ΝΑΞΟΣ: Ο Πασχαλινός μας προορισμός!

Του Μανώλη Ι. Χατζηπέτρου

Και γραμμή θα πα ν’αράξω
στην πανέμορφη τη Νάξο…

«Γλύκα μεγάλη είχε το νησί ετούτο, αγαθά τα πρόσωπα των ανθρώπων, σωροί τα πεπόνια, τα ροδάκινα, τα σύκα κι η θάλασσα ήρεμη. Κοίταζα τους ανθρώπους –ποτέ οι άνθρωποι αυτοί δεν τρόμαξαν από σεισμό ή από Τούρκο, και τα μάτια τους δεν καίγουνταν. Εδώ η λευτεριά είχε σβήσει τη λαχτάρα για τη λευτεριά, κι η ζωή απλώνουνταν ευτυχισμένο κοιμάμενο νερό. Κι αν κάποτε ταράζουνταν, ποτέ δεν σήκωνε τρικυμία. Ασφάλεια ήταν το πρώτο δώρο του νησιού που ένιωσα περιδιαβάζοντας στη Νάξο». (Ν. Καζαντζάκης – Αναφορά στον Γκρέκο)

Μια κουκκίδα στα καταγάλανα νερά του Αιγαίου, η Νάξος είναι ένα μοναδικό κράμα αρχαίων μνημείων και παραλιών. Πρόκειται για το μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων με πληθυσμό 21.143 κατοίκους και, σύμφωνα με την παράδοση, εδώ πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο Δίας. Μόλις φτάσετε στη Νάξο, πάρτε το δρομάκι που οδηγεί στη νησίδα Παλάτια, εκεί όπου στέκει αγέρωχο το σύμβολο της πόλης, η Πορτάρα, μια πέτρινη πύλη – άνω των 6 μέτρων – ενός αρχαίου ναού που δεν υπάρχει πια. ‘Όταν ο ήλιος ετοιμάζεται να κάνει τη βουτιά στο Αιγαίο, θαυμάστε εικόνες του νησιού και της θάλασσας που κόβουν την ανάσα.

Ατέλειωτες παραλίες σε όλο το νησί, με ήρεμα και πεντακάθαρα νερά, ικανοποιούν και τον πλέον απαιτητικό φυσιολάτρη. Ακόμη και για τα θαλάσσια σπορ η Νάξος αποτελεί ιδανικό τόπος προορισμού, για Σαββατοκύριακα και τριήμερα μέσα στο Φθινόπωρο αφού η ακτοπλοϊκή συγκοινωνία είναι αρκετά καλή τέτοια εποχή, ενώ το νησί διαθέτει αεροδρόμιο και ένα ικανοποιητικό οδικό δίκτυο.

Με πρωινό η απογευματινό πλοίο από Πειραιά και από Ραφήνα ξεκινάμε και σε 4-5 ώρες φτάσαμε αφήνοντας τις έννοιες και τη ρουτίνα της καθημερινότητας μακριά μας.

Νησί με λογικές τιμές στις καταναλωτικές μας συνήθειες, αφού διαθέτει αυτάρκεια από ντόπια προϊόντα κάθε είδους και έναν πλούσιο ορυκτό πλούτο και άφθονο νερό για Κυκλαδονήσι. Νησί που ανέδειξε δύο Αγίους της Ορθοδοξίας μας. Τον Άγιο Νικόδημο και τον Άγιο Νικόλαο τον Πλανά.

Σε αυτό τον τόπο, γεννήθηκαν σημαντικές προσωπικότητες της εποχής μας από το χώρο της τέχνης της επιστήμης της Πολιτικής.

Τόπος φιλόξενος με κατοίκους που θα σε καλημερίσουν που θα σε κεράσουν και θα επιδιώξουν να σε συζητήσουν.

Από τη Χώρα “θα χαθείς” σιγά σιγά στην παλιά αγορά, το Μπούργο, με τα καλαίσθητα εμπορικά μαγαζάκια και τις ταβέρνες. Κι έπειτα, από ‘κει όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο Κάστρο. Ανάμεσα στα σοκάκια βρίσκεις το μονοπάτι που σε φέρνει στην καστροπολιτεία της Νάξου, την έδρα του Δουκάτου του Αιγαίου για περίπου τριακόσια χρόνια, από τα χρόνια εκείνα που οι Ενετοί ήταν οι κυρίαρχοι στις ελληνικές θάλασσες.

