Καλοκαίρι στο νησί χωρίς βιολί και λαούτο δε γίνεται… Οι θρησκευτικές-εορταστικές εκδηλώσεις είναι μια πανάρχαιη συνήθεια η οποία σε πάρα πολλές περιοχές, όπως η Νάξος, κρατάει μέχρι σήμερα.
Μια φορά το χρόνο κάθε χωριό πανηγυρίζει τον προστάτη Άγιό του και τις θρησκευτικές εκδηλώσεις ακολουθεί η ψυχαγωγία με τοπική παραδοσιακή μουσική, χορούς, γλέντι και φαγοπότι μέχρι το πρωί…
Παλιότερα το γλέντι γινόταν στην ύπαιθρο και είχε όπως και να το κάνουμε μια ιδιαίτερη μαγεία… Σήμερα συνηθίζεται τα γλέντια να στήνονται στην πλατεία του χωριού και στις γύρω ταβέρνες ή στην αυλή της εκκλησίας.
“Τα πανηγύρια αποτελούν σπουδαίο κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού, καθώς περιλαμβάνουν τόσες αρχετυπικές δράσεις και τελετουργίες, που θα ήταν λάθος να τα δούμε απλώς σαν γιορτή ή ξεφάντωμα. Το θρησκευτικό μέρος, τα έθιμα που συνδέονται με φάσεις της αγροτικής, κτηνοτροφικής ή κοινωνικής ζωής, ο χορός, το τραγούδι, η μουσική, τα όργανα, το γλέντι και το φαγοπότι, τα κύρια συστατικά ενός πανηγυριού, έχουν μεγάλο ενδιαφέρον τόσο ως σύνολο, όσο και μεμονωμένα” σημειώνει ο Γιώργος Πίττας στο βιβλίο του “Πανηγύρια του Αιγαίου”.
Ο Αύγουστος, κατ’ εξοχήν μήνας των πανηγυριών, λόγω κυρίως της εορτής της Παναγίας δίνει την ευκαιρία, εκτός από τους ντόπιους, και στον κόσμο που παραθερίζει στο νησί να γλεντήσει και να τραγουδήσει Ναξιώτικα!
Αν βρεθείτε σε πανηγύρι το μόνο σίγουρο είναι ότι θα παρασυρθείτε από τους ξεσηκωτικούς τοπικούς ρυθμούς με το βιολί και το λαούτο, τα νησιώτικα τραγούδια και κοτσάκια και θα μπείτε στο χορό… Συρτό, μπάλο, βλάχα.. κρασί… μεζέδες και ατέλειωτο κέφι μέχρι την ανατολή του ήλιου!!!
Τα πανηγύρια του Αυγούστου
Μόνο τη λέξη “Δεκαπενταύγουστος” να ακούσεις τι σου έρχεται στο μυαλό; Καλοκαίρι, νησί, γιορτή Παναγίας, πανηγύρι!! Και είναι η ημέρα αυτή που σε ολόκληρη την Ελλάδα απ΄άκρη σ΄άκρη, κυρίως όμως στα νησιά “στήνονται” τα μεγαλύτερα πανηγύρια του χρόνου!
Έτσι και στη Νάξο… Φιλώτι, Απείρανθος, Γαλήνη, Εγγαρές, Τρίποδες, Σκαδό και πάει λέγοντας! Τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζουν τα Μοναστήρια της Φανερωμένης και της Αγιάς, ενώ θεία λειτουργία γίνεται σε όλες της εκκλησίες της Παναγιάς. Εκτός του Δεκαπενταύγουστου, παραδοσιακό γλέντι πραγματοποιείται στο Φιλώτι και στις 17 Αυγούστου από το Σύλλογο Φιλωτιτών.
Στις 23 Αυγούστου που είναι τα εννιάμερα της Παναγίας και πάλι στα χωριά της Νάξου όπως στις Τρίποδες, το Φιλώτι ή την Απείρανθο στήνονται μεγάλα πανηγύρια.
Στις 29 Αυγούστου, του Άι Γιάννη πανηγύρια θα συναντήσουμε μεταξύ άλλων στην Απείρανθο, τον Απόλλωνα και το Αγερσανί Αγερσανί.
Στις 6 Αυγούστου, γιορτή του Σωτήρως, γιορτάζουν τα χωριά: Γλινάδο, Δαμαριώνας και Κουρουνοχώρι που φυσικά οι θρησκευτικές εκδηλώσεις συνοδεύονται με παραδοσιακά πανηγύρια.
Local festivals… Do as the Naxians do!
Embedded deep in Greek culture are the religious and celebratory festivities that take place in many parts of the country as well as Naxos.
Once a year each village celebrates their Savior Saint and the religious ceremonies are followed with festivities of local traditional music, dance, food and drink.
Summer is here and these festivities take place everywhere giving the locals and the guests on the island a taste of traditional local entertainment.
So, we invite you to join in the festivities, enjoy the local sounds from the violins, laouto, tsampouna and toumpaki, dance syrto, balo, vlaha, drink the local wine along with traditional Naxian fare and have endless fun until the sun rise!
August 6: Sotiros at Glinado, Damarionas and Kourounochori
August 15: Panagias, throughout the island (Filoti, Galini, Egares, Agia…)
August 23: Enniamera Panagias at Tripodes
August 29: Agios Ioannis at Apiranthos, Apollonas and Agersani
September 8: Theoskepasti at Komiaki and Potamia
September 8: Panagia Drossiani at Moni
September 14: Timiou Stavrou at Tripodes and Moni
Πόπη Αλιμπέρτη
