«Προϋπολογισμός χωρίς Λογισμό» – Του Μιχάλη Χάλαρη

Η συζήτηση στη Βουλή για τον Προϋπολογισμό του 2017 διεξάγεται σε μια περίοδο γενικευμένης ανασφάλειας και αβεβαιότητας για την πορεία της χώρας, τη ζωή των πολιτών, τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.
Τα προβλήματα της οικονομικής ανέχειας και της διάρρηξης της κοινωνικής συνοχής επιδεινώνονται. Ότι κατέκτησε ο λαός μας με τους κόπους και τις θυσίες του για τη βελτίωση των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών μεγεθών, σε μια δύσκολη 5χρονη πορεία 2010-2014, ανετράπη από μια τυχοδιωκτική πολιτική στηριγμένη σε ψέματα και αυταπάτες. Στην ουσία ανετράπη η προοπτική της εξόδου της χώρας από τα μνημόνια.
Ο δεύτερος Προϋπολογισμός της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, όπως και ο πρώτος του 2016, ενσωματώνει το κόστος που σώρευσε σε βάρος του Λαού αυτή η Κυβερνητική πολιτική. Το 3ο αχρείαστο και επαχθέστερο Μνημόνιο – αποτέλεσμα μιας διαπραγματευτικής τακτικής που έφερε τη χώρα στο χείλος του γκρεμού – έγινε με όρους υποταγής και είχε ως αποτέλεσμα νέα δυσβάσταχτα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 12,5 δισ., με αποτέλεσμα την εξάντληση της φοροδοτικής ικανότητας των πολιτών και την πρωτοφανή ταπείνωση της χώρας με την εκχώρηση στους δανειστές του ελέγχου της Δημόσιας Περιουσίας της για 100 χρόνια.
Ο κατήφορος συνεχίζεται. Τα στοιχεία του Προϋπολογισμού δίνουν μια σαφώς δυσοίωνη εικόνα για το τι μέλλει γενέσθαι. Επιβεβαιώνουν, στην ουσία, ότι δεν υπάρχει πολιτικό σχέδιο, αλλά ούτε και αναπτυξιακοί στόχοι. Η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής το λέει ξεκάθαρα: «Ο Προϋπολογισμός του 2017 είναι φοροκεντρικός. Νέα μέτρα, εκ των οποίων το 97{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} προέρχεται από την αύξηση εσόδων, δηλαδή από νέους φόρους».
Δυστυχώς, το πρωτογενές πλεόνασμα 0,59{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} του ΑΕΠ για το 2016 με το οποίο ξεκινάμε, όπως επικαλείται η Κυβέρνηση, δεν είναι αποτέλεσμα ανάπτυξης, πάταξης της φοροδιαφυγής, νοικοκυρέματος, αλλά είναι αποτέλεσμα των μέσων Δημοσιονομικής Προσαρμογής, που έπληξαν όλες τις κοινωνικές ομάδες με πρόσθετους έμμεσους και άμεσους φόρους, οι οποίοι έφθασαν τα 7,2 δισ. ευρώ για την διετία 2015-2016.
Τα ίδια πολιτικά χαρακτηριστικά έχει και ο Προϋπολογισμός του 2017, καθώς το προβλεπόμενο πρωτογενές πλεόνασμα των 3,687 δισ. ή 2,0{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} του ΑΕΠ προέρχεται από τη σωρευτική επίδραση των δημοσιονομικών μέτρων των ετών 2015-2016-2017 της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Πιο αναλυτικά:
1. Οι νέοι φόροι για το 2017, φθάνουν τα 2,45 δισ. ευρώ.
Πολλοί από αυτούς είναι έμμεσοι φόροι, που επιβαρύνουν τα ελληνικά νοικοκυριά, τους λιγότερο προνομιούχους Έλληνες (αυξημένος ΦΠΑ και φόροι στο πετρέλαιο, στα καύσιμα, στο τηλέφωνο, στα τσιγάρα, στο ηλεκτρονικό τσιγάρο, στον καφέ).
Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό των φορολογικών μέτρων ότι επιδεινώνεται η σχέση άμεσης και έμμεσης φορολογίας το 2017 – μετά τη βελτίωση από το 1,15 του 2012 έως το 1,30 του 2014 – γεγονός που αποδεικνύει ότι η φορολογία γίνεται περισσότερο κοινωνικά άδικη.
2. Οι περικοπές κοινωνικών δαπανών φθάνουν το 1,83 δισ. ευρώ.
Το 1,6 δισ. αυτών αφορούν την κοινωνική Ασφάλιση. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα (περικοπή 575 εκ.), του Δημοσίου (142 εκ.), τις συντάξεις χηρείας (43 εκ.) και αυξήσεις εισφορών αγροτών/ελεύθερων επαγγελματιών (502 εκ.).
