Η φιλοσοφία του προϋπολογισμού 2020, όπως και του Αναπτυξιακού Νόμου και του Φορολογικού Νομοσχεδίου, επιβεβαιώνει τη στήριξη στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και εισοδήματα σε βάρος της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας, ανέφερε ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος, κατά την εισήγησή του στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση του Προϋπολογισμού 2020. Τόνισε ότι η πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,8% είναι υπεραισιόδοξη, αμφισβητείται από τους διεθνείς οργανισμούς και δεν υποστηρίζεται από το παγκόσμιο οικονομικό κλίμα. Ανέφερε ότι στον προϋπολογισμό αποτυπώνεται μείωση του κοινωνικού κράτους μέσα από τη μείωση των κοινωνικών επιδομάτων κατά 400 εκατ. ευρώ.
Όπως ανέφερε, ο Π/Υ είναι αναπτυξιακός για λίγους και «εκλεκτούς» και αντικοινωνικός για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες, ενώ οι προσδοκίες για ελάφρυνση της μεσαίας τάξης μένουν «στον αέρα». Με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών από 28% σε 24%, θα ωφεληθούν 6.500 μεγάλες επιχειρήσεις (μόλις 2,5% του συνόλου). Δεν υπάρχουν φοροελαφρύνσεις για τους πολλούς, πέραν του 9% μέχρι 10.000 ευρώ για τους αυτοαπασχολούμενους- η οποία θα φανεί το 2021-, ενώ η φορολόγηση με 22% μέχρι 20.000 ευρώ, πλήττει μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες.
Ειδικότερα:
*Με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών από 28% σε 24%, θα ωφεληθούν 6.500 μεγάλες επιχειρήσεις (μόλις 2,5% του συνόλου).
*Δεν υπάρχουν φοροελαφρύνσεις για τους πολλούς, πέραν του 9% μέχρι 10.000 ευρώ για τους αυτοαπασχολούμενους- η οποία θα φανεί το 2021-, ενώ η φορολόγηση με 22% μέχρι 20.000 ευρώ, πλήττει μεγάλες κοινωνικές κατηγορίες.
*Η πρόβλεψη για μείωση της ανεργίας κατά 2 μονάδες το 2020 δεν μπορεί εύκολα να επιβεβαιωθεί, όταν ήδη το α’ πεντάμηνο διακυβέρνησης είχαμε απώλεια 2.500 θέσεων εργασίας.
*Η επιτυχία υλοποίησης του Π/Υ βασίζεται κυρίως στη φορολογική συμμόρφωση και στην πάταξη της φοροδιαφυγής.
*Η ΝΔ για να αντισταθμίσει τις δαπάνες του 1,2 δισ. ευρώ, προσδοκά στα εξής έσοδα: 500 εκατ. από περιορισμό λειτουργικών και άλλων δαπανών του τακτικού Π/Σ (δηλαδή θα μειώσει τα αναλώσιμα στις δημόσιες υπηρεσίες, τα καύσιμα κ.ά.), 123 εκατ. από βελτίωση αποτελεσματικότητας φορεών Γεν. Κυβέρνησης, 557 εκατ. από καταπολέμηση φοροδιαφυγής (κυρίως με ηλεκτρ. συναλλαγές), 142 εκατ. από εξορθολογισμό αντικειμενικών αξιών , καθώς και άλλα μικρότερα έσοδα από τυχερά παιχνίδια, έσοδα από Airbnb κ.ά.
*Με δεδομένες τις δαπάνες και αμφίβολα τα έσοδα, ο πιθανός εκτροχιασμός του Π/Υ θα οδηγήσει σε περιστολή κοινωνικών δαπανών. Ήδη εμφανίζονται στον Π/Υ μειώσεις κοινωνικών επιδομάτων, όπως η μείωση στα εισοδήματα της κοινωνικής αλληλεγγύης κατά 400 εκατ., μείωση στα προνοιακά επιδόματα για ΑΜΕΑ κατά 173 εκατ. μείωση στα οικογενειακά επιδόματα κατά 134εκατ. μείωση στο επίδομα ενοικίου κατά 53 εκατ. μείωση στα σχολικά γεύματα κατά 30 εκατ.
*Τέλος, σε τομείς, όπως η νησιωτική πολιτική, που είναι σημαντική για μια νησιωτική χώρα όπως η Ελλάδα, το συνολικό κονδύλι στο ΠΔΕ είναι 140 εκατ. το οποίο θα καλύψει μόνο τις άγονες γραμμές, οπότε αναγκαστικά θα καταργηθεί το Μεταφορικό Ισοδύναμο, που είχε ελαφρύνει τους νησιώτες.
