Την Τετάρτη 17 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε η πρώτη διαδικτυακή συνέντευξη τύπου προς τους υγειονομικούς συντάκτες, που διοργάνωσε ο Τομέας Υγείας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
Ομιλητές ήταν ο Ανδρέας Ξανθός, τομεάρχης υγείας και βουλευτής Ρεθύμνου και ο Ανδρέας Μιχαηλίδης, αναπληρωτής τομεάρχης υγείας και βουλευτής Χίου.
Ο Ανδρέας Ξανθός επιχείρησε μία αποτίμηση της υγειονομικής διαχείρισης της πανδημίας, την παρουσίαση της εξειδίκευσης του «Μένουμε Όρθιοι για την υγεία» και των αναγκαίων προϋποθέσεων για την υγειονομική θωράκιση τουριστικών προορισμών, ενώ
Ο Ανδρέας Μιχαηλίδης παρουσίασε αναλυτικά την πρόταση της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ για την παροχή δέσμης κινήτρων προς το ιατρικό προσωπικό των δομών του ΕΣΥ (Νοσοκομείων και δομών ΠΦΥ) σε νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές.
Η εισήγηση του κ. Ανδρέα Ξανθού
Ήπια πορεία της πανδημίας στην Ελλάδα – συνδυαστικό αποτέλεσμα πολλών παραγόντων – ο ρόλος της πολιτικής συναίνεσης στη συμμόρφωση των πολιτών στα περιοριστικά μέτρα – οι λόγοι που άντεξε το ΕΣΥ.
Δεν τελειώσαμε με την πανδημία- οι «εστιακές αναζωπυρώσεις» αυτή την περίοδο είναι «καμπανάκι κινδύνου» – αυξημένη επιδημιολογική εγρήγορση και έμπρακτη «θωράκιση» του ΕΣΥ ειδικά στα νησιά – νέα κουλτούρα ατομικής υγιεινής και κοινωνικής συμπεριφοράς – στροφή στην ΠΦΥ και επικέντρωση στις ομάδες χρόνιων ασθενών υψηλού κινδύνου.
Είναι πιο ισχυρό το Δημόσιο Σύστημα Υγείας; Ενισχύθηκε οριακά κυρίως με συμβασιούχους νοσηλευτές και πολύ λίγους γιατρούς, ενώ οι επιπλέον κλίνες ΜΕΘ είναι στον «αέρα» μετά την επάνοδο στην τακτική λειτουργία των νοσοκομείων. Μόνο με αυξημένη χρηματοδότηση και μόνιμες προσλήψεις μπορεί να «θωρακιστεί» το ΕΣΥ και να υπάρξει «παρακαταθήκη» από την πανδημία. Η κυβέρνηση δεν έχει τέτοιο πολιτικό σχέδιο γιατί στην πραγματικότητα δεν πιστεύει στη δημόσια περίθαλψη και επιμένει στη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία του «ανοίγματος» του ΕΣΥ στον ιδιωτικό τομέα και των ΣΔΙΤ.
Η «θωράκιση» του ΕΣΥ ήταν στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (και όχι εξ’ ανάγκης αλλαγή ρητορικής λόγω πανδημίας, όπως συμβαίνει με τη ΝΔ). Κρίσιμες παρεμβάσεις: καθολική κάλυψη, ΠΦΥ, ΤΕΠ, ΜΕΘ, ΕΚΑΒ, ΕΚΕΑ, πρόγραμμα Philos, μηχανισμός προσλήψεων επικουρικών γιατρών-λοιπού προσωπικού, ΗΤΑ-Διαπραγμάτευση φαρμάκων, συνεργασία με ΙΣΝ.
