Ο νησιωτικός χαρακτήρας ως κοινωνικό δημιούργημα και μια μορφή κοινωνικής και πολιτιστικής ταυτότητας.
Χρησιμοποιώντας ένα συγκεκριμένο νησί, Σίφνος, Κυκλάδες, Ελλάδα ως «ερευνητικό μοντέλο», θα διευκρινιστεί από ανθρωπολογική άποψη τι ορίζει τις νησιωτικές ταυτότητες στην Ανατολική Μεσόγειο, ένα μέρος όπου η ευρωπαϊκή και η ασιατική-αφρικανική βιο-γεωγραφική ιστορία και εξέλιξη τέμνονται.
Την Παρασκευή 28 Οκτωβρίου, στις 18:30, θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Σίφνου «Μαριάνθη Σίφνου» η πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ “Being an Islander”, του οποίου τα γυρίσματα έγιναν εξ ολοκλήρου στην Σίφνο.
Πρόκειται για ένα ερευνητικό φιλμ οπτικής Ανθρωπολογίας, το οποίο είναι αναπόσπαστο μέρος του ερευνητικού έργου “Being an Islander”: Τέχνη και ταυτότητα των Μεγάλων Νησιών της Μεσογείου (2500 BCE-300 CE) (2019-2023) με σημαντική έκθεση που θα ανοίξει τον Μάρτιο 2023-Ιούνιος 2023 στο Μουσείο Fitzwilliam / Πανεπιστήμιο του Cambridge, Ηνωμένο Βασίλειο. Δημιουργήθηκε από την Δρ. Α. Χριστοφιλοπούλου, Επιμελήτρια Ελληνικών, Κυπριακών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων στο Μουσείο Fitzwilliam και τον Δρ. Δημήτριο Μπούρα, ερευνητή κοινωνικό ανθρωπολόγο, και κινηματογραφιστή. [ https://islander.fitzmuseum.cam.ac.uk/ ]
Η παραγωγή του ντοκιμαντέρ είναι το πιο δημιουργικό και αυθεντικό αποτέλεσμα του προγράμματος, τόσο στο επίπεδο της έρευνας αλλά και της δημόσιας συμμετοχής. Τα μουσεία σπάνια προχωρούν στην δημιουργία ντοκιμαντέρ, και όταν το κάνουν συνήθως είναι μονοθεματικά και αφορούν στην προώθηση μιας συγκεκριμένης έκθεσης.
Το ντοκιμαντέρ διαπραγματεύεται τις ιδέες της νησιωτικότητας, κινητικότητας και διαχρονικής ανθρώπινης παρουσίας στο Αιγαίο, χρησιμοποιώντας την περίπτωση της Σίφνου ως μοντέλο έρευνας. Χρησιμοποίησε μεθοδολογία από τα πεδία της οπτικής ανθρωπολογίας, εμπειρικής αρχαιολογίας και αρχαιολογίας των αισθήσεων, καθώς επίσης και της εθνογραφική έρευνας στο πεδίο των νησιωτικών σπουδών.
Το ντοκιμαντέρ επιδιώκει να καταστήσει ορατή τη σύνθεση των πολύπλευρων δυνάμεων που συνέβαλαν στην ποικιλομορφία και τα πολλαπλά επίπεδα μνήμης αυτού του ανθρώπινου οικοσυστήματος. Το παρόν έργο επιχειρεί να διαρρήξει τις παγωμένες, μονοθεματικές εικόνες μιας νοσταλγικής (τουριστικής) Μεσογείου και να δώσει χώρο στις αφηγήσεις των κατοίκων της. Η πολυφωνία των νησιωτών, μας υπενθυμίζει πως το Αιγαίο δεν αποτελεί ένα γραφικό αποκούμπι, τα νησιά δεν συνιστούν μια Νεφελοκοκκυγία, δεν περιγράφουν μια αφαίρεση του “κοινωνικού”. Ένα μωσαϊκό διαφορετικών φωνών μας προσκαλεί να ξεδιπλώσουμε μαζί του τη συνύπαρξη των αντιθέσεων και των συγκλίσεων, τη συμβίωση των διαφορών και των ομοιοτήτων, υπενθυμίζοντάς μας την αξία των δεσμών.