Στη Χώρα – όπως αποκαλούν οι ντόπιοι την πρωτεύουσα αφού σεργιανίσουμε στα καλντερίμια της παλιάς πόλης, με τους Πύργους και τα καλοδιατηρημένα αρχοντικά, θα μας ενθουσιάσει η επίσκεψη στο Ενετικό Κάστρο, χαρίζοντας μας μια περιπλάνηση στο παρελθόν γεμάτη περηφάνια. Τα μονοπάτια θα μας οδηγήσουν στο Ενετικό Μουσείο δίνοντας μας εμπειρία αξέχαστη. Κεντρική θέση κατέχει ο Πύργος του Eνετού Μάρκου Σανούδου που έχτισε γύρω στο 1207.

Πολλά τα χωριά και δεκάδες τα αξιοθέατα του νησιού.

Μην λησμονήστε να επισκεφθείτε την κεντρική και ορεινή Νάξο με τα παραδοσιακά χωριά και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική.

Το γλωσσικό ιδίωμα, οι γεύσεις και τα χρώματα θα εντυπωσιάσουν τον κάθε επισκέπτη ο οποίος θα θέλει σίγουρα να επισκεφθεί ξανά και ξανά τον όμορφο τούτο τόπο με τον πλούτο στο φυσικό κάλος και στις ψυχές των κατοίκων. Με τα υπέροχα σοκάκια με τις καμάρες και τα τρίστρατα. Άπειρα τα σημεία που θα θελήσετε να αποτυπώσετε στο φωτογραφικό σας φακό.

Χωριά που θα χάσετε αν δεν επισκεφθείτε:

Την Ποταμιά και τις Εγγαρές για τα τρεχούμενα νερά και τη βλάστηση, τις Μέλανες για τις καλές ταβέρνες και τα κηπευτικά.

Το Χαλκί (η Τραγαία) στην “καρδιά” του νησιού με τον ελαιώνα και τα εκλεκτά μαγαζάκια που βρίσκεις σπάνια αντικείμενα, τα οποία ίσως αναζητούσες σε μεγάλα εμπορικά καταστήματα. Συνεχίζοντας τη διαδομή και περιπλάνηση μας αισθανόμαστε σταδιακά μια δροσιά, από την υψομετρική διαφορά, πλησιάζοντας στο κέντρο του νησιού με την οροσειρά του Ζα (Ζεύς 1001 μέτρα) να αγναδιάζει το νησί και όλες τις Κυκλάδες.
Σαγγρί με το μοναδικό αλσάκι, Τρίποδες , από τα μεγαλύτερα χωριά με την μεγάλη πλατεία και ωραία μαγαζιά. Το Φιλώτι το μεγαλύτερο χωριό με πλούτο από κτηνοτροφικά προϊόντα, με νοστιμότατα τυριά, με παραδοσιακές γεύσεις, πολλά εμπορικά καταστήματα και Τράπεζες, τη βιβλιοθήκη Γιώργου Ανωμερίτη, με υπαίθριο θερινό θεατράκι. Μια ωραία κωμόπολη με πλατάνια και παραδοσιακά καφενεία, με πλούσιες και αξιοζήλευτες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ο Δανακός με την φυσική και μοναδική πηγή του νερού και το μοναστήρι του Φωτοδότη, το χωριό της γνωστής λαϊκής ποιήτριας Ειρήνης Χάλκου και τους καλοκάγαθους, αν και λιγοστούς κατοίκους.