Ακολουθεί το κείμενο της εισήγησης:
«Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο προϋπολογισμός της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας για το 2020 καταρρίπτει έναν ακόμα προεκλογικό μύθο της Νέας Δημοκρατίας. Ο πρώτος μύθος ήταν το Μακεδονικό, ο δεύτερος ήταν το μεταναστευτικό-προσφυγικό, ο τρίτος μύθος είναι ο προϋπολογισμός, όπου έλεγε ότι η οικονομική πολιτική που ασκούσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν τέταρτο μνημόνιο.
Αλήθεια, λέτε ακόμα, κύριε Υπουργέ και κύριοι της Νέας Δημοκρατίας ότι μέχρι τις 7 Ιουλίου είχαμε τέταρτο μνημόνιο και μετά, ως διά μαγείας, όλα έγιναν ωραία και καλά, οι αγορές άνοιξαν, οι ουρανοί άνοιξαν και έχει γίνει ούριο το επενδυτικό κλίμα στη χώρα και όλα βαίνουν καλώς;
Σας έδωσαν εκκωφαντική απάντηση τα διορθωτικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το πρώτο εξάμηνο του 2019. Στο πρώτο τρίμηνο 1,9% αύξηση του ΑΕΠ, στο δεύτερο τρίμηνο 2,8% αύξηση του ΑΕΠ, όσα δηλαδή προσδοκάτε εσείς για το 2020. Αυτά τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προφανώς κάλυψαν και αυτό που εσείς λέτε «δημοσιονομικό κενό».
Σας ρώτησε και η κ. Παπανάτσιου, η γενική μας εισηγήτρια πώς βρήκατε αμέσως τα 200 εκατομμύρια για τον ΕΝΦΙΑ. Στη συνέχεια εξηγήθηκαν αυτά τα ζητήματα, όπως εξηγήθηκε και η αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό που οι ταξιδιωτικές εισπράξεις έφτασαν στο 14% στο πρώτο εννιάμηνο.
Έτσι, λοιπόν, αυτά που εμφανίζετε εσείς ως δικά σας επιτεύγματα, ακόμα και τα capital controls, ακόμα και η αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ, ήταν πράγματα ουσιαστικά τελειωμένα. Εσείς βάλατε το κερασάκι στην τούρτα. Είχαν ήδη ετοιμαστεί, είχαν ήδη ολοκληρωθεί. Εσείς απλώς τα βρήκατε έτοιμα.
Μιλάτε τώρα για επεκτατικό και αναπτυξιακό προϋπολογισμό, όπου οι επεκτατικές δαπάνες ανέρχονται στα 1,18 δισεκατομμύρια. Από αυτές τις δαπάνες, πραγματικά τα μισά, το 0,5% του ΑΕΠ, που είναι 616 εκατομμύρια, πάνε στις μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 2,5% του συνόλου των επιχειρήσεων. Η μείωση του φορολογικού συντελεστή από το 28% στο 24% και του συντελεστή στα μερίσματα της φορολογίας από το 10% στο 5% πάνε εκεί, ενώ στους υπόλοιπους τομείς στα φυσικά πρόσωπα πάνε 404 εκατομμύρια, εκ των οποίων πάλι μεγάλη μερίδα πάει σε υψηλά εισοδήματα.
Θα σας πω γιατί. Διότι, βεβαίως, είναι πραγματική φοροελάφρυνση ο φορολογικός συντελεστής 9% μέχρι 10.000 ευρώ εισόδημα, το οποίο, όμως, θα φανεί στους αυτοαπασχολούμενους και στους ελεύθερους επαγγελματίες το 2021. Όμως, η κλίμακα μέχρι τις 20.000 ευρώ, που περιλαμβάνει πολύ μεγάλες κατηγορίες συμπολιτών μας, παραμένει στο 22%.
Αυτά όλα, σε συνδυασμό με το ασφαλιστικό, το οποίο ετοιμάζεστε να εξαγγείλετε τις πρώτες μέρες του Γενάρη του 2020, θα φέρουν -όπως λέμε- τη μεσαία τάξη σε πάρα πολύ δύσκολη θέση, ακόμα και σε μειώσεις διαθέσιμου εισοδήματος, σε συμψηφισμό φορολογικού και ασφαλιστικού.
Μιλάτε για ανάπτυξη 2,8%. Προφανώς, εμείς θα θέλαμε να υπάρξει ανάπτυξη 2,8% και ακόμα μεγαλύτερη. Όμως, και το παγκόσμιο και το ευρωπαϊκό περιβάλλον -Brexit, εμπορικός πόλεμος Ηνωμένων Πολιτειών-Ευρώπης-Κίνας κ.λπ.- δεν συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Και το αμφισβητούν και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με 2,3% πρόβλεψη, ο ΟΟΣΑ με 2,1%, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με 2,2%.