Η αξία των Δημόσιων Συστημάτων Υγείας – η υποτιμημένη Δημόσια Υγεία, ο ρόλος της Επιδημιολογίας, της περιβαλλοντικής υγείας, της σχολικής υγείας, της Ιατρικής Εργασίας, των κοινωνικών προσδιοριστών της υγείας (ανεργία, φτώχεια, έλλειψη μόρφωσης, ανισότητες κλπ) – η έμφαση στα μη μεταδοτικά νοσήματα (καρδιαγγειακά, καρκίνος, νοσήματα «φθοράς») και η χαμηλή προτεραιότητα των μεταδοτικών νοσημάτων (όπως η covid-19)στις πολιτικές Δημόσιας Υγείας διεθνώς.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για άμεση και μακροπρόθεσμη «θωράκιση» του ΕΣΥ και της Δημόσιας Υγείας
Για τον ΣΥΡΙΖΑ, η πανδημία και οι νέες ανάγκες που ήρθαν στο προσκήνιο (πχ επάρκεια κλινών ΜΕΘ, οργανωμένα ΤΕΠ, ενισχυμένες δημόσιες δομές ΠΦΥ, θεσμός οικογενειακού γιατρού, κινητές μονάδες υγείας, κατ’ οίκον φροντίδα χρόνιων ασθενών, μετανοσοκομειακή φροντίδα-αποκατάσταση, κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας, γηριατρική φροντίδα, μόνιμοι μηχανισμοί επιδημιολογικής επιτήρησης των νέων λοιμωδών νοσημάτων, περιβαλλοντική υγεία, Ιατρική της Εργασίας κλπ), είναι η ευκαιρία για μια «γενναία» επένδυση σε ένα νέο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και στην αναδιοργάνωση των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας της χώρας. Σήμερα υπάρχουν οι δημοσιονομικές προϋποθέσεις και οι δυνατότητες σύγκλισης με την Ευρώπη στις δημόσιες δαπάνες υγείας (7% του ΑΕΠ), στην ΠΦΥ και στον οικογενειακό γιατρό, στον αριθμό νοσηλευτών/100.000 κατοίκους, στις κλίνες ΜΕΘ/100,000 κατοίκους κλπ). Η επένδυση στο ΕΣΥ και στη Δημόσια Υγεία έχει και αναπτυξιακό -και όχι μόνο υγειονομικό- χαρακτήρα, δεν δημιουργεί «αναδιανεμητικές συγκρούσεις» γιατί είναι αδιαμφισβήτητη πλέον η κοινωνική ανταποδοτικότητα της, ενισχύει την κοινωνική συνοχή και την ισότητα στη φροντίδα υγείας που είναι κρίσιμος όρος δίκαιης ανάπτυξης και ευημερίας.
Οι παρακάτω προτεραιότητες για το χώρο της Υγείας εντάσσονται σ’ αυτή ακριβώς τη στρατηγική της καθολικής κάλυψης των νέων υγειονομικών αναγκών μέσα από ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό ΕΣΥ που θα υποστηρίζεται με νέους πόρους (ανθρώπινους και υλικούς).
10 προτεραιότητες για να «Μείνουμε Όρθιοι» στην Υγεία
Ενίσχυση του ΕΣΥ και των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας με ανθρώπινο δυναμικό.
Προσλήψεις επικουρικού και μόνιμου προσωπικού στα νοσοκομεία – ΚΥ- δομές Ψυχικής Υγείας- ΕΚΑΒ-ΕΟΔΥ- Εργαστήρια Δημόσιας Υγείας -Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών, ξεκινώντας με 4.000 μόνιμες προσλήψεις μέσα στο 2020, ενώ για τα επόμενα 3 χρόνια (2021-2022 ) συνεχίζεται η «αιμοδότηση» του Συστήματος Υγείας με επιπλέον 3.000 μόνιμες προσλήψεις κάθε χρόνο.
Μέχρι την ολοκλήρωση αυτού του πολυετούς προγραμματισμού μόνιμων προσλήψεων, ανανεώνονται οι συμβάσεις των επικουρικών γιατρών – λοιπού επικουρικού προσωπικού και των συμβασιούχων του ΟΑΕΔ. Τώρα είναι η ώρα να υλοποιηθεί ένα ολοκληρωμένο και βιώσιμο σχέδιο για την οριστική αντιμετώπιση του διαρθρωτικού προβλήματος της ανεπάρκειας ανθρώπινου δυναμικού στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας.
