Στο «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον ΙΙ» μπορούν να υποβάλουν αίτηση ενδιαφερόμενοι από όλη τη χώρα που επιθυμούν να αναβαθμίσουν ενεργειακά μονοκατοικίες, πολυκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα.
Με τους διαθέσιμους πόρους να διαμορφώνονται για την ώρα στα 250 εκατ. ευρώ, εκτιμάται πως θα χρηματοδοτήσουν παρεμβάσεις σε 20.000-25.000 νοικοκυριά.
Τα 15 SOS για την ένταξη στο πρόγραμμα, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Ελεύθερου Τύπου:
1. Ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει ηλεκτρονικά την αίτησή του στο πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του προγράμματος: https://exoikonomisi.ypen.gr. Εφόσον επιθυμεί να χρησιμοποιήσει σύμβουλο έργου για τη διαδικασία υποβολής καταχωρίζει τα στοιχεία του και τον εξουσιοδοτεί. Η υποβολή γίνεται με τους κωδικούς Τaxisnet του ενδιαφερομένου.
2. Τα οικονομικά στοιχεία που καταχωρίζονται, καθώς και τα στοιχεία του ακινήτου για το οποίο γίνεται η αίτηση διασταυρώνονται από το Τaxisnet και μόνο εφόσον υπάρχει ταύτιση μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία στο επόμενο στάδιο (ολοκλήρωση πρώτου σταδίου επιλεξιμότητας). Επισημαίνεται ότι η οριστική υποβολή της αίτησης πραγματοποιείται υποχρεωτικά από τον ενδιαφερόμενο.
3. Ο ενδιαφερόμενος ή ο σύμβουλος έργου καταχωρίζει στο πληροφοριακό σύστημα τα στοιχεία του Α’ ΠΕΑ (Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης), τις παρεμβάσεις που έχει επιλέξει και το αντίστοιχο κόστος τους, καθώς και τον ενεργειακό στόχο που θα πετύχει μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων. Πρόσθετα, επισυνάπτονται, ηλεκτρονικά, στην αίτηση του ενδιαφερομένου τα απαιτούμενα δικαιολογητικά σε μορφή pdf.
4. Πραγματοποιείται έλεγχος από το πληροφοριακό σύστημα σχετικά με την πληρότητα των καταχωρίσεων, τα οικονομικά στοιχεία, τα στοιχεία του ακινήτου, την επίτευξη του ενεργειακού στόχου, την (αριθμητική) πληρότητα των απαιτούμενων δικαιολογητικών. Εάν διαπιστωθεί ότι η αίτηση έχει ελλείψεις, γίνεται πληροφόρηση για τα τυχόν ελλείποντα στοιχεία. Ο ενδιαφερόμενος ή ο σύμβουλος έργου τροποποιεί τα στοιχεία του αιτήματος επισυνάπτοντας και τα τυχόν ελλείποντα δικαιολογητικά. Εφόσον η αίτηση δεν έχει ελλείψεις, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει την αίτησή του λαμβάνοντας στη συνέχεια μοναδικό εξαψήφιο ακέραιο αριθμό πρωτοκόλλου (στάδιο οριστικής υποβολής αίτησης).
5. Ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται για τον επιλέξιμο προϋπολογισμό, το ποσοστό και το ποσό της επιχορήγησης, το ανώτατο επιλέξιμο κόστος των παρεμβάσεων, του σύμβουλου έργου, τυχόν μελετών καθώς και των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων. Το ποσό της επιχορήγησης δεσμεύεται με την υποβολή της αίτησης για χρονικό διάστημα 130 ημερών από την ημερομηνία έναρξης του σταδίου επιλογής χρηματοδοτικού σχήματος για την οικεία περιφέρεια, εντός του οποίου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία έγκρισης του δανείου ή ο αιτών θα πρέπει να αποφασίσει να «θέσει» την αίτηση σε κατάσταση «προς υπαγωγή» χωρίς τη λήψη δανείου.