Πού βασίζετε την επιτυχία σας και το ότι θα καλύψετε αυτές τις δαπάνες, που είπα πριν, τα 1,18 δισεκατομμύρια; Εσείς λέτε ότι θα χτυπήσετε τη φοροδιαφυγή. Και η μόνη επιλογή για το χτύπημα της φοροδιαφυγής είναι η γενικευμένη υποχρέωση των ηλεκτρονικών συναλλαγών 30%, χωρίς καμία κλιμάκωση, την οποία εμείς εφαρμόζαμε. Αυτή η υποχρέωση του 30% δυσκολεύει σημαντικά τα μικρά και μεσαία εισοδήματα, ενώ διευκολύνει τα μεγάλα.
Επίσης, βασίζεστε στο ότι θα καλύψετε τις δαπάνες αυτές με τα εξής έσοδα: Από τον περιορισμό των λειτουργικών και άλλων δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού των δημοσίων υπηρεσιών 500 εκατομμύρια, 184 εκατομμύρια από την επισκόπηση δαπανών και εσόδων, 123 εκατομμύρια από τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, 557 εκατομμύρια από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής με ηλεκτρονικές συναλλαγές, 142 εκατομμύρια από τον εξορθολογισμό αντικειμενικών αξιών.
Ποιος θα πληρώσει το «μάρμαρο» της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών; Μήπως θα έχουμε ανατροπή των μέχρι σήμερα δεδομένων που ψηφίσαμε εμείς, καταρχήν, για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ και μετά εσείς προσθέσατε για τις μεγάλες περιουσίες; Αυτό θα φανεί στη διάρκεια των πρώτων μηνών του 2020.
Έχουμε, δηλαδή, δεδομένες δαπάνες, με βάση αυτά που είπα προηγουμένως, αλλά αμφίβολα έσοδα. Και ποιος θα πληρώσει το ενδεχόμενο εκτροχιασμού του προϋπολογισμού; Προφανώς, οι κοινωνικές δαπάνες. Ήδη, στον προϋπολογισμό του 2020 εμφανίζετε μειώσεις των επιδομάτων κοινωνικής αλληλεγγύης κατά 400 εκατομμύρια. Οι προθέσεις σας φάνηκαν πολύ καθαρά με την περικοπή του κοινωνικού μερίσματος, που εμείς δίναμε επί τρία συνεχή χρόνια, στο 1/4 από αυτό που δώσαμε πέρυσι, το 2018, ενώ ταυτόχρονα καταργείτε και τη δέκατη τρίτη σύνταξη.
Οι μειώσεις, λοιπόν, των κοινωνικών επιδομάτων είναι 173 εκατομμύρια για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, 139 εκατομμύρια στα οικογενειακά επιδόματα, 53 εκατομμύρια στο επίδομα ενοικίου και 30 εκατομμύρια στα σχολικά γεύματα. Αυτές είναι οι μειώσεις του κοινωνικού κράτους στις οποίες εσείς προχωράτε.
Όσο για την πρόβλεψη μείωσης της ανεργίας κατά δύο μονάδες, δηλαδή να φτάσει στο 14%, δεν μπορεί κανείς εύκολα να το επιβεβαιώσει, όταν ήδη το πρώτο πεντάμηνο στο οποίο κυβερνάτε έχουν χαθεί, με βάση τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ, 2500 θέσεις εργασίας. Ποιος μας λέει ότι θα υπάρξει μείωση της ανεργίας, ενώ στη δική μας διακυβέρνηση, μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες, μειώσαμε την ανεργία κατά 10 μονάδες και δημιουργήσαμε 300.000 νέες θέσεις εργασίας;
Στον τομέα της υγείας θα υπάρξουν οριακές αυξήσεις, αλλά αυξήσεις που έχουν να κάνουν με τη συμφωνία της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ με τους θεσμούς για τους κλειστούς προϋπολογισμούς για το φάρμακο και τις λοιπές παροχές του ΕΟΠΥΥ.
Το μεγάλο ερώτημα στον τομέα της υγείας είναι το εξής. Θα συνεχιστεί η ανάταξη του Εθνικού Συστήματος Υγείας, το οποίο έγινε με τεράστιες δικές μας προσπάθειες για την καθολική κάλυψη όλων των πολιτών ή θα πάμε σε συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα, για τις οποίες δεν μιλάτε, δεν λέτε κουβέντα, ίσα-ίσα ενθαρρύνετε κάποιους φορείς που προχωράνε σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις;
Στην παιδεία η μικρή αύξηση των δαπανών κατά 2,36 ανακόπτει τον ρυθμό αύξησης που είχαμε τα τελευταία χρόνια, που για το 2019 ήταν 6,17. Φτάσαμε στα 2,36 και κανένας δεν μας λέει αν τίθενται σε αμφισβήτηση οι δρομολογημένες μόνιμες προσλήψεις με 5250 εκπαιδευτικούς στη γενική εκπαίδευση.
