O βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος κατέθεσε ερώτηση για την σημαντική καθυστέρηση της εφαρμογής του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Σαντορίνης.
Όπως αναφέρει στην ερώτηση, το καλοκαίρι 2019, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε έτοιμο το πρόγραμμα εκπόνησης Τοπικών Χωρικών Σχεδίων για το σύνολο της χώρας με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η νέα κυβέρνηση της ΝΔ αποφάσισε να παγώσει τον σχεδιασμό, να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο με κύρια κατεύθυνση την προώθηση των Ειδικών Σχεδίων (Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια, Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια κ.λπ.) σε βάρος του ολοκληρωμένου σχεδιασμού.
Παράλληλα, ανέθεσε την αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής στο ΤΕΕ του οποίου ο ρόλος είναι σαφέστατα άλλος (τεχνικός σύμβουλος της Πολιτείας), το Υπουργείο Περιβάλλοντος σχεδόν αποσύρθηκε, ενώ και η τοπική αυτοδιοίκηση έχασε κάθε αρμοδιότητα για το θέμα.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι τρία χρόνια καθυστέρηση κατά τη διάρκεια των οποίων ελάχιστα έγιναν. Πιο συγκεκριμένα οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για τη μεγαλύτερη πολεοδομική μεταρρύθμιση στη χώρα με την προκήρυξη των διαγωνισμών για τη σύνταξη μελετών των πέντε (5) πρώτων Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, που θα συμπεριλάμβανε και το ΕΠΣ της Σαντορίνης με προεκτιμώμενη αξία 495.195,16€ (χωρίς ΦΠΑ) χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», δεν φαίνεται να πραγματοποιούνται.
Από τον Ιούνιο του 2020, στελέχη της Κυβέρνησης στη Σαντορίνη, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, εξήγγειλαν την εκπόνηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Σαντορίνης (ΕΠΣ), με βάση το οποίο θα προσδιορίζονταν καίριας σημασίας έργα για το νησί, αλλά μετά από δύο ακριβώς χρόνια η εκπόνηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου βρίσκεται στο “θα ξεκινήσει” όπως λένε και τα τοπικά δημοσιεύματα της Σαντορίνης.
Μάλιστα πριν την διακήρυξη του διαγωνισμού του ΕΠΣ Σαντορίνης είχε εκδοθεί η Απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αρμόδιου για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκου Ταγαρά, (ΦΕΚ Δ΄578/07.09.2021)με την οποία δόθηκε παράταση αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές της Σαντορίνης για ένα ακόμα έτος.
Ο διαγωνισμός του ΕΠΣ Σαντορίνης, προκηρύχθηκε τον Σεπτέμβριο του 2021, μετά από 6 και πλέον μήνες η Διοικούσα Επιτροπή του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος επικύρωσε το αποτέλεσμα της διαγωνιστικής διαδικασίας και ο ανάδοχος ορίστηκε στις αρχές Απριλίου του 2022. Όμως η σύμβαση δεν έχει ακόμα υπογραφεί, ώστε να ξεκινήσει η εκπόνηση του ΕΠΣ που αποτελεί ένα σημαντικό τεχνικό εργαλείο για να υλοποιηθεί το Στρατηγικό Σχέδιο Βιώσιμης Ανάπτυξης της Σαντορίνης. Ο ανάδοχος του έργου είναι η ένωση οικονομικών φορέων Σαμαράς & Συνεργάτες – Polyline ΑΕ – Σγούρου Δήμητρα, με προσφορά 245.000 ευρώ + ΦΠΑ (έκπτωση 43%), η μοναδική που συμμετείχε στον διαγωνισμό.
