Χρήσιμα συμπεράσματα, αλλά και προτάσεις που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν προς όφελος των νησιών προέκυψαν από το Θεματικό Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Νησιωτικότητα και Γαλάζια Οικονομία: Πυλώνας Ανάπτυξης, Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας», που διεξήχθη στις 26 και 27 Μαΐου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή και Κοσμήτορα της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς Άγγελο Κότιο.
Στο συνέδριο, που φιλοξενήθηκε στο κεντρικό αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Πειραιά, συμμετείχαν περισσότεροι από 300 σύνεδροι και 60 ομιλητές υψηλής ποιότητας, μεταξύ των οποίων εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας κορυφαίων ΑΕΙ της χώρας, διαχειριστικών αρχών Υπουργείων, της επιμελητηριακής κοινότητας, εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης, καθώς και πλήθος φοιτητών.
Την ευθύνη της διοργάνωσης είχαν το Εργαστήριο Διεθνών & Ευρωπαϊκών Πολιτικών και Προγραμμάτων Ανάπτυξης (DevelopmentLAB) της Σχολής Οικονομικών Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, το Διατμηματικό Διαπανεπιστημιακό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη και Αυτοδιοίκηση (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου), ο πανευρωπαϊκός οργανισμός «Δίκτυο Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρωπαϊκής Ένωσης» (INSULEUR) και ο Επιμελητηριακός Όμιλος Ανάπτυξης Ελληνικών Νησιών (Ε.Ο.Α.Ε.Ν.).
Ο Καθηγητής Άγγελος Κότιος, Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς
Τουρισμός και νησιά: έννοιες αλληλένδετες
«Στον πολυεπίπεδο χαρακτήρα και την ολοκληρωμένη διεπιστημονική προσέγγιση του συνεδρίου, όσο και στη στόχευση του να καταγράψει την τρέχουσα επιστημονική γνώση και ερευνητική εμπειρία, μετατρέποντας τις σε χρήσιμο και αποτελεσματικό εργαλείο δράσης όχι μόνον επιστημονικών αλλά και πο¬λιτικών, κρατικών και επιχειρηματικών φορέων, παρουσιάζοντας τα εθνικά επιχειρήματα στη συζήτηση που ξεκινάει με την Ε.Ε. για τη νέα Πολιτική Συνοχής και την διακριτή αντιμετώπιση του νησιωτικού χώρου στο πλαίσιο των διαμορφούμενων ευρωπαϊκών πολιτικών» αναφέρθηκε ο πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του συνεδρίου κ. Κότιος.
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου καθηγητής Νίκος Γεωργόπουλος
«Έννοιες συνυφασμένες και αλληλένδετες» χαρακτήρισε τον τουρισμό και τα ελληνικά νησιά ο πρύτανης του Πανεπιστημίου, καθηγητής Νίκος Γεωργόπουλος, ο οποίος στάθηκε στην ίδρυση του Τμήματος Τουριστικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς το οποίο εντάσσεται στη Σχολή Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών.
Ο Καθηγητής Μιχάλης Σφακιανάκης, Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του ΔΔΠΜΣ «Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη και Αυτοδιοίκηση»
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Μιχάλης Σφακιανάκης, πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του Διατμηματικού Διαπανεπιστημιακού Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη και Αυτοδιοίκηση», επεσήμανε τον ρόλο και την ανάγκη να υποστηριχτούν οι νησιωτικοί ΟΤΑ και τα στελέχη τους, προκειμένου να είναι σε θέση να προωθήσουν αποτελεσματικές συμπράξεις και συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα και τα Πανεπιστήμια, κάνοντας πράξη τις «επιταγές» της Ε.Ε. για προώθηση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και υλοποίησης αναπτυξιακών προγραμμάτων στον τομέα της Γαλάζιας Οικονομίας.
