Η Νάξος, το νησί του Διονύσου, με τα γαλαζοπράσινα νερά και τις απέραντες αμμουδερές παραλίες, με τα γραφικά χωριουδάκια και τη μακραίωνη ιστορία και παράδοση, βρίσκεται μεταξύ των πιο δημοφιλών νησιών της Ελλάδας και όχι μόνο.
Ωστόσο, αυτό που ίσως πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι η Νάξος έχει την δυνατότητα να προσφέρει πολλά περισσότερα από αυτά που μπορεί κάποιος να φανταστεί… Διαθέτει «κρυψώνες» μέσα στη φύση, γεύσεις και μυρωδιές που συνεπαίρνουν, αλλά και δραστηριότητες οι οποίες οδηγούν σε μοναδικές εμπειρίες! Όσοι είναι λάτρεις της περιπέτειας ή της εξερεύνησης, όσοι παίρνουν το ποδήλατό τους ή φορτώνουν στην πλάτη το σακίδιό τους και φεύγουν, όσοι αγαπούν το καλό φαγητό, αλλά και όσοι προτιμούν να βιώσουν συναρπαστικές θαλάσσιες εμπειρίες …μπορούν να αδράξουν την ευκαιρία και να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους. Άλλωστε η Νάξος προσφέρει απλόχερα τα πάντα!!
Εξερευνώντας τα μονοπάτια
Είναι γνωστό ότι η πεζοπορία βρίσκεται μεταξύ των πιο αγαπημένων τρόπων άσκησης ανά τον κόσμο, πόσο μάλλον όταν συνδυάζεται με όμορφα τοπία και ενδιαφέρουσες διαδρομές. Στη Νάξο μπορείς να βρεις πολλά μονοπάτια, τα οποία υπάρχουν από την αρχαιότητα όταν ακόμη χρησιμοποιούνταν για να συνδέουν τα χωριά μεταξύ τους, αλλά και για να υπάρχει εύκολη πρόσβαση των αγροτών και των κτηνοτρόφων στα χωράφια ή τις φάρμες τους. Τα μονοπάτια αυτά έχουν σε μεγάλο βαθμό συντηρηθεί και αποτελούν οργανωμένες διαδρομές πεζοπορίας όπου, εκτός από την έντονη παρουσία της φύσης τριγύρω, οι πεζοπόροι θα παρατηρήσουν ότι ορισμένα από αυτά οδηγούν σε παλιούς πύργους, μοναστήρια, εκκλησίες, μύλους και μαζί με άλλα στοιχεία προδίδουν τον τρόπο ζωής των Ναξιωτών πριν από εκατοντάδες χρόνια. Συνολικά οι διαδρομές αυτές είναι έντεκα και καλύπτουν μεγάλο εύρος των χωριών της Νάξου. Ενδεικτικά θα γίνει αναφορά σε τρεις από τις πιο ενδιαφέρουσες διαδρομές, καθώς η κάθε μία ανταποκρίνεται σε διαφορετικές προτιμήσεις των περιπατητών. Η πρώτη είναι κυκλική, ξεκινώντας και καταλήγοντας στο πανέμορφο χωριό Φιλώτι και η ιδιαιτερότητά της βρίσκεται στο γεγονός ότι οδηγεί τον περιπατητή στην κορυφή του ψηλότερου βουνού των Κυκλάδων, το Ζα, όπου η θέα προς το Αιγαίο είναι μαγευτική. Στη διαδρομή της κατάβασης ο πεζοπόρος θα επισκεφθεί το σπήλαιο του Ζα και την κρήνη Αριών όπου μπορεί να ξαποστάσει.
Η επόμενη διαδρομή είναι επίσης κυκλική με αφετηρία και τέλος το χωριό Τραγαία ή Χαλκί και περιλαμβάνει πεζοπορία στο μεγαλύτερο τμήμα του ελαιώνα της Τραγαίας και στο περίφημο «Βυζαντινό Πάρκο». Εδώ μπορεί κανείς να επισκεφθεί εξαιρετικούς βυζαντινούς ναούς – εμβλήματα της Νάξου. Η τρίτη διαδρομή ξεκινάει από το χωριό των Μελάνων και καταλήγει στη θέση Μητροπόλου. Το μονοπάτι αυτό είναι εξαίρετης σημασίας καθώς εκεί συναντάται ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά ευρήματα της Νάξου, το αρχαίο υδραγωγείο, το οποίο χρησιμοποιούνταν για την ύδρευση της Χώρας της Νάξου, αλλά και την άρδευση των χωραφιών όλων των χωριών από τις Μέλανες μέχρι την πόλη. Στη διαδρομή απαντώνται ακόμη αρχαία λατομεία όπου εκεί γινόταν η προετοιμασία των Κούρων.