Στην συνέχεια τον Μάιο του 2022 έγινε συνάντηση εργασίας μεταξύ του δημάρχου Θήρας, κ. Αντώνη Σιγάλα και της ερευνητικής – επιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ υπό τον καθηγητή κ. Κωνσταντίνο Σερράο, για τον συντονισμό των ενεργειών και την έναρξης υλοποίησης της Προγραμματικής Σύμβασης που έχει υπογραφεί μεταξύ του Δήμου Θήρας και του ΕΜΠ, με αντικείμενο την “ερευνητική και επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά τη διαδικασία εκπόνησης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου Δήμου Θήρας και τη διαμόρφωση κατευθύνσεων πολιτικής για τον χωρικό σχεδιασμό.
Επειδή, η αισθητική και περιβαλλοντική κακοποίηση του νησιού είναι παρούσα και οι σοβαρές καθυστερήσεις εφαρμογής του ΕΠΣ, θα επιδεινώσουν περαιτέρω την καθημερινότητα των κατοίκων και την ζωή στο νησί.
Επειδή, οι διαδικασίες υλοποίησης του ΕΠΣ, συνεχίζουν να καθυστερούν και ο χρόνος πιέζει για την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος του νησιού που δέχεται μεγάλες πιέσεις από τις τουριστικές ροές καθώς και ισχυρό επιχειρηματικό ενδιαφέρον για «αξιοποιήσεις» χωρίς όρια .
Επειδή η επισκεψιμότητα και φέτος δείχνει να αυξάνεται σημαντικά, πράγμα που είναι ευοίωνο για τους επαγγελματίες, αλλά από την άλλη η Σαντορίνη αγγίζει τα όρια υπερκορεσμού και άναρχης δόμησης, ενώ και δεν έχουν δοθεί ακόμα λύσεις για την διαχείριση των απορριμμάτων, για την στελέχωση του νοσοκομείου, για την ενεργειακή επάρκεια, για την χρήση εργαλείων παρακολούθησης και διαχείρισης των τουριστικών ροών των κρουαζιερόπλοιων κλπ.
Επειδή, ο χωρικός σχεδιασμός στη χώρα έχει παγώσει εδώ και τρία χρόνια.
Επειδή το χρονοδιάγραμμα ώστε να αξιοποιηθεί η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και να μην επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός από δαπάνες ανολοκλήρωτων έργων, είναι κλειστό και αφορά την πενταετία 2021-25.
Επειδή ένα από τα βασικά έργα του «Συντονιστή του πολεοδομικού Σχεδιασμού της Χώρας» είναι να επιταχύνει τις διαδικασίες ανάθεσης αλλά κυρίως να διασφαλίσει την ολοκλήρωση των μελετών και των έργων (Ν.4759/2020 ΥΠΕΝ/53039/3191).
Ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός
1. Γνωρίζει το Υπουργείο το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου; Αν ναι ποιος είναι ο προβλεπόμενος χρόνος ολοκλήρωσης της μελέτης (έκδοση ΠΔ);
2. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΕΠΣ ποια μέτρα σκοπεύει να πάρει το υπουργείο -εκτός της αναστολής αδειών- για την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κακοποίησης, της άναρχης δόμησης και της αισθητικής υποβάθμισης;
3. Ποιες οι ενέργειες του «Συντονιστή Πολεοδομικού Σχεδιασμού» για το συντονισμό του μελετητή ΕΠΣ και της ερευνητικής – επιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ;
4. Σκοπεύει μετά από 3 χρόνια αδράνειας να στελεχώσει και ενεργοποιήσει τα τοπικά Παρατηρητήρια Δόμησης;
5. Έχει δοθεί εντολή ελέγχων από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος του Υπουργείου στην περιοχή της Σαντορίνης; Αν ναι, εντόπισαν παραβάσεις και καταλόγισαν πρόστιμα;
6. Προτίθεται να δώσει λύσεις στην καθυστέρηση ενεργοποίησης του ΕΠΣ Σαντορίνης, έτσι ώστε το νησί να αποκτήσει επιτέλους ένα αποτελεσματικό εργαλείο βιώσιμης ανάπτυξης, που θα συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κακοποίησης, της άναρχης δόμησης και της αισθητικής υποβάθμισης;
