Ομιλία στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού σχετικά με το μέλλον ιδιωτικής συλλογής εκατόν εξήντα μίας (161) αρχαιοτήτων του Κυκλαδικού Πολιτισμού, ευρισκόμενης στη Νέα Υόρκη και την έκθεση αυτής στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης
Να διευκρινιστεί ο ρόλος του Υπουργείου Πολιτισμού για το εάν εκπροσωπεί το ελληνικό δημόσιο και το συμφέρον του ελληνικού λαού ή είναι ο μεσολαβητής και μεσίτης μεταξύ δύο Μουσείων και ενός Ινστιτούτου αγνώστων λοιπών στοιχείων, αλλά όλα αυτά μαζί ιδιωτικών συμφερόντων, επεσήμανε ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος, μιλώντας στην Ολομέλεια κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης της Αθήνας, του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης και του Ινστιτούτου Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού του Ντελαγουέρ, σχετικά με την επιστροφή στην Ελλάδα, ιδιωτικής συλλογής εκατόν εξήντα μίας (161) αρχαιοτήτων του Κυκλαδικού Πολιτισμού, ευρισκόμενης στη Νέα Υόρκη και την έκθεση αυτής στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης».
Τόνισε ότι η υπουργός κ. Μενδώνη επέμεινε ότι οι κυκλαδικές αρχαιότητες θα επιστρέψουν στην Ελλάδα σε 25 χρόνια. Όμως, όπως ανέφερε ο βουλευτής, η συμφωνία λέει 25 έτη αρχικά και άλλα 25 έτη, μετά από δυνατότητα παράτασης. Και πρόσθεσε ότι ο βουλευτής Γιάννης Βρούτσης έσπευσε να στείλει δελτίο τύπου στα τοπικά μέσα των Κυκλάδων ότι επιστρέφουν οι 161 αρχαιότητες στο Μουσείο της Νάξου. Άρα, αυτό είναι μια απάτη, διότι για να πάνε στο Μουσείο της Νάξου οι 161 αρχαιότητες, θα χρειαστούν τουλάχιστον 25 χρόνια, δηλαδή το 2048, ή 50 χρόνια, δηλαδή το 2073. «Ας μην περιμένουν, λοιπόν, οι Κυκλαδίτες και οι Ναξιώτες να δουν από τον επόμενο μήνα, όπως υπονοείται από το δελτίο τύπου του κ. Βρούτση, τα κυκλαδικά ειδώλια στο Μουσείο που θα πρέπει να πάνε, στο Μουσείο Κυκλαδικού Πολιτισμού, το οποίο ολοκληρώνεται μέσα στη νησίδα των τριών Μουσείων της Νάξου», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Νίκος Συρμαλένιος.
Στη συνέχεια ο Νίκος Συρμαλένιος, για να μην υπάρχει καμία παρανόηση, επειδή ο κ. Βρούτσης αναφέρθηκε στο σημαντικό έργο που κάνει το Υπουργείο Πολιτισμού σήμερα περίπου ως μια κοσμογονία για τις Κυκλάδες, κατέθεσε στα Πρακτικά την ομιλία της τότε Υπουργού Λήδας Κονιόρδου στις 5 Ιουνίου 2018 από το βήμα του περιφερειακού αναπτυξιακού συνεδρίου στη Σύρο. Ήταν ένα από τα 15 αναπτυξιακά συνέδρια που έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Εκεί υπάρχει αναλυτικά όλο το έργο που είχε προχωρήσει και είχε επεξεργαστεί και υλοποιούσε το Υπουργείο Πολιτισμού, βεβαίως μέσα από την Εφορία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, στην οποία αξίζει για άλλη μια φορά ένα μεγάλο «μπράβο», όπως και στον κ. Αθανασούλη, όπως επίσης και με τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου που ενέταξε μέσα από το ΕΣΠΑ αυτά τα έργα.
