Για περισσότερα από 60 χρόνια βρίσκεται στην εκκλησία της Παναγίας Θεοσκέπαστης το ρολόι, σήμα κατατεθέν της Κωμιακής.
Το παλιό ρολόι, δωρεά στο χωριό του αείμνηστου Κωμιακίτη Νίκου Σιδερή δεν λειτουργεί πια…
Τι έγινε όλα αυτά τα χρόνια; Τι γίνεται σήμερα; Ποιες λύσεις υπάρχουν; Ένας κάτοικος του χωριού ο Γιώργος Κρητικός παραθέτει την ιστορία του ρολογιού της Θεοσκέπαστης, με το οποίο έχουν μεγαλώσει γενιές και γενιές στο ορεινό χωριό της Νάξου, και προτείνει με αφορμή τις εργασίες που είναι σε εξέλιξη στο κτίσμα που βρίσκεται το ρολόι, να φτιαχτεί κι αυτό. «Ένα ρολόι που δεν θα έχει πλέον προβλήματα, που δεν θα θέλει κούρδισμα, που θα χτυπάει κανονικά όπως παλιά, που θα είναι καινούργιο και σύγχρονο» λέει ο Γιώργος Κρητικός που επίσης προτείνει το παλιό ρολόι να μεταφερθεί στο μουσείο του χωριού, για το οποίο να σημειώσουμε δεν έχει γίνει καμία απολύτως ενέργεια ώστε να δημιουργηθεί.
Σε ότι αφορά τα χρήματα που απαιτούνται, η πρόταση που αναφέρει ο κάτοικος του χωριού είναι να συγκεντρωθούν από δωρεές.
Φυσικά ο δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων είναι άφαντος και από όλη αυτή τη διαδικασία, όπως και για τις εργασίες που γίνονται στο κτίσμα του ρολογιού που είναι προσφορά κατοίκου του χωριού.
Άραγε έχουν προχωρήσει τουλάχιστον οι διαδικασίες για την αποδοχή της δωρεάς που έγινε πριν από 5 χρόνια στο δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων παλαιάς παραδοσιακής οικίας στην Κωμιακή για την ίδρυση εκεί «Μουσείου της Ιστορίας και του πολιτισμού της Κωμιακής» ή έχει ακυρωθεί και έχει χάσει το χωριό αυτή την περιουσία και την ευκαιρία να ιδρύσει το μουσείο;
Παραθέτουμε αυτούσια την ανάρτηση του Γιώργου Κρητικού, κατοίκου της Κωμιακής για το θέμα του ρολογιού της Θεοσκέπαστης:
«Πέρασαν παραπάνω από έξι δεκαετίες, όταν ο αείμνηστος Νικόλαος Σιδερής, Κωμιακίτης ωρολογοποιός στην Αθήνα τότε, δώρισε στο χωριό του και χωριό μας την Κωμιακή, ένα ρολόι μεγάλης αξίας για την εποχή…
Για την τοποθέτησή του, κρίθηκε κατάλληλος χώρος η αυλή της Θεοσκέπαστης, η οποία βρίσκεται στη μέση περίπου του χωριού κι από ‘κει θα φαίνονταν η ώρα απ’ όλο το χωριό, ακόμη και από τα «σόχωρα», τα κοντινά δηλαδή κτήματα, τριγύρω…
Φτιάχτηκε, λοιπόν, μεγάλο και ψηλό κτίριο στο πλάι της εκκλησίας και μέσα σ’ αυτό τοποθετήθηκε το ρολόι…
Για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, το ρολόι δούλευε άψογα και «χτυπούσε» τις ώρες κανονικά…
Μοναδική συντήρηση, το «λαδάκι» που έμπαινε πότε-πότε στα γρανάζια, σύμφωνα με τις οδηγίες του δωρητή.
Και το κτίσμα, επίσης, άντεξε στο χρόνο κι εκτός από το απαραίτητο βάψιμο, δεν έγινε ποτέ κάτι πιο ουσιαστικό…
Και κάπου εκεί στο 2000 περίπου, άρχισαν τα προβλήματα. Προβλήματα στο κτίσμα, πολύ περισσότερα όμως, στο ρολόι…
Στο κτίσμα, άρχισαν να σκουριάζουν κάποια σίδερα που έπαιρναν υγρασία ή αέρα και να «πετάνε» τους σοβάδες… Επίσης, τριγύρω στις «πλάκες» που βρίσκονται οι δείκτες του ρολογιού, δημιουργήθηκαν κενά, πάλι από την ίδια αιτία, με τα νερά τον χειμώνα να μπαίνουν μέσα… «ζωντανά».