Ανάπτυξη και ολοκλήρωση του θεσμού του οικογενειακού γιατρού και των Τοπικών Μονάδων Υγείας( ΤΟΜΥ) – Οργανική ένταξη των ΤΟΜΥ στο ΕΣΥ.
Το πρώτο βήμα της μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ που πραγματοποίησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η ανάπτυξη 127 ΤΟΜΥ σε αστικές περιοχές όλης της χώρας. Ο στόχος που συμφωνήθηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για 239 ΤΟΜΥ μέσα στο 2020 ακυρώθηκε στην πράξη από την κυβέρνηση Μητσοτάκη η οποία δεν προχώρησε σε επαναπροκήρυξη των κενών θέσεων οικογενειακών γιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας και φυσικά δεν άνοιξε ούτε μία νέα ΤΟΜΥ, υπονομεύοντας την ανάπτυξη ενός νέου μοντέλου ποιοτικής φροντίδας με έμφαση στην πρόληψη–προαγωγή υγείας-κοινοτική φροντίδα.
Η οργανική ενσωμάτωση των ΤΟΜΥ στο ΕΣΥ μετά τη λήξη της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και η προκήρυξη αντίστοιχων μόνιμων θέσεων είναι η μόνη επιλογή για να συνεχιστεί η παροχή αξιόπιστων υπηρεσιών υγείας στον πληθυσμό ευθύνης των ΤΟΜΥ.
Ανάπτυξη Κινητών Ομάδων Υγείας (ΚΟΜΥ) για την παροχή υπηρεσιών ΠΦΥ και κατ’ οίκον φροντίδας σε πληθυσμούς με δυσκολίες πρόσβασης στις δημόσιες δομές, ειδικά στις άγονες και νησιωτικές περιοχές.
Η στελέχωση των ΚΟΜΥ περιλαμβάνει οικογενειακό γιατρό και διεπιστημονική ομάδα υγείας.
Ανάπτυξη ενός διευρυμένου δικτύου πρωτοβάθμιων και κοινοτικών υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, ενίσχυση των Κέντρων Ψυχικής Υγείας και των Κινητών Μονάδων Ψυχικής Υγείας.
Εθνικό Σχέδιο αναβάθμισης των υποδομών-εξοπλισμού του ΕΣΥ σε βάθος 5ετίας μέσω ειδικού προγράμματος τύπου «Φιλόδημος» , συγχρηματοδοτούμενου από ΠΔΕ και ευρωπαϊκούς πόρους.
Προτεραιότητα η ανάπτυξη του απαραίτητου για τις ανάγκες της χώρας αριθμού δημόσιων κλινών ΜΕΘ-ΜΑΦ-ΜΕΝΝ , καθώς και η αναβάθμιση των χώρων που στεγάζουν τα ΤΕΠ.
Ενίσχυση των προϋπολογισμών των νοσοκομείων και των Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ) για λειτουργικές δαπάνες (προμήθεια υγειονομικού υλικού, φαρμάκων, μέσων ατομικής προστασίας, αναπνευστήρων κλπ).
Ενίσχυση του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ για τη συμπληρωματική κάλυψη των ανασφάλιστων (δικαιούχοι του ν. 4368/2016) με παροχές που προβλέπονται στον Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας (ΕΚΠΥ) και αφορούν υγειονομικό υλικό για χρόνιες ασθένειες όπως ΣΔ-ΧΑΠ , φυσικοθεραπείες-αποκατάσταση, σκευάσματα ειδικής διατροφής, ειδική αγωγή κλπ.
Ενίσχυση των δημόσιων Εργαστηρίων και του ΕΚΕΑ για τη διενέργεια των απαραίτητων διαγνωστικών τεστ (μοριακός έλεγχος , ανίχνευση αντισωμάτων).