Το Συνεδριο οργανώθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και ιδιαίτερα του αρμοδίου Υφυπουργού κ. Σαντορινιού
Ν. Σαντορινιός: «Ισόρροπη και δίκαιη ανάπτυξη για τα νησιά»
Στον σχεδιασμό του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για το επόμενο διάστημα αναφορικά με τις νησιωτικές περιοχές και για το πώς θα μπορούν τα δομικά μειονεκτήματα τους να μετατραπούν σε αναπτυξιακές ευκαιρίες με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα προς όφελος των κατοίκων τους, με γνώμονα πάντα την ισόρροπη και δίκαιη ανάπτυξη, μίλησε ο υφυπουργός Νεκτάριος Σαντορινιός.
Παράλληλα, τόνισε την πρόθεση του υπουργείου να αξιοποιήσει τα πρακτικά του συνεδρίου ως «εργαλείο και βάση για τη χάραξη μιας πιο αποτελεσματικής νησιωτικής πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».
Ο πρόεδρος του INSULEUR («Δίκτυο Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρωπαϊκής Ένωσης») και πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Πειραιά Γιώργος Μπενέτος
Την εξαιρετικά καλή συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και τον υφυπουργό επισήμανε με τη σειρά του ο πρόεδρος του INSULEUR και πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Πειραιά Γιώργος Μπενέτος, υποστηρίζοντας ότι «σε εθνικό, αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα νησιά μπορούν να αποτελέσουν – παρά τα γνωστά μειονεκτήματα τους – εφαλτήριο οικονομικής, πολιτισμικής και κοινωνικής ανάπτυξης».
Ο πρόεδρος του του Ε.Ο.Α.Ε.Ν («Επιμελητηριακός Όμιλος Ανάπτυξης Ελληνικών Ν ησιών») Θράσος Καλογρίδης
Μία σύντομη αναφορά στην ιστορία και δράση του Ε.Ο.Α.Ε.Ν. σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε ο πρόεδρος του Θράσος Καλογρίδης που, μεταξύ άλλων, στάθηκε και στην σπουδαιότητα του Ταμείου Επιχειρηματικότητας για τη νησιωτική – και όχι μόνο – οικονομία και εξήρε τη σπουδαιότητα διοργάνωσης του συνεδρίου στην τρέχουσα συγκυρία.
Ο Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής , Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκος Παππάς
Ν. Παππάς: «Η μεγάλη πρόκληση είναι το εθνικό συμφέρον»
Σημαντική στιγμή για το συνέδριο (στο πλαίσιο του επίσημου δείπνου που παρέθεσε το Πανεπιστήμιο Πειραιώς προς τιμήν των συνέδρων και προσκεκλημένων) αποτέλεσε η κεντρική ομιλία που έδωσε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Νίκος Παππάς, ο οποίος επισήμανε ότι «η Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή έτοιμη να πραγματώσει σήμερα την τεχνολογία του αύριο», ενώ συμπλήρωσε ότι «…για το Υπουργείο η μεγάλη πρόκληση είναι το εθνικό συμφέρον, η αξιοποίηση υποδομών και έμψυχου δυναμικού και ιδιαίτερα της πανεπιστημιακής γνώσης και έρευνας». Εξέφρασε, μάλιστα, την ελπίδα του να επιστρέψουν στην Ελλάδα οι τόσο επιτυχημένοι στο εξωτερικό επιφανείς Έλληνες επιστήμονες και να προσθέσουν τις δυνάμεις τους «για να μπορέσει η χώρα να ανταποκριθεί με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ταχύτητα στις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις εν μέσω εξαιρετικά δύσκολων οικονομικών συγκυριών».
Ο κ. Παππάς έκλεισε την τοποθέτηση του λέγοντας ότι το υπουργείο του «στοχεύει στη διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς, κάνοντας πράξη τις υποσχέσεις της κυβέρνησης πάνω στο μεγάλο αυτό μέτωπο», ενώ αναφέρθηκε και στις νησιωτικές δράσεις του υπουργείου.
