Τρία καλοκαίρια διακοπές στο νησί, δεν έλεγα να ξεκολλήσω από την παραλία του Αγίου Προκόπη, με το πάρτι να κρατάει ώς το βράδυ.
Από εκεί κατ’ ευθείαν στη Χώρα για φαγητό και έπειτα βόλτες στα σοκάκια του Κάστρου, για να καταλήξω σε κάποιο μπαράκι στη θάλασσα. Χρειάστηκε να πάω αρχές του καλοκαιριού για να δω και την άλλη πλευρά της Νάξου, αυτήν της ενδοχώρας, με τα ορεινά χωριά γύρω από τον Ζα, το ψηλότερο βουνό των Κυκλάδων.
Νησί παρεΐστικο, αλλά και οικογενειακό. Με όμορφες μεγάλες παραλίες, καλό φαγητό, αρκετές επιλογές για διασκέδαση, ενδιαφέροντες αρχαιολογικούς χώρους, εκτεταμένο δίκτυο μονοπατιών που ξεπερνά τα 120 χλμ. και αρκετά καλή σύνδεση με τις υπόλοιπες Κυκλάδες, αλλά και τον Πειραιά. Μια φορά στη Νάξο ποτέ δεν είναι αρκετή, είπα από την πρώτη φορά που πάτησα στο νησί.
Πρώτη στάση αυτή τη φορά η Παλιά Πόλη, με τα παλιά ενετικά αρχοντικά και τα μικρά μπαλκόνια να κρέμονται πάνω από το κεφάλι μας, καθώς διαβαίνουμε τα λουλουδιασμένα καλντερίμια. Μπαίνω σε ένα απ’ αυτά, το σπίτι της οικογένειας Ντε λα Ρόκα, που λειτουργεί ως λαογραφικό μουσείο. Χαζεύω τα δεκάδες παλιά αντικείμενα, μέχρι που από το παράθυρο χάνεται το βλέμμα μου προς την Πορτάρα, την τεράστια μαρμάρινη πύλη ενός ναού που ξεκίνησε να χτίζεται τον 6ο αιώνα π.Χ. πιθανότατα προς τιμήν του θεού Απόλλωνα, χτισμένη στο νησάκι «Παλάτια», και καλωσορίζει τους επισκέπτες του νησιού.
Συνεχίζοντας το διάβα στα στενά του Κάστρου, που χτίστηκε γύρω στο 1207, πέφτω πάνω στο Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού. Εδώ φιλοξενούνται σημαντικά ειδώλια και άλλα ευρήματα της πρωτοκυκλαδικής περιόδου (3200-2300 π.Χ.).
Από εκεί παίρνω το δρόμο για το ναό της Δήμητρας στο Σαγκρί και έπειτα ρίχνω μια κλεφτή ματιά στον Κούρο που «κοιμάται» εδώ και αιώνες κάτω από τα δέντρα στο Φλεριό, ενώ ένας άλλος 11 μέτρα ατενίζει το πέλαγος από τον Απόλλωνα.
Διασχίζοντας τα χωριά του Ζα
Στη Νάξο, το μεγαλύτερο αλλά και ευφορότερο νησί των Κυκλάδων, με μεγάλη παραγωγή πατάτας και εκτεταμένη κτηνοτροφική δραστηριότητα (100.000 αιγοπρόβατα και 10.000 αγελάδες), βρίσκεται και ο υψηλότερος ορεινός όγκος στα Κυκλαδονήσια, ο Ζας (Ζευς), το βουνό του Δία. Στα πόδια του απλώνονται κεφαλοχώρια που βγάζουν γευστικά τυριά, καλό κρέας και οι ντόπιοι τηρούν τη ναξιώτικη παράδοση, στήνοντας γλέντια με βιολιά, τσαμπούνες και άλλα παραδοσιακά όργανα. Αλλωστε εδώ θεωρείται ότι είναι ο γενέθλιος τόπος του Διονύσου, του θεού του γλεντιού και του κρασιού.
Στον Κυνίδαρο, το χωριό των Κονιτοπουλαίων, που έχουν διαδώσει τη ναξιώτικη μουσική, βρίσκονται τα λατομεία μαρμάρου, για τα οποία άλλωστε φημίζεται μεταξύ άλλων το νησί.
Στην Απείρανθο ή Απεράθου θα βρείτε δροσιά κάποιο βράδυ που θα θέλετε να απομακρυνθείτε από την κοσμοπολίτικη Χώρα. Παραδοσιακά καφενεία και ταβερνάκια θα σας προσφέρουν εκλεκτούς ντόπιους κρεατομεζέδες, ενώ στο Φιλότι θα φάτε «Αρσενικό», πεπαλαιωμένο αιγοπρόβειο κεφαλοτύρι, και στο Χαλκί θα καταλήξετε για σφηνάκια κίτρου. Η περιήγηση στο Φιλότι πάντως επιβάλλει μια επίσκεψη στον Πύργο του Μπαρότσι και την εκκλησία της Παναγιάς της Φιλοτίτισσας.