Ειδική πρόβλεψη για την ενίσχυση του Κεντρικού και των Περιφερειακών Εργαστηρίων του ΕΟΔΥ με στόχο την πλήρη εργαστηριακή κάλυψη των αναγκών της Δημόσιας Υγείας.
Μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και του υπόλοιπου προσωπικού του ΕΣΥ.
Αναμόρφωση του ειδικού ιατρικού μισθολογίου και των αποδοχών των υπόλοιπων εργαζομένων των νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας από το 2020, αποπληρωμή των αναδρομικών στους γιατρούς ΕΣΥ που προβλέπει η απόφαση του ΣτΕ, ένταξη όλου του υγειονομικού προσωπικού του ΕΣΥ στα ΒΑΕ.
Νέο πλαίσιο κινήτρων προσέλκυσης ειδικευμένων γιατρών στις άγονες, δυσπρόσιτες και νησιωτικές περιοχές. Χωρίς αυτή την παρέμβαση δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε δραστικά το πρόβλημα της υποστελέχωσης και της διαιώνισης των κενών στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, καθώς και την ανάγκη αντιστροφής του brain drain των νέων γιατρών.
«Θωράκιση» των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας με δημιουργία μόνιμου μηχανισμού επιδημιολογικής επιτήρησης της πανδημίας και κάθε επιδημικής έξαρσης που απειλεί τη Δημόσια Υγεία.
Ενισχυμένη υγειονομική εποπτεία στις κλειστές δομές μαζικής διαβίωσης ( προσφυγικά camps, καταυλισμοί Ρομά, γηροκομεία, κλπ). Επιστημονική, οργανωτική και λειτουργική αναβάθμιση των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας του Κράτους και των Περιφερειών – ενίσχυση τους με γιατρούς και επόπτες Δημόσιας Υγείας, ενεργοποίηση της ειδικότητας της Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Ιατρικής, έμφαση στην Υγιεινή και Ασφάλεια στην Εργασία.
Οι παρεμβάσεις αυτές εντάσσονται στο πρόγραμμα «Μένουμε όρθιοι-2» που παρουσίασε ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν δημοσιονομικό κόστος για το 2020 περίπου 1 δισ.ευρώ ( 0,5% του ΑΕΠ) και αποτελούν το πρώτο βήμα σύγκλισης με τους μέσους όρους της ΕΕ στις δημόσιες δαπάνες υγείας (7% του ΑΕΠ). Στρατηγικός στόχος είναι η συνεχής αύξηση της «δυναμικότητας» του ΕΣΥ και της δυνατότητας του, σε συνέργεια με τον ΕΟΠΥΥ, να καλύπτει επιπλέον ανάγκες υγείας των πολιτών (οδοντιατρική φροντίδα, αποθεραπεία-αποκατάσταση, γηριατρική φροντίδα, φροντίδα ατόμων με άνοια, ειδική αγωγή, ψυχική υγεία, εργαστηριακές εξετάσεις), οδηγώντας παράλληλα σε μείωση της πολύ υψηλής ιδιωτικής δαπάνης υγείας στην Ελλάδα (39% του συνόλου).
Η υγειονομική «θωράκιση» των νησιών θα κριθεί στην πράξη και όχι στα σχέδια επί χάρτου
Η επανεκκίνηση της τουριστικής δραστηριότητας στη χώρα με υγειονομικά ασφαλή και οικονομικά βιώσιμο τρόπο είναι μια δύσκολη εξίσωση που οφείλει να λύσει η κυβέρνηση, ειδικά σε μια χρονική συγκυρία που η πανδημία είναι παρούσα και, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, «ο κίνδυνος αναζωπύρωσης παραμένει».
Η επιλογή του «ανοίγματος» της τουριστικής αγοράς σε επισκέπτες από άλλες χώρες, πρέπει να συνοδευτεί με ένα ολοκληρωμένο και εφαρμόσιμο σχέδιο υγειονομικής διαχείρισης στη διάρκεια της φετινής τουριστικής περιόδου, το οποίο θα περιλαμβάνει την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση, την αποτελεσματική φροντίδα και την αποτροπή διασποράς κρουσμάτων Covid-19.
