Πρότυπο παράδειγμα υγιούς συνεταιρισμού φαίνεται να αποτελεί η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου, η οποία φέτος συμπληρώνει 90 χρόνια ζωής…
Με ετήσιο κύκλο εργασιών που υπερβαίνει τα 18 εκατομμύρια ευρώ, συμμετέχει στο 60{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} της οικονομίας ολόκληρου του νησιού. Με μηδενικά χρέη προς ιδιώτες και όντας ενήμερη στις ασφαλιστικές και τις φορολογικές της υποχρεώσεις, δείχνει να μην επηρεάζεται από την οικονομική κρίση, ενώ θέτει πλέον ως πρωταρχικό στόχο την επέκταση των εξαγωγών της εντός, αλλά και εκτός Ευρώπης. Με τα προϊόντα της -και κυρίως τη γραβιέρα Νάξου- να έχουν διακριθεί σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο, κατακτώντας Χρυσό Βραβείο Γεύσης στην ελληνική αγορά και δύο αστέρια στον διεθνή διαγωνισμό Taste Superior στις Βρυξέλλες, έχει ήδη κατοχυρώσει την παρουσία της στην αγορά αρκετών χωρών της Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης, αλλά και στα Αραβικά Εμιράτα. Παράλληλα, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στον χώρο, πειραματίζεται για την παραγωγή νέων προϊόντων με χαρακτηριστικά πρόσφατα παραδείγματα μια νέα γραβιέρα με ελληνική τρούφα και ακόμα μία με βότανα Νάξου.
Σήμερα η ΕΑΣ Νάξου απασχολεί 100 μόνιμους εργαζομένους, ενώ ακόμα 40 άνθρωποι εργάζονται σε αυτήν ως εποχικό προσωπικό, χωρίς να τους οφείλεται ούτε ένα ευρώ μισθοδοσίας, όπως επισημαίνει στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «AΓΡΟBUSINESS» ο αντιπρόεδρος της Ένωσης, Ιάκωβος Βαλέρης…
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
ΜΕΤΟΧΟΙ: 12 αγροτικοί συνεταιρισμοί
ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: 358.059,00 ευρώ (το οποίο μεταφράζεται σε 358.059 μετοχές, ονομαστικής αξίας 1 ευρώ εκάστη).
ΦΥΣΙΚΑ ΜΕΛΗ: 1.000
ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ: 18.000.000,00 ευρώ
ΕΤΗΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ:
Πατάτα Νάξου: 2.500 τόνοι
Πιστοποιημένος πατατόσπορος Νάξου: 300 τόνοι
Γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα: 1.500 τόνοι από φρέσκο παστεριωμένο γάλα, σοκολατούχο γάλα, γιαούρτι, φρέσκο βούτυρο, γραβιέρα Νάξου (ΠΟΠ), κεφαλοτύρι Νάξου, παραδοσιακό Αρσενικό, ορεινό Νάξου, γίδινο, γραβιέρα Νάξου με ελληνική τρούφα, γραβιέρα με βότανα Νάξου
Συνέντευξη του Αντιπροέδρου της ΕΑΣ Ιάκωβου Βαλέρη
Φέτος η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου συμπληρώνει 90 χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας. Τι συνάντησε στην πορεία της;
Η ΕΑΣ ΝΑΞΟΥ ιδρύθηκε το 1926 από έναν μικρό αριθμό πρωτοβάθμιων αγροτικών συνεταιρισμών για την εξυπηρέτηση των μελών τους σε πρακτικά θέματα όπως προμήθεια ζωοτροφών, λιπασμάτων κ.λπ. Σιγά-σιγά, όμως, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί σε όλο το νησί έγιναν 26 και μαζί με τις Μικρές Κυκλάδες -Κουφονήσι, Σχοινούσα, Ηρακλειά, Δονούσα και Αμοργό- έγιναν 32, με φυσικά μέλη 3.654 αγροτοκτηνοτρόφους. Μιλάμε για αγροκτηνοτρόφους, διότι στην περιοχή μας τα δύο αυτά επαγγέλματα συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Το 90{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} και πλέον των μελών μας είναι γεωργοί και κτηνοτρόφοι ταυτόχρονα. Με τα χρόνια οι δραστηριότητες της Ένωσης αυξήθηκαν και το 1955, θέλοντας να φτιάξουν το δικό τους τυρί, κάποιοι από τους παραγωγούς συγκέντρωσαν το γάλα τους στην Ένωση, η οποία έβαλε την τεχνογνωσία. Κάπως έτσι, δειλά-δειλά, προέκυψε η περίφημη γραβιέρα Νάξου. Επειδή με το πέρασμα του χρόνου το συγκεκριμένο τυρί, με γάλα γνήσιο ναξιώτικο, χωρίς προσμίξεις, άρχισε να αρέσει στο καταναλωτικό κοινό, η παραγωγή μεγάλωνε και, έτσι, το 1996 προχώρησαν στην πιστοποίηση της γραβιέρας Νάξου ως προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ).