Παρεμβάσεις από πολιτικούς και δημοσιογράφους
Το παρών έδωσαν, επίσης, ο πρώην υπουργός, βουλευτής ΠΑΣΟΚ Αργολίδος Ιωάννης Μανιάτης, ο πρώην υπουργός και αναπληρωτής Τομεάρχης Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της ΝΔ, βουλευτής Ν.Δ. Λέσβου Χαράλαμπος Αθανασίου, ο περιφερειάρχης Ιονίων Νησιών Θεόδωρος Γαλιατσάτος, ενώ παρέμβαση έκαναν ο πρόεδρος επιτροπής Περιφερειών της Βουλής, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Δωδεκανήσου Δημήτρης Γάκης και ο αντιπεριφερειάρχης Νήσων, Παναγιώτης Χατζηπέρος.
Το συνέδριο οργανώθηκε υπό την αιγίδα του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (και ιδιαίτερα του αρμοδίου υφυπουργού κ. Σαντορινιού), ενώ παράλληλα υποστηρίχτηκε από τα Ελληνικά Πετρέλαια, τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΑΙΑ), την Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης και τη ΔΕΠΑ (στο πλαίσιο του προγράμματος PoseidonMED-II).
Οι εργασίες του συνεδρίου έλαβαν την υποστήριξη της ΕΡΤ και είχαν ως χορηγούς επικοινωνίας το κανάλι της Βουλής και το Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο δημοσιογράφος και πρόεδρος του οποίου Μιχάλης Ψύλος εκτίμησε ότι το συγκεκριμένο συνέδριο θα δώσει μια ακόμη απάντηση εθνικής συνεννόησης για τη λύση των προβλημάτων των νησιών. Πρόσθεσε δε, ότι ο εθνικός ειδησεογραφικός οργανισμός της χώρας είναι πάντα έτοιμος – όταν του ζητηθεί – να προσφέρει τις υπηρεσίες του, προκειμένου το συνέδριο αυτό να γίνει ένας ετήσιος θεσμός κατάθεσης προβληματισμών, αλλά και ανάδειξης καινοτόμων προτάσεων για την ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών.
Διαδραστικές συνεδρίες με μεγάλη συμμετοχή
Ακολούθησαν ειδικές συνεδρίες, με ιδιαίτερη συμμετοχή και ποιότητα εισηγήσεων, οι οποίες επικεντρώθηκαν σε θεματικές, όπως η «Γεωγραφία του νησιωτικού χώρου και σύνδεση με τη γαλάζια ανάπτυξη», οι «Ευρωπαϊκές στρατηγικές και μέσα για τη γαλάζια οικονομία και τη νησιωτική συνοχή της ΕΕ» και «Πρωτοβουλίες και καλές πρακτικές στην αιχμή της νησιωτικής συνοχής και της γαλάζιας ανάπτυξης».
Σε αυτές συμμετείχαν σημαίνοντες πανεπιστημιακοί, πολιτικοί και εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, ενώ υπήρξε και σημαντική διάδραση από το κοινό του αμφιθεάτρου με τις ερωτήσεις.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίας της πρώτης ημέρας, έγινε εκτενής παρουσίαση από τον Πέτρο Κόκκαλη (Εντεταλμένο Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου Πειραιά) της επιτυχημένης πρωτοβουλίας του Δήμου Πειραιά “Piraeus Bluegrowth”.
Οι εργασίες της πρώτης ημέρας έκλεισαν με την προβολή του βραβευμένου ντοκιμαντέρ «Ένας Θεός γεννιέται» της σκηνοθέτιδας και καλλιτεχνικής διευθύντριας του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας Ελένης Βλάσση.