Δείτε την ομιλία του Νίκου Συρμαλένιου:
«Κυρία Υπουργέ, πριν από τρεις-τέσσερις μέρες ήμασταν μαζί στη Σίκινο όπου εγκαινιάσατε την απόδοση στο κοινό ενός εμβληματικού μνημείου, του μνημείου της Επισκοπής, που ήταν ρωμαϊκό μαυσωλείο μέχρι τον 3ο μ.Χ αιώνα και μετά τον 17ο μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό. Ήταν, πράγματι, μια λαμπρή τελετή, η οποία έγινε με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού το 2015 επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Ανατέθηκε, βεβαίως, και εκτελέστηκε με απόλυτη αξιοσύνη από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και τον προϊστάμενό της, τον κ. Αθανασούλη και χρηματοδοτήθηκε από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Νοτίου Αιγαίου 2014-2020. Αυτήν, λοιπόν, τη λαμπρή τελετή, στην οποία πολύ ορθά συμμετείχατε στην εξέλιξη του έργου και εσείς και συμβάλατε- σήμερα διαδέχεται αυτή η διαδικασία, η οποία κατά τη γνώμη μου αποτελεί, δυστυχώς, την επιτομή της αδιαφάνειας και της απεμπόλησης του δημόσιου συμφέροντος και κατ’ επέκταση του συμφέροντος του ελληνικού λαού.
Είπατε ότι όλες αυτές οι διεργασίες που έγιναν για τις εκατόν εξήντα μία κυκλαδικές αρχαιότητες έγιναν με απόλυτη εχεμύθεια. Ερώτημα: Αυτό επιτάσσει ο αρχαιολογικός νόμος; Απ’ ό,τι ξέρω, δεν επιτάσσει αυτό. Επιτάσσει τη συνεννόηση με τις υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. Μας φέρατε σήμερα εκ των υστέρων ένα έγγραφο της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης. Πολύ σωστά. Και αυτό μάλλον εκ των υστέρων έγινε. Υπάρχουν, όμως, κι άλλα έγγραφα που λένε ότι δεν υπήρχε καμία συμμετοχή των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού σε όλη αυτήν τη διαδικασία.
Και κατά τα άλλα φέρνετε το θέμα στη Βουλή όχι όμως ως νομοθετική ρύθμιση κανονικού νομοσχεδίου, αλλά ως κύρωση σύμβασης. Ουσιαστικά τι επιδιώκετε; Επιδιώκετε τη συγκάλυψη μάλλον μέσα από το κύρος της Εθνικής Αντιπροσωπείας και του Εθνικού Κοινοβουλίου γι’ αυτά τα οποία θα ψηφίσετε, βέβαια μόνοι σας, γιατί δεν άκουσα κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης να τίθεται υπέρ αυτής της κύρωσης.