Εν τω μεταξύ, η Ένωση δημιούργησε μια σύγχρονη τυροκομική μονάδα, η οποία είναι πιστοποιημένη κατά HACHP και ΙSO 22000, διαθέτοντας σύγχρονο χημείο και τηρώντας όλους τους κανόνες περί υγιεινής και ασφάλειας τροφίμων. Το 2014 η ΕΑΣ Νάξου μετατράπηκε σε Αγροτική Εταιρική Σύμπραξη – Ανώνυμη Εταιρεία, στηριζόμενη σε πρώτη φάση σε 12 πρωτοβάθμιους αγροτικούς συνεταιρισμούς, οι οποίοι είναι και οι μέτοχοι της εταιρείας.
Υπάρχει μέλλον για το ελληνικά γαλακτοκομικά στη διεθνή αγορά; Ποιοι οι βασικοί ανταγωνιστές σας στον κόσμο;
Ναι, υπάρχει μέλλον για τα ελληνικά, ποιοτικά και πιστοποιημένα τυροκομικά προϊόντα, και μάλιστα όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και σε άλλες περιοχές του κόσμου. Το διαπιστώνουμε στις διεθνείς εκθέσεις όπου συμμετέχουμε. Εμείς εξάγουμε τυροκομικά προϊόντα, κυρίως γραβιέρα Νάξου στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Αυστρία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία, στην Αγγλία, στην Πολωνία, στη Σουηδία και στα Αραβικά Εμιράτα. Ανταγωνιστές μας είναι όλα τα κίτρινα σκληρά τυριά που κατακλύζουν τις αγορές, αλλά με άγνωστη πολλές φορές προέλευση, σε άγνωστες ποσότητες και με άγνωστη πρώτη ύλη.
Αληθεύει ότι το 60{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} της τοπικής οικονομίας βασίζεται στην ΕΑΣ Νάξου; Με ποιον τρόπο;
Πράγματι, αυτό ισχύει, επειδή η Νάξος έχει πολύ βαριά κτηνοτροφία αλλά και γεωργία. Στο νησί μας εκτρέφονται 4.000 αγελάδες γαλακτοφόρες, 6.000 βοοειδή για πάχυνση και περισσότερα από 120.000 αιγοπρόβατα. Επίσης, η βασική καλλιέργεια στη Νάξο είναι η πατάτα, με ετήσια παραγωγή στο νησί -εαρινή και φθινοπωρινή- περίπου 10.000.000 κιλά. Οι περισσότεροι αγρότες και κτηνοτρόφοι είναι μέλη της Ένωσης, οι οποίοι διακινούν τα προϊόντα τους μέσω της ΕΑΣ Νάξου και προμηθεύονται όλες τις πρώτες ύλες που χρειάζονται από την Ένωση.
Σύνθημα του συνεταιρισμού σας είναι το «η ισχύς εν τη ενώσει». Τι οφέλη αποκομίζουν οι παραγωγοί συμμετέχοντας στην ΕΑΣ Νάξου;
Έχουν εξασφαλισμένο το εισόδημά τους, λόγω της φερεγγυότητας της Ένωσης, έχουν εξασφαλισμένη τη διάθεση των προϊόντων τους στις καλύτερες δυνατές τιμές της αγοράς και απολαμβάνουν την πιστωτική πολιτική της Ένωσης απέναντί τους.
