Παρέμβαση για το θέμα του αλιευτικού καταφυγίου του Απόλλωνα κάνει η Ομοσπονδία Ναξιακών Συλλόγων, με υπόμνημα που απέστειλε στο Λιμενικό Ταμείο Νάξου.
Το έγγραφο που έχει επίσης αποδέκτες το δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, τους βουλευτές του νομού Κυκλάδων, την Εφορία Ενάλιων Αρχαιοτήτων και την κοινότητα Κορωνίδας, αναφέρεται στις “τεράστιες” καταστροφές που έχει υποστεί το λιμάνι του Απόλλωνα και στο γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες ενέργειες από τους εμπλεκόμενους φορείς για τη διευθέτηση των προβληματων.
Η ΟΝΑΣ ζητά άμεσες και ουσιαστικές ενέργειες “των αρμόδιων φορέων της αυτοδιοίκησης, προς αποκατάσταση των ζημιών” που προκλήθηκαν από συνεχόμενες κακοκαιρίες καθώς και την επανεξέταση του θέματος από την Εφορία Ενάλιων αρχαιοτήτων, εάν ή όχι υπάρχουν τελικά αρχαιότητες στον όρμο του Απόλλωνα, ώστε να αναδειχθεί το αρχαίο λιμάνι και να “αρθούν οι δυσμενείς συνέπειες που επιβλήθηκαν στην περιοχή”.
Το πολύπαθο λιμάνι του Απόλλωνα
Αναλυτικότερα, το υπόμνημα της Ομοσπονδίας κάνει μια αναδρομή στα όσα έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια στις λιμενικές εγκαταστάσεις στον Απόλλωνα Νάξου, οι οποίες έχουν υποστεί τεράστιες καταστροφές από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που έλαβαν χώρα στην περιοχή τον Φεβρουάριο του 2015 και τον Φεβρουάριο του 2016.
Πιο συγκεκριμένα -όπως αναφέρει- δημιουργήθηκαν και εμφανίστηκαν τα εξής σοβαρά προβλήματα (ενδεικτικά):
– Απώλεια θωράκισης και αποξήλωση έξαλλου τμήματος, σε πολλά σημεία του κυματοθραύστη (προσήνεμος μόλος), που είχε ως συνέπεια την επιχωμάτωση του καταφυγίου σκαφών.
– Πλήρης αστοχία θεμελίωσης παλαιού λιθόδμητου κρηπιδώματος και
– Καθίζηση και μερική κατάρρευση δαπέδου κυκλοφορίας έναντι κρηπιδώματος, λόγω εκτεταμένων σπηλαιώσεων.
Καμία ουσιαστική παρέμβαση
Όπως σημειώνει η ΟΝΑΣ, η αντίδραση των αρμοδίων φορέων το 2015 δεν ήταν η απαιτούμενη, ώστε να προληφθεί μεγαλύτερη καταστροφή σε τυχόν νέα ακραία καιρικά φαινόμενα. Κηρύχτηκε ο Απόλλωνας σε κατάσταση πολιτικής προστασίας (έκτακτης ανάγκης) για έξι μήνες από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, διατέθηκαν δύο βαρέλες μπετόν για το κλείσιμο λακούβας στο δάπεδο κυκλοφορίας από τον Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων και το Λιμενικό Ταμείο και ακολούθησε ανάθεση μελέτης «για αποκατάσταση ζημιών υφισταμένων λιμενικών εγκαταστάσεων».
Παρά τις διαμαρτυρίες των κατοίκων και των τοπικών φορέων δεν έγινε ουσιαστική παρέμβαση από τους αρμόδιους, ώστε να αποφευχθούν δυσμενέστερα αποτελέσματα.
Δυστυχώς για την περιοχή, τα ακραία καιρικά φαινόμενα τον Φεβρουάριο του 2016, επαλήθευσαν τους φόβους των κατοίκων για μεγαλύτερες καταστροφές. Κηρύχτηκε εκ νέου, από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, η περιοχή του Απόλλωνα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για έξι μήνες, η οποία και παρατάθηκε για άλλους έξι.
Το αρμόδιο Λιμενικό Ταμείο Νάξου, προέβη σε νέα ανάθεση μελέτης για την αποκατάσταση των ζημιών, αφού η πρώτη ακυρώθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, λόγω τυπικών ατελειών.