Το ερώτημα είναι: Αν δεν είχαν διαταχθεί οι κατασχέσεις από τον εισαγγελέα στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, θα είχε κάνει την κίνηση ο πολυεκατομμυριούχος κ. Στερν να παρουσιάσει την κλεμμένη συλλογή των 161 κυκλαδικών αρχαιοτήτων στο Μητροπολιτικό Μουσείο και βεβαίως μετέπειτα, με τη μεσολάβηση και των δύο, σε εσάς; Θα υπήρχε, λοιπόν, αυτή η διαδικασία αν δεν υπήρχε ο εισαγγελέας; Τελικά ποιος είναι ο ρόλος του Υπουργείου Πολιτισμού; Να εκπροσωπεί το ελληνικό δημόσιο και το συμφέρον του ελληνικού λαού ή να είναι ο μεσολαβητής και μεσίτης μεταξύ δύο Μουσείων και ενός Ινστιτούτου αγνώστων λοιπών στοιχείων, αλλά όλα αυτά μαζί ιδιωτικών συμφερόντων; Ποιος είναι ο ρόλος της υπεράσπισης του δημοσίου; Αρκεί μια ταμπέλα στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης που θα συνοδεύεται και από την ταμπέλα του Ινστιτούτου του κ. Στερν που όπως-όπως ο κ. Στερν ίδρυσε για να πιστοποιείται η ελληνική ιδιοκτησία;
Είπατε και διάβασα από τα Πρακτικά ορισμένα πράγματα στην Επιτροπή. Είπατε ότι θα επιστρέψουν σε 25 χρόνια. Η συμφωνία λέει 25 και άλλα 25 μετά από δυνατότητα παράτασης. Ο κ. Βρούτσης έσπευσε να στείλει δελτίο τύπου στα τοπικά μέσα των Κυκλάδων ότι επιστρέφουν οι 161 αρχαιότητες στο Μουσείο της Νάξου. Άρα, αυτό είναι μια απάτη, διότι για να πάνε στο Μουσείο της Νάξου οι 161 αρχαιότητες, θα χρειαστούν τουλάχιστον 25 χρόνια, δηλαδή το 2048, ή 50 χρόνια, δηλαδή το 2073. Ας μην περιμένουν, λοιπόν, οι Κυκλαδίτες και οι Ναξιώτες να δουν από τον επόμενο μήνα, όπως υπονοείται από το δελτίο τύπου του κ. Βρούτση, τα κυκλαδικά ειδώλια στο Μουσείο που θα πρέπει να πάνε, στο Μουσείο Κυκλαδικού Πολιτισμού, το οποίο ολοκληρώνεται μέσα στη νησίδα των τριών Μουσείων της Νάξου.
Για να μην υπάρχει καμία παρανόηση, επειδή ο κ. Βρούτσης αναφέρθηκε στο σημαντικό έργο που κάνει το Υπουργείο Πολιτισμού σήμερα περίπου ως μια κοσμογονία για τις Κυκλάδες, εγώ θα καταθέσω στα Πρακτικά την ομιλία της τότε Υπουργού κυρίας Κονιόρδου στις 5 Ιουνίου 2018 από το βήμα του περιφερειακού αναπτυξιακού συνεδρίου στη Σύρο. Ήταν ένα από τα 15 αναπτυξιακά συνέδρια που κάναμε για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Εκεί υπάρχει αναλυτικά όλο το έργο που είχε προχωρήσει και είχε επεξεργαστεί και υλοποιούσε το Υπουργείο Πολιτισμού, βεβαίως μέσα από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, στην οποία αξίζει για άλλη μια φορά ένα μεγάλο «μπράβο», όπως και στον κ. Αθανασούλη, όπως επίσης και με τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου που ενέταξε μέσα από το ΕΣΠΑ αυτά τα έργα.
Τρία εμβληματικά έργα θα αναφέρω μόνο. Το ένα είναι η νησίδα των τριών Μουσείων της Νάξου, το δεύτερο είναι η αναστήλωση και η διαχείριση συνολικά της Δήλου, το πρώτο με προϋπολογισμό 2,3 εκατομμύρια, το δεύτερο με προϋπολογισμό γύρω στα 4,8 εκατομμύρια. Το τρίτο έργο ήταν η Επισκοπή της Σικίνου η οποία εγκαινιάστηκε πριν από λίγες μέρες, αυτός ο εμβληματικός ναός που ο προϋπολογισμός του έφτασε περίπου στο 1 εκατομμύριο.
Από εκεί και πέρα αναφέρονται μια σειρά από έργα σε μια σειρά από νησιά, Πάρο, Κουφονήσια, Μήλο, Άνδρο, Κέα κ.λπ., όπου το έργο του Υπουργείου Πολιτισμού υπήρξε στιβαρό, υπήρξε σοβαρό. Όλος αυτός ο σχεδιασμός σήμερα υλοποιείται και βεβαίως με τα χρόνια έχετε τη δυνατότητα κι εσείς να πείτε ότι συνεχίζετε αυτό το έργο.».