Στον τομέα της ναυτιλίας και της νησιωτικής πολιτικής, ο κ. Πλακιωτάκης –δεν είναι εδώ- μας ανήγγειλε ότι θα πάνε στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων δαπάνες 130 εκατομμυρίων για να καλύψουν τις άγονες γραμμές.
Κύριοι της Κυβέρνησης, κύριε Πλακιωτάκη, τι θα γίνει με το μεταφορικό ισοδύναμο που ήταν στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων; Τι θα γίνει με τις δαπάνες για τις ακαδημίες εμπορικού ναυτικού; Τι θα γίνει με τις δαπάνες για λιμενικά έργα, που ήταν στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων;
Σας ρωτάω ευθέως: Θα καταργήσετε ή θα συνεχίσετε το μεταφορικό ισοδύναμο; Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα για όλη τη νησιωτική Ελλάδα, το οποίο το προχωρήσαμε μέσα σε πολύ σκληρές συνθήκες και καταφέραμε πέρυσι να έχουμε έναν προϋπολογισμό 150 εκατομμυρίων.
Ήδη, στα καύσιμα αρχίζει η περικοπή του πιλοτικού αυτού προγράμματος και το ξέρετε πολύ καλά. Απαντήστε μας, λοιπόν, ευθέως μέχρι το τέλος της συνεδρίασης του προϋπολογισμού.
Για την τοπική αυτοδιοίκηση τι να πούμε; Τα είπε όλα ο κ. Θεοδωρικάκος. Καταργεί ουσιαστικά το Πρόγραμμα «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ», «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ 1» και «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ 2», ένα πρόγραμμα που έδωσε τεράστια ώθηση σε αναπτυξιακές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές υποδομές στους δήμους της χώρας. Τώρα, λοιπόν, το καταργεί για να φτιάξει ένα δικό του πρόγραμμα, στο οποίο προφανώς θα μοιράσει κονδύλια με πελατειακές βλέψεις.
Θα έλεγα, λοιπόν, πριν ολοκληρώσω ότι πέρα από αυτά τα οποία προβλέπετε, ακυρώνετε και μία σειρά μέτρα τα οποία είχε προβλέψει και είχε εξαγγείλει η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για το 2020 και θα σας τα πω επιγραμματικά:
*Ακυρώνετε τη μείωση προκαταβολής φόρου κατά 50%.
*Ακυρώνετε την αύξηση του συντελεστή αποσβέσεων στο 150%.
*Ακυρώνετε την κατάργηση εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ και τη σταδιακή μείωση για τα παραπάνω.
*Ακυρώνετε τη μείωση του ΦΠΑ από 13% στο 11%.
*Ακυρώνετε την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 15% σε δύο δόσεις.
*Ακυρώνετε τη μείωση του φόρου των συνεταιρισμένων αγροτών.
*Ακυρώνετε τη μείωση του φόρου των μονίμων κατοίκων στα νησιά με πληθυσμό μέχρι 3100.
*Ακυρώνετε την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ των μονίμων κατοίκων στα νησιά κάτω από 1000 άτομα πληθυσμό.
Συμπερασματικά, ο προϋπολογισμός αυτός του 2020 δεν πρόκειται να φέρει ανάπτυξη για όλους και με καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Πρόκειται για έναν προϋπολογισμό αναπτυξιακό για λίγους και εκλεκτούς και ενίοτε και «κουμπάρους» και αντικοινωνικό για τους πολλούς και ιδιαίτερα για τους μισθωτούς, τους αγρότες και τους συνταξιούχους.
Είναι ένας προϋπολογισμός που θολώνει τις προσδοκίες και τα μεγάλα λόγια για τη μεσαία τάξη. Είναι ένας προϋπολογισμός που δεν εντάσσεται σε κανένα συνεκτικό και ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης, σε αντίθεση με εμάς που είχαμε επεξεργαστεί μία ολοκληρωμένη εθνική αναπτυξιακή στρατηγική και η οποία είναι δημοσιευμένη στο site του Υπουργείου Ανάπτυξης «Απρίλιος 2019». Όποιος θέλει μπορεί να το δει.
Συμπεριλαμβάνει την εξειδίκευση αλληλεξαρτώμενων μέτρων, που ωθούν στην ανάπτυξη κρίσιμων τομέων της εθνικής οικονομίας στα πλαίσια της γεωστρατηγικής θέσης της χώρας και της ανταγωνιστικής παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, (στον αγροτοδιατροφικό τομέα, στην έρευνα, στην καινοτομία, στις νεοφυείς επιχειρήσεις, στην ενέργεια, στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στον τουρισμό, στη βιομηχανία και σε μια σειρά από άλλους τομείς).
Για όλους αυτούς τους λόγους καταψηφίζουμε τον προϋπολογισμό».