Οι εκλογές της 11ης Μαΐου 1958 με την εντυπωσιακή άνοδο της ΕΔΑ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και την πτώση του Κόμματος των Φιλελευθέρων θορύβησαν τον αστικό πολιτικό κόσμο και ώθησαν την κυβέρνηση του Κων. Καραμανλή να υιοθετήσει πιο σκληρή στάση έναντι των πολιτικών της αντιπάλων. Αμέσως μετά τις εκλογές σημειώθηκαν εκρήξεις και εμπρησμοί σε γραφεία της ΕΔΑ σε επαρχιακές πόλεις και σ’ ένα μόλις εξάμηνο συνελήφθησαν και εκτοπίστηκαν 175 στελέχη της.
Για την κυβέρνηση της ΕΡΕ, η ΕΔΑ λειτουργούσε καθοδηγούμενη έξωθεν ως «όστρακο κάτω από το οποίο κρυβόταν το ΚΚΕ». Κορυφαία εκδήλωση των διώξεων εναντίον της αποτέλεσε η σύλληψη τον Δεκέμβριο του 1958 δεκαεπτά στελεχών της, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Μανώλης Γλέζος διευθυντής της εφημερίδας «Αυγή», με την κατηγορία της κατασκοπείας υπέρ της Σοβιετικής Ενωσης.
Ειδικότερα ο Γλέζος κατηγορήθηκε ότι ήρθε σε επαφή με τον γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Κώστα Κολιγιάννη, που βρισκόταν τότε παράνομα στην Ελλάδα, τον έκρυψε στην οικία της αδελφής του και συνεργάστηκε μαζί του για ένα διήμερο. Η δίκη κράτησε 14 ημέρες, από τις 9 ώς τις 22 Ιουλίου 1959.
Η ΔΙΚΗ
Στις 9/7/59 αρχίζει η δίκη του Μ Γλέζου και άλλων στελεχών του ΚΚΕ από το Τακτικό Στρατοδικείων Αθηνών.
Κατά της παραπομπής σε δίκη του Μ Γλέζου έχουν ταχθεί και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης εκτός της Αριστεράς όπως ο Βενιζέλος, ο Παπανδρέου, ο Τσαλδάρης, ο Καψάλης, ο Μαύρος, ο Αλλαμάνης, ο Τσιριμώκος, ο Μητσοτάκης κα.
Οι Τρικαλινός, Βουτσάς, Ευθυμιάδης, Συγγελάκης και Καργκάνης παραπέμπονται για «προσφοράν εις κατασκοπίαν» (άρθρο 9 του ΑΝ 375/36), ο Γλέζος και οι άλλοι για «παροχή βοηθείας στους <<προσφερθέντες>>». (άρθρο 10 παρ 1 του ΑΝ 375/36).
Στην δίκη έχουν παρθεί αυστηρά αστυνομικά μέτρα, συλλαμβάνονται κάποιοι επειδή χειροκροτούν τους κατηγορουμένους, όταν βγαίνουν από την κλούβα με χειροπέδες.
Συνήγοροι είναι κορυφαίοι ποινικολόγοι (Η Ηλιού, Στ Κανελλόπουλος, Κ.Στεφανάκης, Μ Γαλέος, Δ Παπασπύρου, Γ Βασιλάτος, Γ Μαγκάκης, Στ Τριανταφύλλου κλπ).
Το πρώτο πράγμα που κάνουν είναι να υποστηρίξουν αναρμοδιότητα του στρατοδικείου. Απορρίπτονται όλες οι ενστάσεις.
Η δίκη κράτησε 14 μέρες, μάρτυρες κατηγορίας αστυνομικοί, βασικός μάρτυρας ο αστυνόμος Παπασπυρόπουλος που είπε ότι είδε τον Κολιγιάννη να μπαίνει στο σπίτι της αδελφής του Γλέζου.
Η δίκη παίρνει έντονο πολιτικό χρώμα. Ο πρόεδρος στρατοδίκης κατά την διάρκεια της δίκης ειρωνεύεται : «Αλλοίμονον αν κανείς Έλλην δεν αναγνωρίζει την ηρωικήν αυτήν πράξιν» ( για το κατέβασμα της σημαίας από τον Μ Γλέζο). – τώρα οι απόγονοί των στρατοδικών.. το αμφισβητούν!!! –
Στην δίκη ο μεν Γλέζος λέει ότι η κατασκοπία είναι συκοφαντία, ο δε Βασιλικός Επίτροπος παρομοιάζει τον Γλέζο σαν τα ποντίκια των Αμερικανών και την Λάϊκα των σοβιετικών που τον χρησιμοποιεί ο διεθνής κομμουνισμός.
Πέντε ημέρες κρατούν οι αγορεύσεις των συνηγόρων.