6. Ο ενδιαφερόμενος, εφόσον επιθυμεί τη λήψη δανείου, επιλέγει το χρηματοπιστωτικό οργανισμό για να διενεργηθεί έλεγχος της πιστοληπτικής του ικανότητας. Οι τράπεζες εφαρμόζουν τους ισχύοντες εσωτερικούς κανονισμούς που τους διέπουν, καθώς και τα κριτήρια πιστοδότησης για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας. Οι συνεργαζόμενοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί οφείλουν να ολοκληρώσουν τον πιστοληπτικό έλεγχο εντός 30 ημερών από τη χρονική στιγμή που ο ενδιαφερόμενος έχει καταστήσει με επιλογή του στο πληροφοριακό σύστημα την αίτησή του «ενεργή για λήψη δανείου» και έχει προσκομίσει το σύνολο των απαιτούμενων για τη λήψη του δανείου δικαιολογητικών. Ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται για την έκβαση του ελέγχου μέσω του πληροφοριακού συστήματος. Σε περίπτωση απόρριψης, εντός της προβλεπόμενης χρονικής προθεσμίας έχει τη δυνατότητα υποβολής αίτησης σε άλλο χρηματοπιστωτικό οργανισμό ή να προχωρήσει προς υπαγωγή χωρίς δάνειο.
Σημειώνεται ότι ο ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα σε κάθε χρονικό σημείο μέχρι την έγκριση της αίτησης δανείου να κάνει αμετάκλητη δήλωση για μη λήψη δανείου και να προχωρήσει την αίτησή του σε κατάσταση «προς υπαγωγή».
7. Κατά τακτά χρονικά διαστήματα καταρτίζεται λίστα υπαγωγής από το δικαιούχο με βάση τον αριθμό πρωτοκόλλου ολοκληρωμένης αίτησης (έγκριση δανείου, όπου απαιτείται) και αποστέλλεται στην επενδυτική επιτροπή: έκδοση απόφασης υπαγωγής/απόρριψης αιτήσεων/ενημέρωση ωφελουμένου ηλεκτρονικά από το πληροφοριακό σύστημα/κοινοποίηση της έγκρισης στο χρηματοπιστωτικό οργανισμό (όπου απαιτείται).
8. Ο ωφελούμενος υποβάλλει δήλωση αποδοχής της συμμετοχής του στο πρόγραμμα (και τους όρους αυτού) ηλεκτρονικά στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι και πέντε ημέρες πριν από τη λήξη του αρχικού συμβατικού χρόνου υλοποίησης του έργου. Στην περίπτωση που έχει επιλεγεί λήψη δανείου, η υπογραφή της δανειακής σύμβασης από τον ωφελούμενο πραγματοποιείται εντός του ανωτέρω χρονικού διαστήματος.
9. Καταχωρίζονται τα στοιχεία των προμηθευτών στο σύστημα (έλεγχος ενεργών ΑΦΜ). Σημειώνεται ότι οι προμηθευτές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα καταχωρίζουν τα στοιχεία τους στο σύστημα ώστε να ενεργοποιηθούν τα ΑΦΜ τους. Με την υπογραφή της δανειακής σύμβασης υπάρχει δυνατότητα εκταμίευσης ποσοστού 70% του δανείου, το οποίο αποτελεί προκαταβολή για την υλοποίηση του έργου. Στην περίπτωση που στο χρηματοδοτικό σχήμα της απόφασης υπαγωγής προβλέπεται η καταβολή ιδίων κεφαλαίων, τότε ο ωφελούμενος μπορεί να καταβάλει στον ανάδοχο/προμηθευτή προκαταβολή, μόνο όμως μέσω τραπεζικού συστήματος. Ο ωφελούμενος είναι υπεύθυνος για το ύψος της προκαταβολής που καταβάλλει στον ανάδοχο/προμηθευτή. Οι προμηθευτές και ο ωφελούμενος ενημερώνονται για την κατάθεση των προκαταβολών.
10. Ο ωφελούμενος προχωράει στην υλοποίηση παρεμβάσεων.
11. Πραγματοποιείται η δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση και εκδίδεται το δεύτερο πιστοποιητικό (Β’ ΠΕΑ).
