Ανταποκρινόμενο στην πρόσκληση του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM), μέσω του Ελληνικού Τμήματος και της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το Γραφείο Πολιτισμού του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης παρουσιάζει ένα μίνι κονσέρτο που πραγματοποιήθηκε σε εσωτερικούς χώρους του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης καθώς και στον προαύλιο με φόντο τον επιβλητικό τροχό του ατμόπλοιου «Πατρίς», το οποίο βυθίστηκε το 1868.
Το βίντεο θα προβληθεί στις 18/5/2021 και ώρα 18:00 από την σελίδα “Σύρος Πολιτισμός” στο YouTube και στη σελίδα fb του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης (www.facebook.com/events/469695847645602).
Ερμηνεύουν:
Λένα Χατζηγρηγορίου: άλτο και τενόρο φλογέρα/βιολί
Susan Norton: βιολοντσέλο.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει αποδόσεις τριών πολύ διαφορετικών έργων που βασίζονται στην παραλλαγή και στο “basso ostinato” (=επίμονο βάσιμο), τεχνικές σύνθεσης που πρωτοεμφανίστηκαν στην εποχή του μεσαίωνα, στις οποίες το μουσικό υλικό επαναλαμβάνεται ασταμάτητα ενώ συγχρόνως διανθίζεται και παραλλάσσεται ποικιλοτρόπως. Η επιλογή αυτή παραπέμπει στην εξέλιξη του πολιτισμού μέσω της προστασίας, ανάδειξης και βιώσιμης αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μια ζωντανή εξελισσόμενη παράδοση.
Λίγα λόγια για τα έργα:
Arcangelo Corelli (1653-1713)
Sonata opus 5, No. 12
“La Follia”
Το όνομα “La Folia” -στα ιταλικά “η τρέλα”- αναφέρεται σε μια χαρακτηριστική μελωδία και διαδοχή συγχορδιών που πρωτοεμφανίστηκε σε λαϊκά φεστιβάλ της Πορτογαλίας στα τέλη του 15ου αιώνα, παραπέμποντας στον εκστασιασμένο τρόπο με τον οποίο οι χωρικοί κινούνταν στην μουσική. Η μελωδία αυτή επιβίωσε, μεταμορφώθηκε και αποτέλεσε πηγή έμπνευση για παραλλαγές σε πολλούς συνθέτες ανά τους αιώνες έως και σήμερα. Μία από τις πιο αναγνωρισμένες και καθοριστικές εκδοχές αποτελεί η σύνθεση του Ιταλού συνθέτη και βιολιστή Arcangelo Corelli. Η 12η σονάτα από τη συλλογή που εκδόθηκε το 1700 -στην αυθεντική της ενορχήστρωση προορισμένη για βιολί- είναι χαρακτηριστική τόσο για τις δεξιοτεχνικές της απαιτήσεις όσο και για την συνεχόμενη γραφή της αφού αποτελείται από ένα μόνο μέρος που διατρέχει “χωρίς ανάσα” 23 παραλλαγές στο θέμα “La Folia”.
Henry Purcell (1659-1695)
Opera Dido and Aeneas
“When I am laid in earth” (Dido’s Lament)
Η θρυλική αυτή άρια γνωστή και ως “ο Θρήνος της Διδούς” προέρχεται από την τελευταία πράξη της όπερας “Δίδω και Αινείας” (1689) του Άγγλου μπαρόκ συνθέτη Henry Purcell. Το λιμπρέτο της όπερας βασίζεται σε ένα επεισόδιο της Αινειάδας του Βιργιλίου, του επικού ποιήματος που αφηγείται τις περιπέτειες του Αινεία μετά την πτώση της Τροίας. Η συγκεκριμένη άρια είναι χτισμένη πάνω σε ένα χαρακτηριστικό χρωματικό καθοδικό μπάσο που επαναλαμβάνεται 11 φορές στο σύνολο, περιγράφοντας την απελπισία της ηρωίδας όταν ο αγαπημένος της την εγκαταλείπει, και την αναπόφευκτη πορεία της προς στον θάνατο, καθώς στο τέλος του τραγουδιού της συντετριμμένη αυτοκτονεί.
(Μετάφραση στίχων άριας)
Όταν το χώμα θα με σκεπάζει, ας μην βαραίνουν την ψυχή σου τα σφάλματά μου.
Να με θυμάσαι! …Αλλά, αχ, ξέχασε τη μοίρα μου…
George Frideric Handel (1685-1759)
Suite No. 4 in D minor, HWV 437
“Sarabande”
Η Σαραμπάντα είναι ένας τρίσημος χορός που έχει τις ρίζες του στην Κεντρική Αμερική του 16ου αιώνα. Υιοθετήθηκε από τις ισπανικές αποικίες και μεταφέρθηκε στην Ισπανία όπου και απαγορεύτηκε καθώς θεωρήθηκε άσεμνη. Στην εποχή του Μπαρόκ αναβιώθηκε και έγινε εξαιρετικά δημοφιλής αποτελώντας αναπόσπαστο μέρος της σουίτας -μουσική φόρμα σύνθεσης. Καθοριστικές για την εδραίωση αυτή υπήρξαν οι σουίτες του συνθέτη George Frideric Handel. Μία από τις πιο γνωστές Σαραμπάντες του, το 4ο μέρος από την Σουίτα Αρ. 4 για πληκτροφόρο όργανο, είναι εμπνευσμένη από το το μουσικό θέμα “La Folia” -επίσης σε ρυθμό Σαραμπάντας- που αναφέραμε πριν.
Εκτέλεση Παραγωγής – Prisma Audiovisual Projects
Ηχητική επεξεργασια μιξη mastering -Δημήτρης Κοντιζάς
Δήμος Σύρου Ερμούπολης – Γραφείο Πολιτισμού 2021