Στις 22/7/1959 βγάζει την απόφασή του το στρατοδικείο:
Ισόβια στους Λ Βουτσά και Γ Τρικαλινό για «προσφορές εις κατασκοπία».
15 χρόνια φυλακή και 5 χρόνια εκτόπιση στον Α Συγγελάκη
11 χρόνια φυλακή και 5 χρόνια εκτόπιση στον Αντ Καρκαγιάννη
5 χρόνια φυλακή και 4 χρόνια εκτόπιση και 8 χρόνια στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων (μη βγει βουλευτής πάλι στην φυλακή) στον Μ Γλέζο και Ραγουζαρίδη
Στους υπόλοιπους μοίρασαν από 1 χρόνο με αναστολή και σε 9 τους απαλλάσσει.
Οι διαμαρτυρίες που ακολουθούν από συνηγόρους, και την διεθνή αλλά και την τοπική κοινωνία δεν έχουν όρια. Το τι γράφτηκε στα διεθνή ΜΜΕ και τι υπομνήματα μάζεψε η Ελληνική κυβέρνηση δεν μπορούν να παρατεθούν ούτε καν ενδεικτικά, η κυβέρνηση όμως παρά την καταρράκωση δεν υποχωρεί στην διατήρηση του Μεταξικού ΑΝ 375/36 και φυσικά δεν καταργεί Τα στρατοδικεία.
ΠΡΙΝ ΤΗ ΔΙΚΗ .. Η ΣΥΛΛΗΨΗ!
Ο Κ. Καραμανλής αναθέτει στον υφυπουργό Εσωτερικών Ε. Καλατζή την κοινοβουλευτική και εξωκοινοβουλευτική αντιμετώπιση της ΔΕ, της ΕΔΑ αλλά και του Κέντρου, ο υφυπουργός λέει για την ΕΔΑ ότι είναι «…ο δούρειος ίππος του κομμουνισμού…», για τον Η Τσιριμώκο λέει: «….υπηρετεί αντεθνικούς και αντιδημοκρατικούς σκοπούς του κομμουνισμού κατά την κατοχή…», ο Τσιριμώκος στις 10/9/1958 απαντά στον Καλατζή ότι είναι «ο δούρειος όνος του φασισμού».
Πρόεδρος της βουλής Τάκης Ροδόπουλος σε περιοδεία του στην Θεσσαλία αναγγέλλει ότι η κυβέρνηση σκέπτεται να μετακινήσει ορεινούς πληθυσμούς στον κάμπο, διότι παρουσιάστηκαν πολλοί ψηφοφόροι της ΕΔΑ, φυσικά οι εφημερίδες γράφουν και ξαναγράφουν για την μετακίνηση των ορεινών πληθυσμών.
Το Νοέμβρη του 1958 ιδρύεται η «Διεύθυνσης Εθνικής Ασφαλείας» (ΓΔΕΑ) που υπάγεται στο Υπ Εσωτερικών. Την ίδια εποχή γίνεται απόπειρα δολοφονίας του βουλευτή της αριστεράς Βάσω Θανασέκου στο χωριό Ρεγγίνα της Φθιώτιδας.
Το τι κλίμα επικρατεί δείχνουν οι εκτοπίσεις που έγιναν:
1953-1958 εκτοπίσεις 81 άτομα
Α εξ 1958 εκτοπίσεις 175 άτομα.
Από τον Δεκέμβριο του 1958 ο Ε. Καλατζής ρίχνει στην βουλή την θεωρία του «Όστρακου» είπε: «Η ΕΔΑ χρησιμεύει ως όστρακον εντός του οποίου εργάζεται το ΚΚΕ, το κράτος οφείλει να αναζητήσει το ΚΚΕ εις το καταφύγιόν του και να το εξουδετερώσει». Και ενώ αναπτύσσει τις θεωρίες του περί οστράκου συλλαμβάνεται ο Μανώλης Γλέζος που την εποχή αυτή είναι και διευθυντής της Αυγής.
Η ΣΥΛΛΗΨΗ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΓΟΙ
Η σύλληψη έγινε το απόγευμα της 5/12/1958 από την Γενική Ασφάλεια Αθηνών, την στιγμή που βγαίνει από τα γραφεία της ΕΔΑ (οδό Ακαδημίας στην πλατεία Κάνιγγος).
Έτσι το βράδυ εκτός διαδικασίας παίρνει τον λόγο ο Ι Πασαλίδης και με την ποντιακή του προφορά λέει:
«Κύριε πρόεδρε ….. σήμερα μαθαίνουμε ότι συνελήφθη και ο Μ Γλέζος , ο ήρως που είχε την τόλμην επί χιτλερικής κατοχής να κατεβάσει την σημαία του αγκυλωτού σταυρού από την Ακρόπολη… μια μερίς του κυβερνητικού τύπου,….. έθεσε με κραυγαλέα πολύστηλα, σε κυκλοφορία φήμες ότι συζητείται μέσα στην ΕΔΑ να ανέβουν στο βουνό…..».