Παίρνω ένα ποδήλατο και φεύγω για τ’ αδύνατο…
Το καλοκαίρι όμως πολλοί προτιμούν να βγάλουν το ποδήλατο από την αποθήκη ή να νοικιάσουν ένα, ώστε να συνδυάσουν την άσκηση με την ομορφιά και τις εναλλαγές της φύσης του νησιού. Οι διαδρομές είναι πολύ μεγαλύτερες από ότι τα περιπατητικά μονοπάτια και δεν υστερούν σε ομορφιά. Οι οργανωμένες διαδρομές είναι έξι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει περιορισμός…
Θα αναφερθούν και εδώ ενδεικτικά τρεις διαδρομές. Ξεκινώντας, η πρώτη διαδρομή που προτείνεται οδηγεί τον ποδηλάτη στα χωριά της ενδοχώρας, αλλά και στις ακτές του νησιού όπου μπορεί να οδηγήσει δίπλα στη θάλασσα. Ξεκινάει από τη Χώρα Νάξου και διασχίζει τα χωριά: Εγγαρές, Αμπράμ, Απόλλωνα, Μέση, Σκαδό, Κόρωνο, Απείρανθο, Φιλώτι, Χαλκί, Γαλανάδο και καταλήγει πάλι στη Χώρα της Νάξου. Η διαδρομή περιλαμβάνει πολλά από τα κεντρικά χωριά ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα να δει κανείς τόσο το γαλάζιο της θάλασσας όσο και το πράσινο των χωραφιών και το καφετί των βουνών. Επόμενη διαδρομή είναι αυτή που προσφέρει την απόλυτη εμπειρία και προσκαλεί όλους όσοι είναι κουρασμένοι από τη διαδρομή να ξεκουραστούν κάνοντας μια βόλτα στα ενδότερα κάποιου χωριού ή τρώγοντας σε κάποιο από τα τοπικά εστιατόρια και ταβέρνες. Επικεντρώνεται περισσότερο στα πεδινά χωριά όπως το Γλινάδο, η Βίβλος, το Σαγκρί και ο Δαμαριώνας, αλλά και σε περισσότερο ορεινά όπως το Φιλώτι και το Χαλκί. Η συγκεκριμένη διαδρομή έχει επίσης αφετηρία και τέρμα την Πόλη της Νάξου. Η τρίτη διαδρομή επικεντρώνεται σε δρόμους που βρίσκονται πλάι στη θάλασσα όπου ο ποδηλάτης μπορεί να ξαποστάσει κάνοντας μια βουτιά στα κρυστάλλινα νερά, απολαμβάνοντας τη δροσιά και την ομορφιά των ναξιώτικων παραλιών. Όπως και οι προηγούμενες, έτσι και αυτή η διαδρομή ξεκινά από την πόλη. Διασχίζει, ωστόσο, μερικές από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού οι οποίες είναι ο Άγιος Γεώργιος, ο Άγιος Προκόπιος, η Αγία Άννα και η Πλάκα με τις καταπληκτικές αμμοθίνες , ο Ορκός, η Μικρή Βίγλα όπου ασκούνται πολλά θαλάσσια αθλήματα, το Καστράκι, το Ακρωτήριο Κουρουπιά με το επιβλητικό εγκαταλελειμμένο ξενοδοχείο, το Αλυκό, το Πυργάκι και η Ψιλή Άμμος. Για την επιστροφή ο ποδηλάτης πηγαίνει πίσω στο Καστράκι, τη Μικρή Βίγλα και τον Ορκό όπου ακολουθεί άλλο δρόμο, αυτόν που οδηγεί στο αεροδρόμιο και στη Χώρα.
Θαλασσινές εμπειρίες
Το καλοκαίρι οι παραλίες τις Νάξου προσκαλούν τους πάντες να τις επισκεφτούν, να κολυμπήσουν στα νερά τους, να ξαπλώσουν στην άμμο και να χαλαρώσουν κάτω από τον αιγαιοπελαγίτικο ήλιο. Οι θάλασσες αυτές όμως κρύβουν πολλά περισσότερα…
Για να απολαύσει κανείς τη μεγάλη ακτογραμμή του νησιού μπορεί να ασχοληθεί με την ιστιοπλοΐα. Για την καλοκαιρινή περίοδο η νότια πλευρά της Νάξου ενδείκνυται για τους ιστιοπλόους καθώς δεν επηρεάζεται από τα γνωστά μελτέμια, ενώ το νησί διαθέτει και όρμους όπως ο Πάνορμος, ο όρμος Αγίας Άννας, Αγίου Προκοπίου και Κούρουπα καθώς και παραλίες όπως αυτή του Απόλλωνα και της Μικρής Βίγλας όπου ο ιστιοπλόος μπορεί να αγκυροβολήσει και να βγει στη στεριά, να κάνει τη βόλτα του ή να δειπνήσει σε κάποιο γραφικό εστιατόριο ή ψαροταβέρνα.