12. Είτε ο ωφελούμενος είτε ο σύμβουλος έργου καταχωρίζει στο σύστημα τα στοιχεία του Β’ ΠΕΑ και τα αναλυτικά στοιχεία των παραστατικών δαπανών των παρεμβάσεων.
13. Ο ωφελούμενος καταχωρίζει τη δήλωση πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου και την παροχή των κινήτρων του προγράμματος στο πληροφοριακό σύστημα επισυνάπτοντας τα παραστατικά δαπανών και τα λοιπά δικαιολογητικά. Μέσω αυτού ενημερώνεται και για το τελικό επιλέξιμο κόστος καθώς και για το ποσό των ιδίων κεφαλαίων που απαιτείται να καταβάλει στους προμηθευτές/αναδόχους.
14. Διενεργείται έλεγχος των δικαιολογητικών από το δικαιούχο και διευθετούνται τυχόν εκκρεμότητες εντός οριζόμενων προθεσμιών. Με χρήση του πληροφοριακού συστήματος και σύμφωνα με την απόφαση υπαγωγής διαμορφώνεται, βάσει και των υποβαλλόμενων παραστατικών δαπανών, ο τελικός συνολικός επιλέξιμος προϋπολογισμός του έργου.
15. Μόλις καταβληθούν τα ίδια κεφάλαια για την εξόφληση των δαπανών ενημερώνεται η τράπεζα ώστε να καταβάλει την επιχορήγηση και την εκταμίευση του συνόλου του δανείου, κατά περίπτωση, για την εξόφληση των επί πιστώσει παραστατικών δαπανών (αναδόχων/προμηθευτών κ.λπ.) και την καταβολή στον ωφελούμενο του ποσού που του αντιστοιχεί για τα εξοφλημένα παραστατικά δαπάνης.
Οι εργασίες που καλύπτονται
Στο πλαίσιο του προγράμματος υπάρχουν τέσσερις βασικές κατηγορίες δαπανών. Καθεμία από αυτές έχει σειρά παρεμβάσεων για τις οποίες μπορούν να διεκδικήσουν χρηματοδότηση τα νοικοκυριά. Πιο αναλυτικά:
1 Αντικατάσταση κουφωμάτων: Βάσει των απαιτήσεων του προγράμματος για ενεργειακή αναβάθμιση, η παρέμβαση αφορά κατά βάση σε αντικατάσταση υφιστάμενων κουφωμάτων (συμπεριλαμβανομένης της αποξήλωσής τους και των εργασιών που απαιτούνται για την τελική διαμόρφωση του δομικού στοιχείου) με θερμομονωτικά/θερμο-διακοπτόμενα κουφώματα με διπλούς υαλοπίνακες. Επιλέξιμη είναι και η αλλαγή μόνο του υαλοπίνακα (συμπεριλαμβανομένων των εργασιών προσαρμογής του πλαισίου) με την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνεται ενεργειακή αναβάθμιση του κουφώματος (υφιστάμενο πλαίσιο και υαλοπίνακας) πάνω από τις ελάχιστες απαιτήσεις. Επιλέξιμη επίσης είναι η αντικατάσταση εξώπορτας σε μονοκατοικία και κουφωμάτων κλιμακοστασίου και φωταγωγού σε πολυκατοικία. Δεν συμπεριλαμβάνονται όμως «ανοίγματα» προς εσωτερικούς χώρους του κτιρίου θερμαινόμενους ή μη (π.χ. πόρτα διαμερίσματος). Στην κατηγορία αυτή γίνονται αποδεκτές και συμπληρωματικές (και όχι αυτοτελείς) δαπάνες για σταθερά ή κινητά συστήματα σκίασης (σύστημα κουτί-ρολό, εξώφυλλα, σκίαστρα, τέντες).