Το στοίχημα είναι μεγάλο, αφορά πρωτίστως τη Δημόσια Υγεία αλλά και την επιβίωση εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρήσεων και εργαζομένων και, ακριβώς γι’ αυτό, πρέπει να κερδηθεί.
Το «Σχέδιο Υπηρεσιών Υγείας για τη Νησιωτική Χώρα» που παρουσίασε η κυβέρνηση θα κριθεί στην πράξη, στους όρους και τις προϋποθέσεις αποτελεσματικής υλοποίησης του σε κάθε τουριστικό προορισμό. Θα κριθεί στα αντανακλαστικά του συστήματος (ΕΣΥ, ΕΚΑΒ, ΕΟΔΥ, Πολιτική Προστασία, Αυτοδιοίκηση) σε κάθε ύποπτο ή επιβεβαιωμένο κρούσμα Covid-19, στην επάρκεια προσωπικού και μέσων στις δημόσιες δομές των νησιών, στην καλή προετοιμασία και εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού του ΕΣΥ, των ιδιωτών γιατρών αλλά και των εργαζομένων στα ξενοδοχεία και στις τουριστικές επιχειρήσεις, θα κριθεί στο συντονισμό των ενεργειών που πρέπει να γίνουν για τη διαχείριση τοπικών «υγειονομικών κρίσεων».
Σ’ αυτή τη φάση δεν βοηθά η κινδυνολογία. Είναι σίγουρο όμως ότι δε υπάρχει κανένα περιθώριο αποτυχίας, γιατί το υγειονομικό, οικονομικό και κοινωνικό πλήγμα θα είναι βαρύτατο. Εμείς, όπως κάναμε και στο αρχικό κύμα της πανδημίας, δεν πρόκειται να επενδύσουμε στην υγειονομική αποτυχία και στην καταστροφή.
Θα συνεχίσουμε όμως να επισημαίνουμε τις ανεπάρκειες και τις ολιγωρίες της κυβέρνησης και να προτείνουμε τα αναγκαία μέτρα ουσιαστικής υγειονομικής «θωράκισης» των νησιών, όπως:
Αποκέντρωση των διαγνωστικών εξετάσεων και διαθεσιμότητα γρήγορων μοριακών τεστ σε όλες τις δημόσιες δομές των νησιών (Νοσοκομεία – Κέντρα Υγείας)
Διευρυμένοι διαγνωστικοί έλεγχοι προληπτικού χαρακτήρα στη διάρκεια της τουριστικής περιόδου
Διασφάλιση των προϋποθέσεων σε κάθε νοσοκομείο της νησιωτικής χώρας για διασωλήνωση, νοσηλεία σε θάλαμο αρνητικής πίεσης και διακομιδή με ασφάλεια των περιστατικών covid-19 (με κίνητρα εθελοντικής μετακίνησης ειδικευμένων γιατρών ή εξειδικευόμενων στην εντατικολογία από νοσοκομεία του κέντρου κατά την καλοκαιρινή περίοδο για συνδυασμό εργασίας και διακοπών)
Σχέδιο μόνιμων προσλήψεων ειδικευμένων γιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας στις μονάδες του ΕΣΥ των νησιών, με ειδική μοριοδότηση των συμβασιούχων που ήδη υπηρετούν στα νοσοκομεία και ΚΥ αυτών των περιοχών, για να υπάρξει σταθερή κάλυψη των αναγκών τους με ποιοτικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης.