Τι θα μας πουν άραγε τώρα, όλοι αυτοί που ορκίζονταν ότι δεν θίγονται παρά ελάχιστες συντάξεις;
Απορίας άξιο είναι, επίσης, το τι θα γίνει με τους αγρότες, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους επιστήμονες, που θα αντιμετωπίσουν εξοντωτικές αυξήσεις εισφορών, ιδιαίτερα για όσους δηλώνουν εισόδημα. Ουσιαστικά η Κυβέρνηση δημιουργεί κίνητρο φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής, με υπαρκτό τον κίνδυνο να τινάξει στον αέρα τα Ασφαλιστικά Ταμεία.
3. Η Κυβέρνηση «τα παίρνει» από τους φτωχούς για να «δώσει» ψίχουλα στους ακόμη φτωχότερους.
Καταργεί το ΕΚΑΣ, βάζει νέους φόρους, καταργεί φοροαπαλλαγές ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων για να δώσει με 2 χρόνια καθυστέρηση το Εγγυημένο Κοινωνικό Εισόδημα. Αυτό δεν είναι όμως Κοινωνική Πολιτική, αυτό είναι αναδιανομή της φτώχειας.
4. Οι Δημόσιες επενδύσεις αθροιστικά παραμένουν στο ίδιο επίπεδο με το 2016.
5. Οι επιχορηγήσεις προς την Υγεία μειώνονται δραστικά.
Στον ΕΟΠΥΥ η μείωση φθάνει στο 38,1{ebf2de1fdbfefdec110a02f4c927aa7ce558be84e5a322e6c41137cb467b3c6d} έναντι του 2016. Για τα Δημόσια Νοσοκομεία η αύξηση είναι μηδενική, όταν η κατάσταση γίνεται επικίνδυνα διαλυτική με πρωτοφανή φαινόμενα εις βάρος των ασθενών. Πληθωρισμός υποσχέσεων και ύφεση πράξεων και σ’ αυτό το κρίσιμο θέμα.
Είναι απολύτως φανερό από τα ως άνω, ότι όχι μόνο δεν ευσταθεί κανένα Κυβερνητικό επιχείρημα για πολιτική αναδιανομής, κοινωνικής δικαιοσύνης και αριστερό “αποτύπωμα”, αλλά πρόκειται για μια νέα προσπάθεια εξαπάτησης φτωχών και αδύναμων συμπολιτών μας, αφού το “μακρύ χέρι” της Κυβέρνησης τους αφαιρεί από την τσέπη με φόρους και περικοπές που αφορούν τα πλατιά λαϊκά στρώματα αθροιστικά 4.883,2 δισ., για να τους δώσει πίσω λιγότερα από 900 εκατ. Αυτή η πολιτική δεν είναι ούτε προοδευτική, ούτε, πολύ περισσότερο, Αριστερή.
Ο Προϋπολογισμός αυτός καταδεικνύει ότι η Κυβέρνηση αδυνατεί να λειτουργήσει ως κινητήρια δύναμη που θα ωθούσε τις υγιείς παραγωγικές και κοινωνικές δυνάμεις να συνταχθούν σε ένα σχέδιο μακράς πνοής για την έξοδο της χώρας από την κρίση και τη δημιουργία ενός σταθερού πολιτικού περιβάλλοντος. Αυτός ο κρίσιμος παράγοντας απουσιάζει και προφανώς δεν μπορεί να αντικατασταθεί από μια λογιστικού χαρακτήρα αντιπαράθεση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων κομμάτων που περιορίζονται μόνο στην κατάταξη δαπανών και εσόδων, πεπερασμένων μεγεθών, καθώς δεν μπορούν να προτείνουν μια διαφορετική πορεία.
Η πρόταση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης είναι να αλλάξει το μίγμα οικονομικής πολιτικής με στόχο τον εξορθολογισμό δαπανών, χωρίς μειώσεις μισθών και συντάξεων, αλλά με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς. Με πραγματικές προοδευτικές μεταρρυθμίσεις, όμως! Ούτε με τις απορρυθμίσεις της ΝΔ ούτε με τις αντιμεταρρυθμίσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς έχουμε ήδη καταθέσει τις προτάσεις μας για το σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης, για την προσέλκυση επενδύσεων, την ασφαλιστική και φορολογική μεταρρύθμιση με προοδευτικές κλίμακες, σταθερότητα και κίνητρα για επενδύσεις, για την βιώσιμη ανάπτυξη με δουλειά και εργασιακά δικαιώματα, για τον κοινωνικό διάλογο και τις ΣΣΕ ως χρήσιμα εργαλεία συνεννόησης, για τη μείωση της ανεργίας, για τα «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια, για τις προοδευτικές μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη ο τόπος.
Η χώρα μας πρέπει να επιβιώσει! Βασική προϋπόθεση είναι η αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών στην Κοινωνία και στη Βουλή και η αποφασιστική ενίσχυση της δύναμης της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.
Μιχάλης Χάλαρης
Mέλος της Επιτροπής Οργανωτικού Συντονισμού της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και Mέλος της Συντονιστικής Γραμματείας των Κινήσεων Πολιτών για την Σοσιαλδημοκρατία