2 Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης: Με στόχο τη θερμομονωτική προστασία του κτιριακού κελύφους, επιλέξιμες είναι η τοποθέτηση θερμομόνωσης (εξωτερικά ή εσωτερικά) στην επιστέγαση (είτε αυτή διαμορφώνεται ως επίπεδο δώμα ή ως οροφή κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη), στην εξωτερική τοιχοποιία, στο φέροντα οργανισμό, καθώς και στην οροφή επάνω από ανοιχτό υπόστυλο χώρο (pilotis) ή από άλλο μη θερμαινόμενο χώρο (π.χ. δάπεδο ισογείου), με επικάλυψη κατά περίπτωση είτε με επιχρίσματα είτε με ελαφρά πετάσματα. Στην κατηγορία αυτή γίνονται αποδεκτές και συμπληρωματικές (και όχι αυτοτελείς) δαπάνες για τα λοιπά σταθερά ή κινητά συστήματα σκίασης (σκίαστρα, τέντες).
3 Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης: Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμες:
* Η εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με καινούργιο σύστημα (κεντρικό ή ατομικό) πετρελαίου/φυσικού αερίου/υγραερίου/βιομάζας/αντλίας θερμότητας/ΣΗΘΥΑ. Η εγκατάσταση / αντικατάσταση αφορά στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του λεβητοστασίου στο σύνολό του και του δικτύου διανομής (αυτοματισμοί, κυκλοφορητές, καμινάδα, αντικατάσταση ή μόνωση σωληνώσεων, κ.λπ.). Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες για δεξαμενή πετρελαίου και τερματικές μονάδες απόδοσης θερμότητας (σώματα καλοριφέρ, ενδοδαπέδιο σύστημα κ.λπ.).
* Η τοποθέτηση διατάξεων αυτόματου ελέγχου της λειτουργίας του συστήματος θέρμανσης, όπως χρονοδιακόπτες, αυτοματισμούς αντιστάθμισης ή/και υδραυλικής ισορροπίας για τη ρύθμιση των μερικών φορτίων (τρίοδη ή τετράοδη ηλεκτροβάννα, ρυθμιστές στροφών κυκλοφορητών κ.λπ.), θερμοστάτες χώρων, θερμοστατικές κεφαλές θερμαντικών σωμάτων κ.λπ., συμπεριλαμβανομένων συστημάτων θερμιδομέτρησης για την κατανομή δαπανών θέρμανσης καθώς και οι εργασίες για την αναβάθμιση της παροχής για την εγκατάσταση αντλίας θερμότητας.
4. Σύστημα ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ): Στην κατηγορία αυτή είναι επιλέξιμη η τοποθέτηση αντλίας θερμότητας, ηλιακού συστήματος για την παροχή ζεστού νερού χρήσης ή/και υποβοήθηση του κυρίως συστήματος θέρμανσης (συλλέκτης, δοχείο αποθήκευσης νερού, βάση στήριξης, σωληνώσεις κ.λπ.).
Προϋποθέσεις ένταξης
Μία κατοικία για να κριθεί επιλέξιμη θα πρέπει να πληροί τις εξής βασικές προϋποθέσεις:
Να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του προσώπου που τη χρησιμοποιεί, για το έτος 2018.
Να υφίσταται νόμιμα. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης της κατοικίας δε διαθέτει οικοδομική άδεια ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση της κατοικίας, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι η συγκεκριμένη υφίσταται νόμιμα.
Να έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), το οποίο έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017 σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.
Να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
Επιλεξιμότητα για πολυκατοικίες
Αντίστοιχα, για να χαρακτηρισθεί μία πολυκατοικία επιλέξιμη κατοικία θα πρέπει να πληρούνται σωρευτικά τα ακόλουθα:
Μετά από απόφαση γενικής συνέλευσης, να υποβληθεί σχετική αίτηση από εκπρόσωπο του συνόλου των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων με στοιχεία σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του τμήματος του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθέναν από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Να υποβληθεί Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.
Να πραγματοποιούνται κοινόχρηστες παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης.
Οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων που δεν εντάσσονται ή δε θέλουν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα να συμμετέχουν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων που έχουν δηλωθεί στην απόφαση της γενικής συνέλευσης της πολυκατοικίας με ίδια κεφάλαια.
