Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων απαντά στις δηλώσεις του Δημάρχου Νάξου για το φράγμα Τσικαλαριού
Διευκρινίσεις σχετικά με δηλώσεις του Δημάρχου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, Δημήτρη Λιανού, που αφορούν το έργο κατασκευής του φράγματος Τσικαλαριού, παρέχει με ανακοίνωσή της η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
Η Εφορεία απαντά σε αναφορές του Δημάρχου, σύμφωνα με τις οποίες το έργο καθυστέρησε επί 2,5 χρόνια λόγω παρέμβασης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας για την προστασία ενός «εκκλησακίου», διευκρινίζοντας ότι το διάστημα διακοπής ανήλθε μόλις σε εννέα μήνες και αφορούσε αυθαίρετες εργασίες διάνοιξης δρόμου μήκους 1000 μέτρων, κοντά στον βυζαντινό Ιερό Ναό Αγίου Μάμαντος.
Σύμφωνα με την Εφορεία, οι καθυστερήσεις πριν και μετά το διάστημα αυτό δεν οφείλονται στην Αρχαιολογική Υπηρεσία, ενώ επισημαίνεται ότι η Υπηρεσία διευκόλυνε την πρόοδο του έργου, δεδομένης της σημασίας του για το νησί. Παράλληλα, αναφέρεται ότι από το 2018 έχουν ξεκινήσει στερεωτικές επεμβάσεις στον βυζαντινό ναό, ο οποίος αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του Αιγαίου.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων καταλήγει ζητώντας ακρίβεια στις δημόσιες δηλώσεις και επαναλαμβάνοντας τη δέσμευσή της για συνεργασία με όλους τους φορείς, με στόχο τη διευκόλυνση αναπτυξιακών έργων, χωρίς να παραβλέπεται η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η ανακοίνωση:
Σε συνέχεια συνέντευξης του Δημάρχου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κ. Δημητρίου Λιανού για το σχέδιο διαχείρισης υδάτων στη Νάξο στην ιστοσελίδα Mononews.gr, και ιδιαίτερα σχετικά με μη ακριβή αναφορά για την διακοπή και καθυστέρηση του έργου κατασκευής του Φράγματος Τσικαλαριού από την Αρχαιολογική Υπηρεσία – Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων (που προήλθε από τη συνένωση των πρώην ΚΑ’ ΕΠΚΑ και 2ης ΕΒΑ) [«Εδώ και 30 χρόνια συζητάμε το φράγμα του Τσικαλαριού. Δεν είχε καλή επίβλεψη, είχε αστοχίες η μελέτη, το έργο σταμάτησε 2,5 χρόνια από την Αρχαιολογία για ένα εκκλησάκι, και τελικά προβλέφθηκε να γίνουν έργα για να προστατευθεί»], σας ενημερώνουμε τα ακόλουθα:
Οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου εγκρίθηκαν το έτος 2002 (σχετ. α ́) και η έγκριση ανανεώθηκε το έτος 2012 (σχετ. β ́). Από πλευράς Υπουργείου Πολιτισμού χορηγήθηκε το έτος 2013 η υπουργική εγκριτική απόφαση του έργου (σχετ. γ’). Προτού ακόμη συναφθεί το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Πολιτισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και γίνει πρόσληψη αρχαιολόγου για την επίβλεψη των εργασιών του έργου διαπιστώθηκε ότι είχαν πραγματοποιηθεί στην περιοχή κατασκευής του φράγματος Τσικαλαριού Νάξου και πλησίον του προστατευόμενου βυζαντινού Ι. Ν. Αγίου Μάμαντος (Παναγίας Θεοσκέπαστης) μεγάλης κλίμακας εργασίες διάνοιξης δρόμου μήκους περίπου 1000 μ. και πλάτους που σε ορισμένα σημεία έφτανε τα 15 μ. Οι εν λόγω αυθαίρετες εργασίες διακόπηκαν από τις τότε συναρμόδιες ΚΑ’ ΕΠΚΑ και 2η ΕΒΑ στις 20 και 23.06.2014 αντίστοιχα (σχετ. δ ́ & ε ́) μέχρι να ολοκληρωθούν οι προαπαιτούμενες διαδικασίες. Ακολούθως οι εργασίες Κατασκευής του Φράγματος διακόπηκαν από το Τμήμα Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Νάξου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (σχετ. στ ́).