Νέα δέσμη κινήτρων (οικονομικών, επιστημονικών, εκπαιδευτικών, υπηρεσιακών και άλλων) με τη συνδρομή Κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όχι μόνο για την προσέλκυση αλλά και για την παραμονή στα νησιά ειδικευμένων γιατρών. Μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί η επαρκής και μόνιμη στελέχωση των δομών του ΕΣΥ στις άγονες και νησιωτικές περιοχές και η αντιμετωπιστούν οι υπαρκτές υγειονομικές ανισότητες ανάμεσα στις περιφέρειες της χώρας.
Μέριμνα για την αναβαθμισμένη υγειονομική φροντίδα πληθυσμών ειδικής ευαλωτότητας που ζουν σε κλειστές δομές στις τουριστικές περιοχές (πρόσφυγες, Ρομά, φιλοξενούμενοι σε γηροκομεία ή προνοιακά ιδρύματα κλπ) και οι οποίοι μπορούν να αποτελέσουν εστίες «υπερμετάδοσης» του SARS-CoV-2. Ειδικά για τους προσφυγικούς καταυλισμούς απαιτείται η αποσυμφόρηση και η «πληθυσμιακή αραίωση» τους με άμεση μετεγκατάσταση των πιο ευπαθών ομάδων στην ενδοχώρα.
Η εισήγηση του κ. Ανδρέα Μιχαηλίδη
Προτεινόμενα μέτρα για την υγειονομική θωράκιση νησιωτικών και απομακρυσμένων περιοχών της χώρας
Είναι γνωστό πως τα μηνύματα που έρχονται από τις περιοχές της χώρας με μεγάλο ή μικρό τουριστικό ενδιαφέρον είναι αποκαρδιωτικά. Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν άμεσα, πέραν από επικοινωνιακά εφευρήματα, είναι απαραίτητη η ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών, στα πλαίσια ενός συγκροτημένου προγράμματος για την διάσωση του ελληνικού τουρισμού. Βασικό σκέλος αυτού του σχεδιασμού θα πρέπει να είναι και η υγειονομική θωράκιση των νησιωτικών και απομακρυσμένων περιοχών της χώρας.
Ως Τομέας Υγείας της Κοινοβουλευτικής μας Ομάδας, επεξεργαστήκαμε ένα πλαίσιο κινήτρων, τα οποία θα πρέπει άμεσα να ενεργοποιηθούν, για να καλυφθούν στοχευμένα ανεπάρκειες που εμφανίζει αυτήν την στιγμή το δημόσιο σύστημα Υγείας σε τέτοιες περιοχές.
# Τα κίνητρα αυτά θα πρέπει να αποτελούν μέρος ενός συνολικού σχεδίου για την αναβάθμιση του ΕΣΥ, σύγχρονου και προσαρμοσμένου σε παροχή ποιοτικών υπηρεσιών Υγείας, χωρίς αποκλεισμούς. Η πανδημία κατέδειξε άλλωστε την αναγκαιότητα για την συγκρότηση ισχυρών δημόσιων συστημάτων Υγείας. Η χώρα μας θα πρέπει να κεφαλαιοποιήσει αυτή την επένδυση ως «παρακαταθήκη» για το ΕΣΥ. Την ίδια ώρα, μια τέτοια προσπάθεια θα σηματοδοτήσει την επιστροφή στους νέους επιστήμονες και την αντιμετώπιση του brain drain.
# Για τον σχεδιασμό μια τέτοιας αναγκαίας παρέμβασης, θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψη ο πολυκερματισμός και η πολυμορφία των υφιστάμενων υγειονομικών δομών, οι γεωγραφικές, δημογραφικές και εποχικές ιδιαιτερότητες του ελλαδικού χώρου και η ανάγκη αναμόρφωσης των Οργανισμών των υγειονομικών δομών.
# Είναι πρόδηλο το γεγονός ότι οι γιατροί μας είναι απρόθυμοι να στελεχώσουν τις υγειονομικές δομές της περιφέρεις, ή δεν παραμένουν σε αυτές. Οι λόγοι είναι κυρίως εργασιακοί – διοικητικοί, επιστημονικής αποξένωσης κάποτε και αναπόφευκτα προσωπικοί.