Μετά την ομιλία του Ι Πασαλίδη ανεβαίνει στο βήμα ο Ε Καλατζής που λέει:
“Φέρω εις γνώσιν της Εθνικής Αντιπροσωπείας ότι πράγματι σήμερον συνελήφθη ο Ε Γλέζος διευθυντής της Αυγής και μέλος της διοικούσης επιτροπής της ΕΔΑ, διότι από στοιχεία προκύπτει ότι ο εδώ ευρισκόμενος αρχηγός του κατασκοπευτικού κλιμακίου του εν παρανομία τελούντος ΚΚΕ και διακεκριμένον μέλος του πολιτικού γραφείου του ΚΚΕ Κώστας Κολιγιάννης ή Αρβανίτης ήρθεν εις επαφήν μετά του Ε Γλέζου”.
Απαντά ο Ι Παρτσαλίδης ότι δεν είναι αλήθεια αυτό και ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Μακρής λέει: «…τα αποσκοπούντα εις την διαφύλαξιν της ασφαλείας μέτρα, υφίστανται από δεκαετηρίδων, είναι συνταγματικώς κατοχυρωμένα»
για δε τους πολιτικούς εξόριστους λέει ότι «…μένουν εθελοντικώς στην εξορία… αφού με προφορική δήλωση ότι θα <<διαβιούν νομοταγώς>> μπορούν να απολυθούν….».
Τώρα μόλις ακούγεται ότι ο Κολιγάννης είναι στην Ελλάδα γίνεται σεισμός στα ΜΜΕ, ο Ε. Καλατζής τους λέει ότι «έχει διεισδύσει από τινος χρόνου» και ότι ο Μ Γλέζος είχε μαζί του «σταθερώς επαφάς και μάλιστα έσχε μετ αυτού μακράν συνεργασίαν εις την οικίαν επί της οδού Γερμανικού, διαρκέσασα από 8ης απογευματινής της 16ης Αυγούστου 1958 μέχρι απογευματινών ωρών της επομένης».
Δηλαδή επί 24 ώρες είχε συνεργασία που γνώριζε η αστυνομία ο Γλέζος με τον ΓΓ του ΚΚΕ Κολιγιάννη;
Το πρώτο που ρωτήθηκε ο Καλατζής ήταν «έχει συλληφθεί ο Κολιγιάννης;» και ο Καλατζής απάντησε «Ευτυχώς ή δυστυχώς όχι».
Αν είναι φυσικά δυνατόν να μπορούσε η αστυνομία να πιάσει τον ΓΓ του ΚΚΕ και να άφηνε αυτή την μεγαλειώδη ευκαιρία!
Τότε τι συμβαίνει; Το πιθανότερο είναι ότι ο Καλατζής ζήλωσε την δόξα του προπολεμικού Μανιαδάκη, θέλησε να δημιουργήσει καχυποψία περί χαφιεδισμού του ΓΓ του ΚΚΕ στους αριστερούς εντός και εκτός Ελλάδος.
Τι δουλειά έκανε αυτή η δήλωση του Καλατζή φαίνεται από το γράμμα του Μάρκου Βαφειάδη «προς τους συντρόφους της Τασκένδης»το 1961 παρακαλώ (τρία ολόκληρα χρόνια μετά): «Όταν στο ΠΓ συζητήθηκε το ζήτημα της αποστολής στην Ελλάδα του Κ Κολιγιάννη και του Θ.Ε. δέχτηκα χαρακτηρισμούς χωρίς προηγούμενο. Και όμως μέχρι σήμερα σε όλους είναι γνωστό ότι ο μεν Κολιγίαννης ακόμα μια φορά κατόρθωσε να αλυσοδέσει τέσσερα μέλη της ΚΕ και τον Μ Γλέζο….» και αν αυτά σκέπτεται ο Μάρκος φαντάσου τι γινόταν στους αριστερούς των φυλακών και των υπό δίωξη ευρισκομένων …..
Περιττό να πούμε ότι ο Κολιγιάννης όχι μόνο δεν συναντήθηκε με τον Γλέζο στην Ελλάδα αλλά και δεν είχε έρθει στην Ελλάδα ο ΓΓ του ΚΚΕ………
Και η δεξιά πέρασε την σύλληψη σαν μέτρο κατά της «κομμουνιστικής απειλής εναντίον της Δημοκρατίας και της Εθνικής Ανεξαρτησίας της χώρας».