Το, δε, ρολόι, άρχισε να μην χτυπάει τις ώρες σωστά… «Κολλούσε» για παράδειγμα στις 8:00 το πρωί και δεν χτυπούσε τότε… Στις 8:30 ίσως ξεκολλούσε, όμως δεν χτυπούσε 8:30 αλλά 8:00, που δεν είχε χτυπήσει προηγουμένως… Άρχισε να γίνεται ένας …φαύλος κύκλος. Επίσης, άρχισε να μένει πίσω περίπου ένα τέταρτο, στο δεκαήμερο που κρατάει το κούρδισμά του.
Κατά πρώτο, σαν προσωρινή «θεραπεία», απομονώσαμε το χτύπημα, να μην χτυπάει δηλαδή καθόλου και μπερδεύει τον κόσμο και στο κούρδισμα, το βάζαμε 5 με 7 λεπτά μπροστά, έτσι ώστε να μοιράζεται η απώλεια αυτή…
Αυτό γίνεται ακόμη και σήμερα…
Γύρω στο 2005, έγινε μια προσπάθεια από τον τότε εφημέριο και το συμβούλιο της εκκλησίας, να φτιαχτεί το ρολόι.
Ήρθαν ειδικοί στο χωριό, με έξοδα της εκκλησίας, για να δουν από κοντά την περίπτωση και να εκτιμήσουν το τι θα χρειαστεί και πόσο περίπου θα στοιχίσει.
Η διαπίστωση ήταν ότι μετά από τόσα χρόνια καθημερινής χρήσης, καθημερινού δουλέματος του ρολογιού, τα «δόντια» των γραναζιών φαγώθηκαν και μίκρυναν… Επίσης, το κέντρο των γραναζιών, που γύριζε πάνω σε άξονα, φαγώθηκε κι αυτό κι άρχισε να δημιουργεί κενό… Αυτά τα κενά, λοιπόν, έφεραν και τα προβλήματα στο ρολόι…
Στην προσπάθεια εξεύρεσης νέων γραναζιών και ότι άλλο θα χρειάζονταν, εξαιτίας της παλαιότητας του ρολογιού ανταλλακτικά δεν υπήρχαν, οπότε έπρεπε να φτιαχτούν εξαρχής καινούργια σε τόρνο, δουλειά δύσκολη, λεπτή και κοστοβόρα…
Η πρόταση των ειδικών, συγκεκριμένη: κόστος της όλης αποκατάστασης του ρολογιού, περίπου 10.000 ευρώ, υπογραφή συμβολαίου παραλαβής και παράδοσης του ρολογιού… Κατασκευή ειδικού κουτιού για να μπει μέσα, έτσι ώστε να προστατεύεται από τη σκόνη και την υγρασία…
Στην επανατοποθέτηση, διαμονή των τεχνικών στο χωριό τουλάχιστον 24 ώρες, έτσι ώστε να δουλέψει και να χτυπήσει το ρολόι όλες τις ώρες για να διαπιστώσουν αν κάτι δεν πήγε καλά, καθώς και δυο δωρεάν σέρβις του ρολογιού, ανά δύο χρόνια, ερχόμενοι στο χωριό γι’ αυτό…
Τελικά, δεν φτιάχτηκε τότε το ρολόι, γιατί όπως καταλαβαίνουμε το κόστος ήταν μεγάλο. Όμως υπήρχε και μια επιφύλαξη: θα πετύχει; Μήπως μετά από λίγο ξαναρχίσουν προβλήματα; Δεν παύει να είναι παλιό.
Κι ερχόμαστε στο σήμερα…
Έχουμε κατά καιρούς, πολλούς κωμιακίτες και όχι μόνο, που αγαπώντας το χωριό και τον τόπο, θέλουν κάτι να προσφέρουν, θέλουν κάπου να βοηθήσουν…
Αυτό, βέβαια, είναι πολύ καλό και ευπρόσδεκτο… Τιμάει αυτόν που το κάνει και ταυτόχρονα, γίνεται κάτι καλό στον τόπο, κάτι που χρειάζεται, κάτι που λείπει, ή κάτι που μέχρι τώρα δεν υπήρχε η δυνατότητα να γίνει.
