Μόλις κυκλοφόρησε το 49ο τεύχος (Οκτώβριος-Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2023) του τριμηνιαίου περιοδικού Ναξιακά Γράμματα. Το νέο τεύχος περιλαμβάνει ενδιαφέρουσα, όπως πάντα, επιστημονική, λογοτεχνική, αρχειακή και βιβλιογραφική ύλη που αφορά στη Νάξο και τον πολιτισμό της.
Στο τεύχος και στην ενότητα Μελετήματα περιέχονται:
-Ευάγγελος Μανωλάς, Το επιβατηγό-οχηματαγωγό «Έλλη».
Το άρθρο παραθέτει ένα μικρό «βιογραφικό» του «Έλλη» και των ονοματολογικών του διαδρομών και ανασκαλεύει τη συναισθηματική σχέση του αρθρογράφου με το πλοίο. Τα ακτοπλοϊκά ταξίδια και η μαγεία τους και η πολύπλευρη ιστορία του ακτοπλοϊκού στόλου γόνιμων και άγονων γραμμών της περιοχής μας είναι ένα ανοικτό ερευνητικό θέμα της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων.
-Αντώνης Ι. Τάντουλος, Το «Ηρώον» της Ερμούπολης Σύρου και οι ένστολοι Ναξιώτες νεκροί των βαλκανικών πολέμων
Ο συγγραφέας αναφέρει ότι, από τους 92 ένστολους Ναξιώτες που σκοτώθηκαν στους βαλκανικούς πολέμους και τιμώνται με την αναγραφή τους στο «Ηρώον πεσόντων» της Ερμούπολης, οι 38 δεν μας είναι γνωστοί από άλλες πηγές. Το Ηρώον κατασκευάστηκε το 1914 και αναγράφει 460 Κυκλαδίτες από όλα τα νησιά, θύματα αυτών των πολέμων. Το άρθρο κάνει γνωστούς ήρωες των βαλκανικών μαχών που μέχρι τώρα δεν είχαν εντοπιστεί.
-Antonio Cortese, Η φυλάκιση του Πάπα Μαρτίνου Α΄ στη Νάξο στα μέσα του 7ου αι. (La prigionia di Papa Martino I΄ a Naxos nella metà del settimo secolo)
Στο άρθρο αυτό αναψηλαφείται η ολιγόμηνη φυλάκιση στη Νάξο του Πάπα Μαρτίνου Α΄ στα μέσα του 7ου αιώνα. Φωτίζεται το ιστορικό πλαίσιο και ανασυνθέτονται οι στιγμές που ο Πάπας έζησε στο νησί μας.
-Ιωάννης Αγγ. Ησαΐας, Η αλληλοδιδακτική Σχολή στη Χώρα Νάξου κατά την οθωνική περίοδο μέσα από τις αρχειακές πηγές
Ο συγγραφέας συνεχίζει την περιοδεία του στο αρχειακό υλικό της οθωνικής περιόδου και δη στο Αρχείο της Γραμματείας / Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως και περιγράφει, μέσω του υλικού αυτού, την περιπέτεια ενός δασκάλου της εποχής (1841-1842), που υπηρετούσε στην αλληλοδιδακτική Σχολή της Χώρας, και τη λειτουργία της δημοτικής εκπαίδευσης σε σχέση με τον Δήμο και την κεντρική εξουσία.
Στην ενότητα Λόγος και Τέχνη θα διαβάσετε μια προσέγγιση του Νίκου Δ. Δέτση για την πηγαία και πολύπλευρη παρουσία της Μαρίνας Ιω. Προμπονά στη ναξιακή ποίηση. Επίσης, θα διασταυρωθείτε με την προσωπική ματιά του Δημήτρη Αντ. Σιδερή στην προσέγγιση του μύθου του Θησέα και με τα ποιήματα των Μαρίας Ν. Σαχά-Γιαννοπουλου, Δημήτρη Ι. Μουστάκα, Μιχάλη Δ. Δέτση, Κατερίνα Πρωτονοταρίου-Αγαπητού και Στέφανου Εμμ. Ψαρρά.
Στο παρόν τεύχος εντάσσονται επίσης:
-Οι Επισημάνσεις, το κύριο άρθρο, που υπογράφεται από την Τασία Δεουδέ, έχει τίτλο «Η αναγκαιότητα της «πανναξιακότητας» και διαπιστώνει την, κατά τη γνώμη της, διάρρηξη του αρραγούς μετώπου της «πανναξιακότητας», όπως την ονομάζει, και την ανάγκη επανάκτησής της.
-Ο σχολιασμός της φωτογραφίας του Eξωφύλλου. Εν προκειμένω, ο Ιωάννης Στ. Βερώνης στο άρθρο του, με τίτλο «Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία» εστιάζει στον παλιό χωματόδρομο που ενώνει τον Δαμαριώνα με το Χαλκί και περιγράφει με παραστατική γραφή την οικονομική λειτουργία αυτού του δρόμου, την ώσμωση των δύο χωριών και το ειδυλλιακό τοπίο σε παλαιότερες εποχές, σε άλλες βιοτικές και κοινωνικές συνθήκες.
-Η στήλη Ήτανε στιγμές… του Ευάγγελου Ι. Μανωλά, ο οποίος εμφανίζει και σχολιάζει ένα σπάνιο φωτογραφικό ενσταντανέ της δεκαετίας του 1950, στο οποίο η Βούλα Παπαντωνίου αιχμαλωτίζει δύο βρακάδες στην παραλία της Χώρας. Το φαινόμενο των Χωραϊτών βρακάδων εξέλιπε τη δεκαετία του 1970.
-Η στήλη Ναξιακά θέματα και νάξιοι συγγραφείς του Βασίλη Φραγκουλόπουλου, που αναφέρεται όπως πάντα, στην πρόσφατη βιβλιογραφική και αρθρογραφική παραγωγή για τη Νάξο η/και από νάξιους συγγραφείς.
-Η Βιβλιοκριτική του Αντώνη Τζιώτη, που παρουσιάζει δύο βιβλία ναξιωτών συγγραφέων.
-Το Ναξ-Αρχείον, μέσω του οποίου ο Αρχειώτης επισκέπτεται τις πρωτότυπες ταξιδιωτικές εντυπώσεις της Αθηνάς Ταρσούλη από τη Νάξο του Αυγούστου του 1937, που δημοσιεύτηκαν στα Αθηναϊκά Νέα και πρωτοεκδόθηκαν σε βιβλίο στις αρχές του 1938, και ανιχνεύει την πορεία του γραπτού λόγου από τη δημοσιογραφική στη βιβλιακή μορφή.
-Η στήλη, τέλος, Μνημονεύοντας, όπου ο Παναγιώτης Καμηλάκης και ο Antonio Cortese αποχαιρετίζουν, ο καθείς με τον τρόπο τους, τον προσφάτως θανόντα λόγιο παπά Μανώλη Ρεμούνδο.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προμηθευτούν το νέο ή παλαιότερα τεύχη των Ναξιακών Γραμμάτων (ή να εγγραφούν ως συνδρομητές τους) από τον Εκδότη του περιοδικού Ιωάννη Στυλ. Βερώνη (κινητό τηλέφωνο: 6944290450, info@veronis.net) ή την υπεύθυνη για την τυπογραφική μορφοποίηση και διεκπεραίωση Λία Φακίνου (GraphoPress Ε.Π.Ε., τηλ. 210 9523617).
Ο πίνακας των περιεχομένων
Ακολουθήστε το naxostimes.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