Η Ασφάλεια βέβαια κάνει ανακοινώσεις που ενισχύουν την υπουργική θέση, μιλούν για είσοδο στην χώρα στελεχών του ΚΚΕ όπως του Φώκου Βέττα (ΓΓ της ΕΠΟΝ και μέλος του ΠΓ του ΚΚΕ), του Γ Τρικαλινού, Λ Βουτσά, Θ Ευθυμιάδη και της Σουζάνας Φουζέρ (από το δίκτυο κατασκοπίας της διεθνούς), κάποιους από αυτούς τους έχει πιάσει πράγματι ήδη η αστυνομία (Λ Βουτσά, Θ Ευθυμιάδη) και πιάνει και τον Γ Τρικαλινό που μαζί με άλλους (και την ετεροθαλή αδελφή του Μ Γλέζου) τους παραπέμπει σε δίκη σε στρατοδικείο, με τον ΑΝ 375 για οργάνωση «δικτύου κατασκοπίας», δυστυχώς για την αστυνομία η δίκη δεν παρουσιάζει στοιχεία για την κατασκοπία. Και έτσι μετατρέπεται η κατηγορία σε «προσφορά για κατασκοπία»!
Στην βουλή η αριστερά μιλά και ξαναμιλά για την σύλληψη του Μ Γλέζου, ο Η Ηλιού λέει: «Πως είναι δυνατόν ο αστυνομικός που κάμνει την προανάκρισιν να προσδιορίζει την πράξιν και να χαρακτηρίζει τον τρόπον της εκδικάσεως;», ο Μπριλάκης λέει; «Η αστική δημοκρατία λοιπόν, δεν κινδυνεύει από ημάς τους δήθεν εχθρούς της . Κινδυνεύει από τους δήθεν προστάτας της . Η ιστορία διδάσκει ότι με το πρόσχημα των κινδύνων της Αριστεράς, καταλύεται τελικά οριστικώς η δημοκρατία».
ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
Η σύλληψη του Μ Γλέζου δίνει αφορμή για κινητοποιήσεις εντός και εκτός Ελλάδος. Κινητοποιούνται δικηγορικοί σύλλογοι , εργατικά σωματεία, επιστημονικοί κλπ σύλλογοι με αίτημα την απελευθέρωσή του.
Στο εξωτερικό γράφουν οι εφημερίδες, ενώ διεθνείς οργανώσεις όπως «Ένωση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», «Διεθνής Ομοσπονδία Αντιστασιακών», «Διεθνής Ένωση Δημοκατικών Νομικών», Άγγλοι βουλευτές (Μπροκγουαίη, Κασλ, Κρόσμαν κα), Ιταλοί βουλευτές κλπ στέλνουν αντιπροσωπείες και υπομνήματα στην Ελλάδα.
Το ζήτημα φτάνει να δημιουργήσει διπλωματικό ζήτημα μετά την προσωπική παρέμβαση του Σοβιετικού πρωθυπουργού Νικήτα Χρουστσόφ που μίλησε σχετικά στο Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Νορβηγίας, η Ελληνική κυβέρνηση στέλνει επιστολή στον πρωθυπουργού Νικήτα Χρουστσόφ και κάνει έντονο διάβημα στην ΕΣΣΔ, δίνεται επιστολή διαμαρτυρίας σαν «απαράδεκτη ανάμειξιν εις τα εσωτερικά της Ελλάδος» στον σοβιετικό επιτετραμμένο στην Αθήνα.
Τελικά η υπόθεση Γλέζου γίνεται μεγάλος πονοκέφαλος για την κυβέρνηση Καραμανλή και τα πράγματα γίνονται χειρότερα όσο πλησιάζει η δίκη του και το διάστημα είναι μεγάλο 7 μήνες υπόδικος ο Μ Γλέζος, ο χαμός μέσα και έξω.
Τέλη Απριλίου 1959 φτάνουν στην Αθήνα αντιπρόσωποι για την υπόθεση Γλέζου. Στο Παρίσι ιδρύεται «Διεθνής Επιτροπή για την υπεράσπιση του Μ Γλέζου» και πρόεδρος ο Πολ Μπονκούρ μετέχουν πρώην υπουργοί και πρωθυπουργοί όπως οι Ντανιέλ Μεγιέρ, Ζαν Κοκτώ νομομαθείς όπως οι Ντένις Πριτ, Κόμπτον Μακένζυ, Ζαν Πολ Σαρτρ, πρόεδροι διεθνών συλλόγων όπως ο Μποτσόν κληρικοί όπως ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Χριστόφορος και άγγλοι κληρικοί.
Όλη αυτή η υπόθεση αναγκάζει την κυβέρνηση να ορίσει σαν ημερομηνία της δίκης την 9/7/1959.
Πηγή: kinisienergoipolites