Στην Κόρωνο, ένα από τα πέντε σμυριδοχώρια του νησιού, ανέγγιχτο από το τουριστικό κύμα, μπορείτε ακόμα να δείτε τα τελεφερίκ με τα οποία μετέφεραν τη σμύριδα, υλικό με το οποίο επεξεργάζονταν το μάρμαρο. Εδώ βρίσκεται και η φημισμένη ταβέρνα της Ματίνας.
Αξίζει μια βόλτα και στον Καλόξυλο, ένα χωριουδάκι που βγάζει εξαιρετικό ελαιόλαδο, αλλά και μια βόλτα από το ναό της Παναγίας της Δροσιανής, λίγο πριν από το χωριό Μονή. Πρόκειται για βυζαντινή εκκλησία, αφιερωμένη στη Γέννηση της Θεοτόκου, κατάλοιπο παλαιάς μονής, με το αρχικό του τμήμα να χρονολογείται στον 4ο αιώνα, με περίφημες παλαιοχριστιανικές, προεικονομαχικές αγιογραφίες.
Στο ορεινό Χαλκί, παλιά πρωτεύουσα του νησιού, φτιάχνεται κατά κύριο λόγο το λικέρ κίτρο. Η οικογένεια Βαλληνδρά συνεχίζει την παραδοσιακή συνταγή από το 1870 με την ίδια μέθοδο απόσταξης. Φτιάχνουν το φημισμένο ναξιώτικο ηδύποτο από φύλλα κίτρου, σε τρεις τύπους: κίτρινο για όσους θέλουν γερή δόση αλκοόλ, πράσινο για όσους θέλουν κάτι πιο γλυκό και ελαφρύ και άσπρο για όσους προτιμούν κάτι ενδιάμεσο.
Παραλίες σταρ παγκοσμίως
Δεν είναι τυχαίο που παραλίες της Νάξου έχουν ψηφιστεί ουκ ολίγες φορές όχι μόνο ανάμεσα στις καλύτερες στην Ελλάδα, αλλά και στον κόσμο. Μια βουτιά στα βαθιά και κρυστάλλινα νερά του Αγίου Προκόπη αρκεί να καταλάβετε το γιατί. Η παραλία είναι αρκετά οργανωμένη, αλλά πάντα καθαρή και κατάλληλη για όσους θέλουν να εναλλάσσουν βουτιές με διασκέδαση σε κάποιο από τα πολλά beach bars που φιλοξενεί. Προσφέρεται για καταδύσεις, καθώς εδώ λειτουργεί σχολή καταδύσεων, όπως και στο Αμπράμι.
Επόμενη στάση η Αγία Αννα, με την απέραντη χρυσή αμμουδιά, όπου αξίζει να επισκεφθείτε και κάποιο βράδυ για ποτό το Island, με θέα τη θάλασσα. Φυσική συνέχεια η Πλάκα, οργανωμένη παραλία κατάλληλη και για water sports. Εδώ θα βρείτε και το Μεζέ-Μεζέ, που φημίζεται για τα θαλασσινά του εδέσματα. Αν πάλι δεν θέλετε να μετακινηθείτε ιδιαίτερα από τη Χώρα, υπάρχει και η πλαζ του Αγίου Γεώργιου, με πιο ρηχά νερά, για πιο οικογενειακές καταστάσεις. Εδώ παραδίδονται και μαθήματα σέρφινγκ.
Αξίζει μια βουτιά στα νερά του Απόλλωνα, όπου μπορείτε να θαυμάσετε και τον Κούρο, αλλά και στη Μουτσούνα. Και στις δύο για να φτάσετε θα πρέπει να οδηγήσετε κάτι λιγότερο από μία ώρα αν έχετε ως βάση τη Χώρα. Βρείτε την Ψιλή Αμμο για βουτιές με θέα στα Κουφονήσια και δροσερή σκιά κάτω από τους κέδρους που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα. Θυμηθείτε μόνο να έχετε προμηθευθεί νερό και ομπρέλα, γιατί δεν είναι οργανωμένη. Για όσους, δε, λατρεύουν το kite surf, η Μικρή Βίγλα είναι η καλύτερη επιλογή (λειτουργούν τρεις σχολές στην παραλία). Για τέλος φύλαξα τη Χαβάη, μια πραγματικά εξωτική και παρθένα παραλία στο Αλυκό.
Πηγή: Enet.gr
Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΣΑΚΚΟΥΛΑ
Φώτο: ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΡΕΝΟΓΙΑΝΝΗΣ