Ο Γενικός Γραμματέας Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας Παυσανίας Παπαγεωργίου
Κεντρικός άξονας της 2ης επίσης μακράς διαρκείας (ξεπέρασε τις εννιά ώρες) ημέρας του συνεδρίου ήταν η εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας Παυσανία Παπαγεωργίου στη διάρκεια της ενότητας «Ανθρώπινο κεφάλαιο, δεξιότητες και κοινωνική οικονομία στα νησιά». «Το ανθρώπινο κεφάλαιο και η Νέα Γενιά αποτελούν το πιο ουσιώδες στοιχείο του ενεργητικού της Ελλάδας», τόνισε χαρακτηριστικά και ανέφερε συγκεκριμένους άξονες πολιτικής, όπως η προσαρμογή των ΔΙΕΚ και των ΚΔΒΜ στοχευμένα στις ανάγκες των νησιών ώστε να μη χαθούν επαγγέλματα που σχετίζονται με τη ναυτιλία και τη νησιωτικότητα, η ενθάρρυνση των νέων νησιωτών να συμμετέχουν στα ενωσιακά προγράμματα κινητικότητας για κατάρτιση και ειδίκευση (όπως το «Erasmus +) και η ενίσχυση των ψηφιακών δυνατοτήτων.
Το πρόγραμμα της ίδιας ημέρας περιλάμβανε επίσης τις ενότητες «Περιβάλλον, ενέργεια & κυκλική οικονομία στο νησιωτικό χώρο», «Τουρισμός & Γαλάζια Οικονομία στις νησιωτικές Περιοχές» και “Piraeus Bluegrowth Initiative. Μαθαίνοντας από τους πρωτοπόρους: Μεταφορά τεχνογνωσίας και πως η ιδέα έγινε πράξη» με εισηγητές τόσο πανεπιστημιακούς, όσο και αυτοδιοικητικούς, εκπροσώπους επιμελητηριακών νησιωτικών και κοινωνικών φορέων καθώς και επιχειρηματιών.
Ο Αν. Γενικού Γραμματέα αποδήμου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών, κ. Δημήτριος Πλευράκης
Σημαντική συνεισφορά στις εργασίες του συνεδρίου αποτέλεσε και η συμμετοχή του Αν. Γενικού Γραμματέα Αποδήμου Ελληνισμού του υπουργείου Εξωτερικών Δημήτριου Πλευράκη, ο οποίος στην τοποθέτηση του παρουσίασε την πρωτοβουλία “Myth and Culture” που έχει αναλάβει το ΥΠ.ΕΞ., συνδέοντας τον απόδημο ελληνισμό με τη δικτύωση υψηλής πολιτιστικής και ιστορικής αξίας τόπους του ελληνικού χώρου, με έμφαση στο νησιωτικό και παράκτιο χώρο, εξηγώντας τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εξωτερικών στο πλαίσιο μιας σύγχρονης πολιτιστικής διπλωματίας και τη συμβολή της στην ανάδειξη της αξίας του νησιωτικού χώρου και των κοινωνιών τους.
Η αυλαία του συνεδρίου έπεσε με τον πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής κ. Μανώλη Κουτουλάκη, υπ. Διδάκτορα και συντονιστή ερευνητικών προγραμμάτων του Εργαστηρίου Διεθνών και Ευρωπαϊκών Πολιτικών και Προγραμμάτων Ανάπτυξης (DevelopmentLAB), να κηρύττει τη λήξη των εργασιών και να ανακοινώνει ότι το προσεχές διάστημα «…όλη η γνώση, η εμπειρία αλλά και τα συμπεράσματα των εργασιών του διήμερου θα καταγραφούν αναλυτικά και συστηματικά σε ειδική έκδοση Πρακτικών, λαμβάνοντας τη μορφή ενός Οδικού Χάρτη Πολιτικών και Δράσεων για τη νησιωτική διακυβέρνηση και τη σύγχρονη Νησιωτική Ατζέντα, προκειμένου να συμβάλλει στην προώθηση των ευρωπαϊκών πολιτικών και χρηματοδοτικών μέσων για την προώθηση της αειφορικής νησιωτικής ανάπτυξης και τη μεγιστοποίηση των ωφελειών από χρηματοδοτικά προγράμματα για τις επιχειρήσεις και τους ΟΤΑ των νησιωτικών περιφερειών της χώρας.