Είναι ενάλιος αρχαιολογικός χώρος ο όρμος του Απόλλωνα;
Στη συνέχεια η Ομοσπονδία Ναξιακών Συλλόγων αναφέρει ότι με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Πολιτισμού (η οποία δημοσιεύτηκε στο υπ΄ αριθμ. 294/14-9-2012 ΦΕΚ), κηρύχτηκε ως «ενάλιος αρχαιολογικός χώρος ο όρμος του Απόλλωνα, για λόγους προστασίας του αρχαίου λιμενικού έργου που βρίσκεται στην περιοχή του σύγχρονου λιμανιού» κατόπιν εισηγήσεως του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (Κ.Α.Σ.) και της Εφορίας Ενάλιων Αρχαιοτήτων (Ε.Ε.Α.) χωρίς να έχει προηγηθεί υποβρύχια ανασκαφική αρχαιολογική έρευνα και αξιολόγηση των ευρημάτων.
Η μεταγενέστερη ανασκαφική έρευνα (Μάιος 2013), δεν ανακάλυψε ενάλιες αρχαιότητες και η Εφορία Ενάλιων Αρχαιοτήτων εισηγήθηκε την επανεξέταση του θέματος (από 12-6-2013 έγγραφό της – ενημέρωση προς το Κ.Α.Σ.).
Όπως υπογραμμίζει η Ομοσπονδία: δεδομένου ότι ο Απόλλωνας αποτελεί περιοχή ιδιαίτερου ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος (αρχαίο λατομείο, Κούρος 10μ. περίπου), με αποτέλεσμα και σε συνδυασμό με τις φυσικές ομορφιές του, να εμφανίζει ιδιαίτερη τουριστική ανάπτυξη και να αποτελεί πόλο έλξης επισκεπτών, αυξανόμενο με ταχύ ρυθμό κατά τα τελευταία χρόνια, κρίνεται επιτακτική η ανάγκη για την άμεση διευθέτηση των προβλημάτων που υφίστανται στην ευρύτερη λιμενική ζώνη και όχι μόνο.
Η ΟΝΑΣ αιτείται και επιδιώκει
Η Ομοσπονδία Ναξιακών Συλλόγων, στο πλαίσιο των καταστατικών στόχων της για τη συμβολή και συμμετοχή της στην επίλυση των προβλημάτων της Νάξου, και κατόπιν ιεράρχησής τους, θεωρεί τα προβλήματα του Απόλλωνα ως πρωταρχικά του νησιού και απευθυνόμενη στις αρμόδιες αρχές, προς τις οποίες αποστέλλει το υπόμνημα, αιτείται και επιδιώκει:
1. Τις άμεσες και ουσιαστικές ενέργειες των αρμόδιων φορέων της αυτοδιοίκησης προς αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν στον Απόλλωνα Νάξου από τα ακραία καιρικά φαινόμενα του Φεβρουαρίου 2015 και 2016. Να τονίσουμε ιδιαίτερα πώς κάθε ολιγωρία εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για μεγαλύτερες καταστροφές. Τότε θα είναι αργά για δάκρυα και κανείς δεν θα μπορεί να δικαιολογηθεί.
2. Τις άμεσες ενέργειες και τις επίσημες επιστημονικές ανακοινώσεις της Ε.Ε.Α. («επανεξέταση του θέματος»), εάν ή όχι υπάρχουν ενάλιες αρχαιότητες στον όρμο του Απόλλωνα, ώστε:
α. Να αναδειχθεί το αρχαίο λιμάνι ή
β. Να αρθούν οι δυσμενείς συνέπειες που επιβλήθηκαν στην περιοχή.
Να υπενθυμίσουμε πως το έργο για κατασκευή αλιευτικού καταφυγίου στον όρμο Απόλλωνα Νάξου, είχε δημοπρατηθεί από την τότε Νομαρχία Κυκλάδων, με όλες τις απαιτούμενες μελέτες και σχεδιαγράμματα. Κατόπιν προσφυγής «κατοίκων» ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας το έργο «μπλοκαρίστηκε». Όμως, με την υπ΄ αριθμ. 2934/2001 απόφασή του, το ΣτΕ απέρριψε όλους τους ισχυρισμούς τους, δεχόμενο με πλήρεις και σαφείς αιτιολογίες τις μελέτες και αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων και φορέων και κατά συνέπεια τα όποια έργα μπορούν να βασιστούν στις μελέτες αυτές.
Τέλος η ΟΝΑΣ υπογραμμίζει ότι “αν χρειάζονται βελτιωτικά σχέδια και μελέτες, να πραγματοποιηθούν χωρίς καθυστερήσεις” και επισημάνει πως: Η Εφορία Ενάλιων Αρχαιοτήτων δεν θα πρέπει να καθυστερεί την επανεξέταση του θέματος.