Σε τι συνίσταται, βάσει της εμπειρίας σας, το μυστικό της επιτυχημένης λειτουργίας μιας ένωσης αγροτικών συνεταιρισμών;
Για εμάς η πρώτη ύλη είναι πολύ σημαντική. Η γραβιέρα Νάξου, για παράδειγμα, είναι η μοναδική στην Ελλάδα που παρασκευάζεται με βάση το αγελαδινό γάλα, που είναι χαρακτηρισμένη και πιστοποιημένη ως ΠΟΠ. Διότι παρασκευάζεται από 80{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} κατ’ ελάχιστο αγελαδινό γάλα και 20{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} κατά μέγιστο από αιγοπρόβειο.
Επίσης, ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης είναι από 100{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} αγνό και γνήσιο γάλα, χωρίς προσμίξεις, από ζώα που έχουν εγκλιματιστεί και εκτρέφονται στη Νάξο. Το άλφα και το ωμέγα στην παρασκευή της γραβιέρας Νάξου είναι η ποιότητα της πρώτης ύλης. Και γι’ αυτό τον λόγο η ΕΑΣ Νάξου έχει πλήρως στελεχωμένο χημείο, με χημικούς επιστήμονες, ώστε σε καθημερινή βάση να ελέγχει την προσκομιζόμενη πρώτη ύλη, αλλά και να παρέχει πληροφορίες στους παραγωγούς περί υγιεινής και ασφάλειας των τροφίμων.
Έχετε επενδύσει σε τεχνολογία αιχμής;
Βεβαίως. Η ΕΑΣ Νάξου συνεχίζει, παρά τις δύσκολες στιγμές που περνάμε, να επενδύει σε εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων του τυροκομείου και της πατάτας φαγητού.
Το τυροκομείο μας έχει σταθμούς συγκέντρωσης γάλακτος σε κομβικά σημεία του νησιού. Οι σταθμοί είναι εξοπλισμένοι με ψύκτες, στους οποίους αμέσως μετά το άρμεγμα συγκεντρώνεται το γάλα, τηρώντας τους κανόνες ορθής υγιεινής και ποιοτικού ελέγχου. Τα σύγχρονα, ειδικά βυτία μεταφοράς της επιχείρησης συλλέγουν το γάλα δύο φορές την ημέρα και το μεταφέρουν στην τυροκομική μονάδα ολόφρεσκο. Η τυροκόμηση γίνεται εντός 8 ωρών από την παραλαβή του γάλακτος, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ποιότητά του και η παραγωγή ασφαλών προϊόντων, καθώς η θερμοκρασία δεν υπερβαίνει τους 4 βαθμούς Κελσίου, διατηρώντας, έτσι, την ψυκτική αλυσίδα. Η ελεγχόμενη αποθήκευση διασφαλίζει την καλή ποιότητα και τη διατηρησιμότητα της πρώτης ύλης.
Πώς έχει επιδράσει η οικονομική κρίση στον Συνεταιρισμό;
Με τις άοκνες προσπάθειες των ανθρώπων που έχουν την ευθύνη για την Ένωση, η κρίση δεν έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τον Συνεταιρισμό, αν αφαιρέσουμε, βέβαια, την έλλειψη ρευστότητας από την αγορά.
Ποια τα σχέδια σας για το μέλλον;
Η ΕΑΣ Νάξου προσπαθεί να προωθήσει τα τυροκομικά της προϊόντα, και κυρίως τη γραβιέρα της, στο εξωτερικό. Επίσης, επιδιώκουμε να προωθήσουμε από φέτος και όλα τα γαλακτοκομικά μας προϊόντα στα γύρω νησιά. Ταυτόχρονα, προσπαθούμε να προωθήσουμε στους παραγωγούς μας ένα νέο προϊόν για τη γαλακτοπαραγωγή (το φύραμα), που φτιάχνει η ίδια η Ένωση από αγνές πρώτες ύλες, απαλλαγμένες αφλατοξινών. Βασικός στόχος μας είναι επίσης να ολοκληρωθεί η συμφωνία με κάποιους προμηθευτές, ώστε να αγοραστούν ποσότητες ζωοτροφών για όλο τον χρόνο, καθώς έτσι μπορούμε να πετύχουμε καλύτερες και πιο σταθερές τιμές για τα μέλη μας.
Τέλος, η Ένωση επενδύει στην πατάτα φαγητού κατασκευάζοντας ψυκτικούς θαλάμους, ώστε να μπορεί να αποθηκεύει όλη την παραγόμενη ποσότητα πατάτας από τους παραγωγούς.
