Του Ανώνη Παρτσινέβελου (Χειρουργός, Ορθοπαιδικός)
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα αποτελεί το πιο συχνό αίτιο πόνου στο χέρι και οφείλεται στην πίεση του μέσου νεύρου μέσα στον καρπιαίο σωλήνα.
Τι προκαλεί την πίεση του νεύρου
Μικροτραυματισμοί σε άτομα που η εργασία τους απαιτεί επαναλαμβανόμενες βίαιες κάμψεις και εκτάσεις δακτύλων και καρπού αποτελεί συχνό αίτιο του συνδρόμου (χειριστές υπολογιστών, χειρωνακτική εργασία).
Αλλα αίτια είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, κάταγμα στον καρπό [κάτω άκρου της κερκίδας που πωρώθηκε σε κακή θέση (παρεκτόπιση)], οστεοαρθρίτιδα του καρπού, σακχαρώδης διαβήτης κλπ.
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα παρουσιάζεται επίσης συχνά κατά την εγκυμοσύνη, αλλά υποχωρεί συνήθως μετά τον τοκετό. Σε αρκετές περιπτώσεις δεν υπάρχει σαφές αίτιο.
Σε ποια ηλικία εμφανίζεται και ποιο φύλο προτιμά
Παρατηρείται συχνότερα σε ηλικίες 30-60 ετών και είναι 5 φορές συχνότερο σε γυναίκες.
Τι συμπτώματα προκαλεί
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα κδηλώνεται με πόνο στον καρπό και μουδιάσματα ή μυρμηκιάσματα στην παλαμιαία επιφάνεια των τριων πρώτων δακτύλων και το μισό του παράμεσου.
Τα συμπτώματα είναι εντονότερα τη νύχτα και συχνά ξυπνούν τον ασθενή.
Ο πόνος μερικές φορές αντανακλά προς τον αγκώνα ή το βραχίονα.
Όταν η πάθηση παραμείνει χωρίς θεραπεία για μεγάλο διάστημα μειώνεται η δύναμη του αντίχειρα ή και άλλων δακτύλων και δυσκολεύονται δουλειές που απαιτούν λεπτές κινήσεις όπως η συγκράτηση λεπτών αντικειμένων και το ράψιμο.
Σε πιο προχωρημένο στάδιο υπάρχει μειωμένη αίσθηση στο χέρι στην κατανομή του μέσου νεύρου ή και ατροφία μυών του θέναρος (κοντά στον αντίχειρα).
Πώς γίνεται η διάγνωση
Η διάγνωση στηρίζεται στην κλινική εξέταση και το ηλεκτρομυογράφημα.
Πώς θεραπεύουμε
Η θεραπεία για το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα στο αρχικό στάδιο, είναι συντηρητική με ανάπαυση και αποφυγή χειρωνακτικής εργασίας, ειδικούς νάρθηκες που φορά ο ασθενής κατά τη νυκτερινή κατάκλιση και φυσιοθεραπεία. Εκτός, όμως, από το αρχικό στάδιο η θεραπεία είναι χειρουργική.
Το χειρουργείο γίνεται υπό τοπική αναισθησία, χωρίς νοσηλεία του ασθενή.
Τα αποτελέσματα είναι άριστα, εφόσον η επέμβαση γίνει έγκαιρα, πριν εγκατασταθεί μόνιμη νευρολογική βλάβη από την μακρόχρονη πίεση του νεύρου.
Το χειρουργείο ανακουφίζει άμεσα, από την πρώτη κιόλας μέρα τον πόνο του ασθενή.
Ποιες χειρουργικές τεχνικές εφαρμόζονται
Η διάνοιξη του καρπιαίου σωλήνα μπορεί να γίνει με την κλασική ανοικτή προσπέλαση, την περιορισμένη ανοικτή προσπέλαση (mini open technique) ενδοσκοπικά ή με τη βοήθεια υπερηχογραφικής καθοδήγησης.
Mini-Open τεχνική: Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι ορθοπαιδικοί έχουν υιοθετήσει την περιορισμένη ανοικτή προσπέλαση. Η τεχνική αυτή απαιτεί μόνο 2,5 εκατοστά χειρουργική τομή, που ωστόσο επιτρέπει άμεση επισκόπηση όλης της ανατομικής περιοχής. Η τεχνική αυτή φαίνεται ότι μειώνει τον χρόνο μετεγχειρητικής αποκατάστασης και τον πόνο σε σύγκριση με την ανοικτή μέθοδο. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα, δεν φαίνεται να υπάρχει καμιά σημαντική διαφορά σε σχέση με την κλασική μέθοδο.
Η ενδοσκοπική μέθοδος αποτελεί λιγότερο επεμβατική μέθοδο σε σύγκριση με την ανοικτή προσπέλαση. Ο χειρουργός κάνει μία ή δύο χειρουργικές τομές 1-1,5 εκατοστών στον καρπό και την παλάμη και εισάγει ένα ή δύο λεπτά ενδοσκόπια. Στη συνέχεια εισάγεται μια μικροσκοπική κάμερα και ένα νυστέρι διαμέσου των ενδοσκοπίων. Καθώς ο ορθοπαιδικός χειρουργός βλέπει σε μία οθόνη την κάτω επιφάνεια του καρπιαίου σωλήνα, διατέμνει τον εγκάρσιο σύνδεσμο και απελευθερώνει το νεύρο. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε ενδοσκοπική διάνοιξη αναφέρουν λιγότερο πόνο από αυτούς που υποβάλλονται σε ανοικτή μέθοδο και επιτρέπει την επιστροφή του ασθενή στις καθημερινές δραστηριότητες στον μισό χρόνο σε σύγκριση με την ανοικτή μέθοδο.
Παρόλα αυτά, προς το παρόν δεν φαίνεται τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα να υπερτερούν όσον αφορά τη μυϊκή λειτουργία, την δύναμη σύλληψης ή την επιδεξιότητα.
Επιπλέον, η ενδοσκοπική μέθοδος, εξαιτίας της περιορισμένης ορατότητας των ανατομικών δομών, εγκυμονεί μεγαλύτερο κίνδυνο για τραυματισμό του νεύρου, που ωστόσο φαίνεται ότι μειώνεται όσο μεγαλύτερη είναι η εμπειρία του χειρουργού στη συγκεκριμένη μέθοδο.
Τέλος, όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα (5/2018) στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Άκρας Χειρός (FESSH 2018), χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο από συγκεκριμένα κέντρα η ελάχιστα επεμβατική διαδερμική μέθοδος με υπερηχογραφική καθοδήγηση.
Ένας συρμάτινος οδηγός ή ειδική βελόνα ή νυστέρι εισάγεται υπό παρακολούθηση μηχανήματος υπερήχων, με τη βοήθεια του οποίου γίνεται διάνοιξη του καρπιαίου σωλήνα με διαδερμική τεχνική.
Αντώνιος Παρτσινέβελος
Χειρουργός Ορθοπαιδικός
Επιστημονικός Συνεργάτης Βιοκλινικής Αθηνών, Λευκού Σταυρού Αθηνών