# Τα προηγούμενα χρόνια, υπήρξαν σοβαρές πρωτοβουλίες για να ανατραπεί η κατάσταση αυτή: Προκηρύχτηκαν μόνιμες θέσεις, χαρακτηρίστηκαν πολλές δομές άγονες, θεμελιώθηκε το επίδομα αγόνου, θεσμοθετήθηκε το στεγαστικό επίδομα, σε συνεργασία με την ΤΑ, η συνυπηρέτηση των συζύγων και η δυνατότητα μετακίνησης σε άλλη δομή, μετά την παρέλευση 5ετίας σε άγονη κ.α.
# Τα προτεινόμενα από μας σήμερα κίνητρα σε ιατρούς ΕΣΥ νησιωτικών και απομακρυσμένων περιοχών είναι οικονομικού, διοικητικού και επιστημονικού χαρακτήρα.
# Οικονομικά κίνητρα: Ειδικό αφορολόγητο επίδομα αγόνου για ειδικευμένους γιατρούς ΕΣΥ για όλο το διάστημα της πραγματικής υπηρεσίας και που ορίζεται στο διπλάσιο του επιδόματος αγόνου, δηλαδή στα 1.000 ευρώ. Εξομοίωση με τους αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων σε ότι αφορά στη χρήση ΛΑΦ, στρατωτικών πρατηρίων, πτητικών μέσων για μετακινήσεις, χρήση ξενώνων, κατασκηνώσεων κ.α. Στεγαστικά και φορολογικά κίνητρα.
# Διοικητικά κίνητρα: Νέοι οργανισμοί, με καθιέρωση τεσσάρων τουλάχιστον οργανικών θέσεων σε θέσεις αυξημένου φόρτου. Ταχύτερη μισθολογική εξέλιξη: μετά την παρέλευση επταετούς υπηρεσίας στη θέση αυτή, να παρέχεται η δυνατότητα τα χρόνια αυτά να υπολογίζονται με συντελεστή 2 για βαθμολογική εξέλιξη, με υποχρέωση του γιατρού να παραμένει για 10 χρόνια στο άγονο νοσοκομείο. Μετά την δεκαετία, εξέλιξη σε θέση Συντονιστή Διευθυντή.
# Επιστημονικά κίνητρα: Δυνατότητα διενέργειας εξ αποστάσεως μεταπτυχιακού ή διδακτορικού κύκλου σπουδών, με ανάληψη του κόστους από το Νοσοκομείο, με υποχρέωση του γιατρού για ισόχρονη τουλάχιστον παραμονή στο Νοσοκομείο. Υποχρεωτική μετεκπαίδευση, ανά διετία σε τριτοβάθμιο Νοσοκομείο της επιλογής του γιατρού, με ανάληψη της δαπάνης από το Νοσοκομείο. Θεσμοθετημένη δυνατότητα μετακίνησης από το κέντρο στην περιφέρεια ομάδων ιατρών ή ιατρικών ειδικοτήτων για διενέργεια ιατρικών πράξεων (εξετάσεων, θεραπειών, επεμβάσεων) σε νοσοκομεία των νησιών.
# Η δέσμη των μέτρων αυτών είναι κοστολογημένη. Το συνολικό κόστος για 2.000 περίπου συνολικά γιατρούς που απαιτούνται για την κάλυψη των αναγκών των νησιωτικών και απομακρυσμένων περιοχών της χώρας υπολογίζεται περίπου στα 50 εκατομμύρια τον χρόνο. Το κόστος αυτό είναι συνολικό και δεν αφορά μόνο την μισθοδοσία. Θεωρούμε πως δεν αποτελεί δυσβάστακτη δαπάνη, αν υπολογίσει κανείς το γεγονός ότι μια τέτοια επένδυση στο δημόσιο σύστημα Υγείας έχει πολλαπλασιαστική αξία για τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους πολίτες, αναπτυξιακό χαρακτήρα και κυρίως ισχυρό εργαλείο ανάσχεσης του brain drain.