Η Απείρανθος, η τ”Απεράθου το ποιό όμορφο γραφικό “μαρμάρινο”χωριό. Ένας από τους ωραιότερους παραδοσιακούς οικισμούς της Ελλάδας που διατηρεί ζωντανό τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Με τα 5 μουσεία, τη βιβλιοθήκη Νίκου Ν. Γλέζου, Πολιτιστικό κέντρο, τον υφαντουργικό συνεταιρισμό Γυναικών, χωριό πολιτικών, ποιητών, επιστημόνων και καλλιτεχνών. Το χωριό του Μανώλη Γλέζου, του Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη, των λογοτεχνών Νίκου Σφυρόερα, Πέτρου Γλέζου, Διαλεχτής Ζευγώλη- Γλέζου και τόσων άλλων ανθρώπων του πνεύματος και του πολιτισμού. Οι άνθρωποι εδώ συνομιλούν με στίχο, ξέρουν να γλεντούν, να ξενυχτούν, να χορεύουν, ενώ αισθάνονται ιδιαίτερα υπερήφανοι για τον τόπο τους. Χωριό γεμάτο με Βυζαντινές εκκλησίες και ξωκλήσια με την Αγία Κυριακή να ξεχωρίζει ως μοναδικό μνημείο στα Βαλκάνια με τις περίφημες ανεικονικές παραστάσεις των πτηνών με τις κορδέλες στο λαιμό.

Από την Απείρανθο και με κατεύθυνσή τον παραλιακό οικισμό της Μουτσούνας, μπορούμε μέσα από ασφαλτοστρωμένο δρόμο να επισκεφθούμε τα ορυχεία της Σμύριδας, ορυκτό το οποίο υπάρχει μόνο στην ορεινή Νάξο σε όλο τον κόσμο (και σε κάποιες μικρές ποσότητες στην Τουρκία).

Η Μονή ξεχωρίζει για την παραδοσιακή τέχνη, τα αμπέλια και το καλό κρασί. Ο Κυνίδαρος, χωριό μουσικών και χορευταράδων, το χωριό των Κονιτοπουλαίων.

Συνεχίζοντας την διαδρομή μας, κάνουμε μια στάση στην σκληροτράχηλη Κόρωνο στην είσοδο της οποίας δεσπόζει η προτομή του Νικηφόρου Μανδηλαρά, ένα από τα 5 σμυριδοχώρια της ορεινής Νάξου, ενώ η Κωμιακή με την πλούσια βλάστηση και το δροσερό κλίμα είναι μερικά μόνο από τα χωριά της ενδοχώρας τα οποία θα σας δώσουν άριστες εντυπώσεις.

Σε όλα τα χωριά θα βρείτε παραδοσιακά καφενεία με ηλικιωμένους κυρίως ανθρώπους πρόθυμους για κουβέντα γεμάτοι σοφία και καταστάλαγμα γνώσεων από τα χρόνια και τις εμπειρίες της σκληρής ζωής στην εργατιά, την αγροτιά και τις περιπέτειες της θάλασσας.

Όσο για παραλίες άλλο τίποτα. Άγριες και μοναχικές αλλά και άλλες κοσμικές μα πάν απ όλα φυσικές, παραδεισένιες.

Από που να αρχίσεις και που να σταματήσεις. Ποια να μην ξεχάσεις και μην αδικήσεις.

Στη Νάξο θέλεις να σταματήσεις το χρόνο για να προλάβεις να ζήσεις περισσότερο και να επισκεφτείς κάθε σημείο.

Ο Άγιος Προκόπης μία από τις καλύτερες παραλίες της Μεσογείου, η Πλάκα, ο Αη Γιώργης, η Αγία Άννα, η Μικρή Βίγλα, λίγο Νοτιοδυτικά στην Αγιασό, Αλυκό, Καστράκι και Πυργάκι αλλά και Ανατολικά στην Μουτσούνα, στου Κανάκη και στον Πάνερμο – μια ανάσα από τα Κουφονήσια και τις μικρές Κυκλάδες – θα βρεθείτε σε ένα άλλο κόσμο, μοσχομυρισμένο με ευωδιές από θυμάρι σκίνο, λυγαριά και φασκόμηλου. Άφησέ το κορμί σου ελεύθερο να χαλαρώσει στα ήσυχα καθαρά καταγάλανα νερά, να σε δροσίσει και να σε ξεπλύνει από το άγχος και την αιθαλομίχλη της πρωτεύουσας. Από τη ρουτίνα της μεγαλούπολης και της μοναξιάς. Να σε ταξιδέψει όπου σε πάει το ήσυχο κυματάκι του Αιγαίου γαληνεύοντας το σώμα και την ψυχή.