Τα γυρίσματα διήρκησαν ενάμιση έτος με ενεργή συμμετοχή είκοσι έξη κατοίκων καθώς επίσης και επιστημονικών συνεργατών, Ακαδημαϊκών – μεταδιδακτορικών ερευνητών και τεχνικών συμβούλων, οι οποίοι από κοινού απάντησαν στα ίδια ερωτήματα: “Τι σημαίνει το να είσαι νησιώτης;”, “Ποιο ρόλο παίζει το φυσικό περιβάλλον και οι φυσικοί πόροι του νησιού, στην διαμόρφωση της νησιωτικής ζωής και κουλτούρας;”, “Πόσο σημαντική είναι η άυλη κληρονομιά και πως αυτή εκδηλώνεται στην νησιωτική πραγματικότητα;”
H συνύφανση αυτή και η ανταλλαγή απόψεων, εμπειριών και τρόπων ζωής και αντιμετώπισης δυσχερειών, μεταξύ των ερευνητών και των μελών της κοινότητας, επέτρεψε την φυσική τους αλληλεπίδραση, την συμμετοχή των μελών της κοινότητας στους ερευνητικούς σκοπούς του προγράμματος, και στην διαμόρφωση των αποτελεσμάτων του ντοκιμαντέρ. Τα μέλη της νησιωτικής κοινότητας δεν είναι απλώς ερωτηθέντες, όπως κατά την παλαιότερη πρακτική των ντοκιμαντέρ, αλλά είναι ίσοι ερωτώντες και παράγοντες επιρροής των ερευνητικών θεμάτων, καθιστώντας έτσι το ντοκιμαντέρ μια άσκηση κοινοτικής συμμετοχής, συν-δημιουργίας και δέσμευσης, έξω από τα όρια της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Το ντοκιμαντέρ δημιουργήθηκε με τη γενναιόδωρη υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, καθώς και με την ευγενική άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού και τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Σίφνου Κυκλάδων.
Την Πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ υποστηρίζει η εταιρεία ZANTE FERRIES ANMEZ, η οποία υποστήριξε και τα γυρίσματα στη Σίφνο με τη διάθεση δωρεάν εισιτηρίων για τη μετακίνηση των συντελεστών και του εξοπλισμού.
‘Being an Islander’
Ερευνητικό έργο Οπτικής Ανθρωπολογίας
Principal researchers: Δρ. Αναστασία Χριστοφιλοπούλου Δρ. Δημήτριος Μπούρας
Υπό την Αιγίδα: Δήμος Σίφνου
Σκηνοθέτης: Δημήτριος Μπούρας
Παραγωγή: ArkLab Limited
Executive producers: Δημήτριος Μπούρας, Αναστασία Χριστοφιλοπούλου
Συμπαραγωγοί: Ορέστης Σεφέρογλου, Μάνος Μακρυγιαννάκης, Κώστας Γρούντας
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Ορέστης Σεφέρογλου, Δημήτριος Μπούρας
Μοντάζ: Μάνος Μακρυγιαννάκης
Κειμενογράφοι: Βάλια Τσιριγώτη, Αναστασία Χριστοφιλοπούλου, Δημήτριος Μπούρας
Αφηγητές: Βάλια Τσιριγώτη, Κώστας Γρούντας
Πρωτότυπη Μουσική: Κώστας Γρούντας
Βιολί: Φώτης Σιώτας | Rhodes: Κώστας Τσιώλης | Ηχογράφηση/Μίξη: Γιώργος Λιάπης
Mastering: Γιάννης Χριστοδουλάτος, Sweetspot Productions
Εναέριες λήψεις: Ορέστης Σεφέρογλου | Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Κώστας Παππάς
Production Design: Αμαλία Συμεωνίδου | Color Grading: Ορέστης Σεφέρογλου
Illustrations: Χριστίνα Τσέβη (Crosti) | Graphics: Ευάγγελος Σαραντάρης (Don Forty)
Βοηθός παραγωγής Ελλάδα: Ανδριάνα Θεοχάρη | Βοηθός παραγωγής UK: Jack Stephenson Production Controller: Μωυσής Μωυσέως | Συμπληρωματικές λήψεις: Χρόνης Πεχλιβανίδης
Λογιστήριο: Istos Global Limited | Νομικός σύμβουλος: Νικολέττα Ν. Χαραλάμπους
Το ντοκιμαντέρ, δημιουργήθηκε με τη γενναιόδωρη υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, καθώς και με την ευγενική άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού και τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Σίφνου Κυκλάδων.
Ειδικές Ευχαριστίες:
Δρ. Νικόλας Αναστασόπουλος, Δρ. Δημήτριος Κωστόπουλος, Dr. Ezra Barzilay
Δήμος Σίφνου, Δημότες Σίφνου και προσωπικά την Δήμαρχο κ. Μαρία Ναδάλη.
McDonald Institute for Archaeological Research, University of Cambridge.
Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών, Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος.
Πολιτιστικός Σύλλογος Σίφνου | ZANTE ferries | Αγγειοπλαστείο Αντώνης Ατσόνιος Βαθύ, Σίφνος.
“ISALOS” Restaurant Cafe.
Οι αρχαιολογικοί χώροι του Αγίου Ανδρέα Σίφνου υπάγονται στην αρμοδιότητα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
Όλα τα δικαιώματα των παρουσιαζόμενων μνημείων/αρχαιολογικών περιοχών ανήκουν στους:
© Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού/ Ελληνικός Οργανισμός Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων.
Produced by ArkLab Limited for Fitzwilliam Museum, University of Cambridge © 2022 Fitzwilliam Museum, University of Cambridge, ArkLab Limited, Dimitrios Bouras All the respective rights reserved.