Μετά από αίτημα άρσης των σχετικών σημάτων διακοπής από τη Διεύθυνση Τεχνικών Μελετών και Κατασκευών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για να απομακρυνθούν τα προϊόντα αποψίλωσης – εκσκαφών (σχετ. ζ ́) η 2η ΕΒΑ προχώρησε σε μερική άρση του σήματος για να πραγματοποιηθούν οι εν λόγω εργασίες (σχετ. η ́). Τελικά στις 30.03.2015 χορηγήθηκε πλήρης άρση των σημάτων διακοπής (σχετ. θ ́), αφού ολοκληρώθηκε η σύναψη μνημονίου συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων Πολιτισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και πραγματοποιήθηκε η πρόσληψη αρχαιολόγου για την επίβλεψη των εργασιών. Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, η Αρχαιολογική Υπηρεσία διέκοψε μόνο αυθαίρετες εκσκαφικές εργασίες διάνοιξης δρόμου, και ενώ εκκρεμούσαν ακόμη οι απαλλοτριώσεις των ακινήτων στην περιοχή του έργου, και για διάστημα εννέα μηνών, όχι δυόμιση ετών, και όχι βέβαια το ίδιο το έργο. Οι πολύχρονες καθυστερήσεις στην κατασκευή πριν και μετά το διάστημα αυτό δεν έχουν καμία σχέση με την Αρχαιολογική Υπηρεσία, η οποία, αντιθέτως, διευκόλυνε σε πολλές περιπτώσεις την υλοποίηση του έργου, καθότι έχει πλήρως κατανοηθεί η εξαιρετική σημασία του για το νησί της Νάξου.
Σχετικά με το αναφερόμενο στη συνέντευξη ως «εκκλησάκι», ο Δήμαρχος Νάξου, με τον οποίο η Υπηρεσία μας έχει αγαστή συνεργασία, γνωρίζει καλά ότι αυτό, δηλαδή ο Ι. Ν. του Αγίου Μάμαντα (Παναγία Θεοσκέπαστη), αποτελεί για την αρχιτεκτονική, το μέγεθος και την ποιότητα κατασκευής του, ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά μνημεία της νήσου Νάξου και, γενικότερα, του Αιγαίου Πελάγους. Από τον Νοέμβριο του έτους 2018 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων ξεκίνησε την υλοποίηση στερεωτικών εργασιών στον εμβληματικό βυζαντινό ναό, που χωροθετείται στο άμεσο περιβάλλον του έργου «Κατασκευή Φράγματος Τσικαλαριού Νάξου». Ο λαμπρός τρουλλαίος τετράστυλος σταυροειδής εγγεγραμμένος με μεταγενέστερο νάρθηκα ναός σύμφωνα με την αφιερωματική επιγραφή του επισκόπου Λέοντος ήταν αφιερωμένος στη Θεοτόκο. Η αρχιτεκτονική του χρονολογείται από τα τέλη του 10ου έως τα μέσα του 11ου αιώνα, ενώ στο εσωτερικό διατηρεί σημαντικότατο τοιχογραφικό διάκοσμο.
Μολονότι το μνημείο δεν διατηρεί την ανατολική καμάρα, το τεταρτοσφαίριο και το ανώτερο τμήμα του ημικυλίνδρου της αψίδας, καθώς και το βόρειο τμήμα του νάρθηκα, η Υπηρεσία μας κατάφερε με τις επεμβάσεις της να καταστεί δυνατή η υλοποίηση του δημόσιου έργου στο περιβάλλον του μνημείου και μάλιστα με τη χρήση εκρηκτικών υλών. Συγκεκριμένα, θ) Το υπ’ αρ. πρωτ. ΥΠΟΠΑΙΘ/ΓΔΑΠΚ/ΕΦΑ ΚΥΚΛΑΔΩΝ/ΤΒΜΑΧΜΜΑΕΜ/85507/50791/3052/683/30.03.2015 έγγραφο Άρσης Σήματος Διακοπής της ΕΦΑΚΥΚ αποκαλύφθηκαν όλοι οι αναλημματικοί τοίχοι που περιβάλλουν το πλάτωμα έδρασης του ναού και επισκευάστηκαν ή ανακτίστηκαν με σκοπό την εξυγίανση – ενίσχυση του πλατώματος έδρασης και την προστασία του μνημείου. Επιπλέον, υλοποιήθηκαν εργασίες αρμολόγησης σε τμήματα των εσωτερικών και εξωτερικών τοιχοποιιών και στα εξωρράχια των καμαρών του νάρθηκα, προκειμένου να ενισχυθεί η συνεκτικότητά του. Επισυνάπτεται φωτογραφικό υλικό προς τεκμηρίωση.
Σε συνέχεια των ανωτέρω θα παρακαλούσαμε θερμά όλοι οι εμπλεκόμενοι παράγοντες να είναι ακριβείς στις διατυπώσεις τους, ώστε να μη δημιουργούνται εσφαλμένα αρνητικές εντυπώσεις εναντίον της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στην τοπική κοινωνία σχετικά με τις καθυστερήσεις του έργου, για τις οποίες άλλωστε δεν φέρει ουδεμία ευθύνη. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων θα λειτουργεί πάντα με πνεύμα συνεργασίας με όλους τους φορείς, επιδιώκοντας να διευκολύνει την υλοποίηση όλων των έργων που έχει ανάγκη το νησί, χωρίς, ωστόσο, να κάνει εκπτώσεις στο έργο της προστασίας της μοναδικής μνημειακής κληρονομιάς της Νάξου, που αποτελεί πολύτιμο, μη ανανεώσιμο πόρο βιώσιμης ανάπτυξης. Παρακαλούμε, τέλος, η διευκρίνηση της Εφορείας να δημοσιευτεί από τα Μέσα Ενημέρωσης που δημοσίευσαν την συνέντευξη.
Ακολουθήστε το naxostimes.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
