν μπορεί να αποφέρει τα αναμενόμενα οφέλη παραγωγικότητας.
-Θεωρείτε ότι σήμερα δίνονται κίνητρα στους νέους επιχειρηματίες;
Στον τομέα αυτό γίνονται προσπάθειες τα τελευταία χρόνια, αλλά ακόμα ο δρόμος είναι μακρύς και η προσπάθεια απαιτητική και δύσκολη. Από την πείρα που έχουμε αποκτήσει από τη σχετική δραστηριότητα που έχουμε αναπτύξει στο πλαίσιο του κόμβου υποστήριξης της καινοτόμου επιχειρηματικότητας ΕΠΙ.νοω ΕΜΠ, διαπιστώνουμε ότι η νέα επιχειρηματικότητα εντάσεως γνώσης δεν είναι μόνον θέμα χρηματικών πόρων. Πολλές φορές τα πολλά λεφτά μπορούν να καταστρέψουν μία προσπάθεια στο αρχικό της στάδιο. Αυτό που χρειάζεται είναι ταυτόχρονα με τη διαθέσιμη χρηματοδότηση να παρέχονται υπηρεσίες coaching και mentoring σε συνδυασμό με την παράλληλη συστηματική προσπάθεια για την αλλαγή νοοτροπιών και αντιλήψεων, για την παροχή των αναγκαίων γνώσεων, την οικοδόμηση ικανοτήτων και την καλλιέργεια δεξιοτήτων μέσω της τυπικής, αλλά και της βιωματικής εκπαίδευσης, ώστε τα χρήματα που μπορούν να επενδυθούν να πιάνουν τόπο.
-Η κρίση μπορεί να λειτουργήσει ως ευκαιρία για ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας;
Αναμφισβήτητα ναι αλλά υπό προϋποθέσεις. Άλλωστε το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων μεγαλώνει με ταχείς ρυθμούς, λέξεις κλειδιά όπως startup, επιχειρηματικότητα και καινοτομία γίνονται πλέον κατανοητές σε όλο το εύρος της κοινωνίας, ενώ παράλληλα με τα επίπεδα ανεργίας στους νέους να έχουν εκτοξευθεί, η επιχειρηματικότητα για πολλούς φαντάζει μια βασική επιλογή καριέρας.
Ωστόσο, η πρόκληση που αναδεικνύεται είναι η ανάγκη δημιουργίας νέων επιχειρήσεων εντάσεως γνώσης σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Δυστυχώς, όλες οι πρόσφατες εμπειρικές έρευνες φανερώνουν ότι την περίοδο της κρίσης, υπάρχει αναπαραγωγή του παλιού μοντέλου επιχειρήσεων που κατά κανόνα δεν είναι βιώσιμο. Συνεπώς, ζητούμενο αποτελεί η ανίχνευση συγκεκριμένων λύσεων, που θα μετασχηματίσουν, τόσο το υφιστάμενο αναπτυξιακό πρότυπο, όσο και την αναπτυσσόμενη κουλτούρα επιχειρηματικότητας στο τοπικό οικοσύστημα των νησιών.
*Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη και ώρα 19:30, στις εγκαταστάσεις του ΕΠΙ.νοώ, Βλαχάβα 6 – 8 στο Μοναστηράκι.
Κική Μαργαρίτη