Οι καταδύσεις αποτελούν ακόμη μία αγαπημένη θαλάσσια δραστηριότητα, η οποία αποκαλύπτει τα μυστικά του βυθού των θαλασσών σε όσους τολμούν να τα εξερευνήσουν… Πέρα από την ποικιλία ψαριών, θαλάσσιων φυτών ή ακόμα και χελωνών Caretta caretta, υπάρχουν και μερικές ιδιαίτερες τοποθεσίες για κατάδυση. Αυτές είναι τα δύο ναυάγια, το Ναυάγιο «Μαριάννα» και το Ναυάγιο «Baufighter», η Ξέρα «Φρουρός» και το Μεγάλο Γλαρονήσι. Κάθε χρόνο οι τοποθεσίες αυτές φιλοξενούν μεγάλο αριθμό δυτών που επιθυμούν να τις επισκεφθούν.
Είναι γνωστό ότι η Νάξος αποτελεί πόλο έλξης για μεγάλο αριθμό ατόμων που ασχολούνται με αθλήματα θαλάσσης και κυρίως το wind και kite surfing εξαιτίας των καλοκαιρινών μελτεμιών. Οι παραλίες του Αμμίτη, της Λαγκούνας και της Αγιασσού είναι ιδανικές για τους wind surfers, ενώ η Μικρή Βίγλα είναι η ιδανική παραλία για όσους αγαπούν το kite surfing. Επιπλέον, οι παραλίες της Πλάκας και του Αγίου Γεωργίου διαθέτουν εξοπλισμό για άλλες δραστηριότητες μέσα στην θάλασσα, όπως banana και tubes.
Ιππασία στο κύμα
Παρόλο που η ιππασία δεν βρίσκεται ανάμεσα στις δημοφιλέστερες δραστηριότητες που επιλέγει να κάνει κάποιος σε ένα νησί κατά τη διάρκεια των διακοπών, η Νάξος παρέχει τη δυνατότητα να ιππεύσει κανείς στην αμμουδιά δίπλα ή και μέσα στη θάλασσα, αλλά και στα μονοπάτια του νησιού ανεξαρτήτως επιπέδου του αναβάτη (είτε είναι έμπειρος είτε αρχάριος). Μάλιστα, σε παιδιά μικρής ηλικίας δίνονται πόνι για ανάβαση και σε όλους παρέχεται οδηγός για την ασφάλειά τους και για την γνωριμία τους με τις ομορφιές του νησιού …ιππεύοντας!
Ο παράδεισος των καλοφαγάδων
Ένα από τα μεγάλα ατού της Νάξου είναι τα προϊόντα που παράγει και οι εξαιρετικές συνταγές που δημιουργούνται με βάση αυτά, που όποιος τα δοκιμάσει δεν τα ξεχνάει ποτέ! Η Νάξος δεν υστερεί σε κανένα κλάδο της πρωτογενούς παραγωγής καθώς παράγει φρούτα και λαχανικά, έχει μεγάλο αριθμό κτηνοτρόφων, καθώς και εξαιρετική ποιότητα στην αλιεία. Σημαντικότερες παραγωγές του νησιού είναι η πατάτα και η γραβιέρα που έχουν ανακηρυχθεί προϊόντα ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης). Πολλές από τις παραδοσιακές συνταγές του νησιού είναι εξαιρετικά γευστικές ακριβώς για το λόγο ότι παρασκευάζονται από ναξιώτικα προϊόντα που έχουν παραχθεί με μεγάλη φροντίδα από τους Ναξιώτες αγρότες και κτηνοτρόφους.
Αυτή, λοιπόν, είναι η Νάξος μέσα από μια άλλη ματιά… Μπορεί το νησί να είναι μέσα στους πιο δημοφιλείς προορισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό εξαιτίας των παραλιών, των μνημείων και των μουσείων της, της ιστορίας και παράδοσης του τόπου ή ακόμα και της διασκέδασης, αλλά υπάρχουν και άλλες πτυχές που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες προτιμήσεις καθενός. Για τους ντόπιους κατοίκους αυτές ακριβώς οι πτυχές είναι που τους κάνουν να αγαπούν το νησί τους ακόμα περισσότερο και για τους επισκέπτες είναι ο λόγος για τον οποίο συνεχίζουν να επιστρέφουν στο νησί και να το αισθάνονται δικό τους…
Μαριαλένα Αγγελή (από το my naxos – free press, τεύχος 22)