Κάπως έτσι, λοιπόν, φτιάχνεται τώρα το κτίσμα του ρολογιού… Με την ευγενική προσφορά του Βασίλη, του συγχωριανού μας…
Τον ευχαριστούμε και ευχόμαστε η Θεοσκέπαστη να του δίνει υγεία και χαρά…
Ήδη, όπως φαίνεται στην φωτογραφία, ξεκίνησε το έργο… Στήθηκαν οι σκαλωσιές και τώρα που φτιάχνει ο καιρός, οι εργασίες θα προχωρήσουν χωρίς καθυστερήσεις…
Όμως, με αφορμή τις εργασίες αυτές, πολλοί από εμάς κάνουμε μια σκέψη… Μαζί με το κτίσμα, να φτιάξουμε και το ρολόι.
Ένα ρολόι που δεν θα έχει πλέον προβλήματα, που δεν θα θέλει κούρδισμα, που θα χτυπάει κανονικά όπως παλιά, που θα είναι καινούργιο και σύγχρονο… Ένα ηλεκτρικό ρολόι δηλαδή, όπως όλα τα παρόμοια, που υπάρχουν σε πολλά μέρη σήμερα…
Η πρόταση αυτή υπήρχε από παλιά, όταν φάνηκαν οι δυσκολίες στην επισκευή του υπάρχοντος παλαιού ρολογιού, με την προϋπόθεση ότι αυτό θα μεταφέρονταν στο μουσείο του χωριού, όταν και εφόσον αυτό γίνει…
Προφανώς, αυτό θα γίνει και τώρα…
Η εξωτερική όψη του κτίσματος δεν θα αλλάξει σε τίποτα… Ακόμη και το χτύπημα της ώρας θα γίνεται με την υπάρχουσα παλιά καμπάνα του ρολογιού…
Μόνο ο μηχανισμός εσωτερικά στο κτίριο θ’ αλλάξει, κάτι που δεν ξέρουν και δεν έχουν δει οι περισσότεροι, οπότε δεν θα επηρεάσει σε τίποτα αυτή η αντικατάσταση…
Ένα καινούργιο και σύγχρονο, λοιπόν, φυσικά και πιο οικονομικό… Περίπου στην μισή τιμή της (τότε) επισκευής του παλιού, με μια πρώτη τωρινή έρευνα…
Φυσικά, δεν ξεχνάμε αυτή την παλιά δωρεά και μνημονεύουμε τον αείμνηστο Ν. Σιδερή και όπως προ είπαμε, το υπάρχον αυτό παλιό ρολόι θα μπει εκεί που αρμόζει πλέον, στο μουσείο του χωριού, έναν χώρο στέγασής του, προσφορά παλαιότερη, άλλων συγχωριανών μας.
Εδώ να θυμίσουμε και να υπενθυμίσουμε την τρομακτική καθυστέρηση της έναρξης εργασιών και αποπεράτωσης αυτού του έργου (του μουσείου), η οποία έχει ξεφύγει απ’ όλα τα χρονοδιαγράμματα.
Συνέχεια της σκέψης είναι να συσταθεί μια επιτροπή, η οποία θα αναλάβει και θα έχει την ευθύνη της όλης διαδικασίας…
Εδώ, βέβαια, χρειάζεται η βοήθεια όλων… Η προσφορά, που λέγαμε…
Μικρή ή μεγάλη… Σύμφωνα με τη θέληση και τη δυνατότητα του καθενός..
Άλλωστε η προσφορά δεν έχει «διατίμηση»!!!
Είναι δύσκολες οι εποχές, τα χρήματα δεν περισσεύουν σε κανέναν, όμως κάτι θα κάνουμε…
Θα προσπαθήσουμε….
Ίσως ανοιχτεί λογαριασμός σε τράπεζα, για τους φίλους από μακριά, έτσι ώστε ο καθένας να μπορεί να αποστείλει την όποια δυνατή βοήθειά του, απαραίτητη στη συγκέντρωση αυτού του αρκετά μεγάλου ποσού..
Για ότι νεότερο, θα επανέλθουμε…
Επίσης, η σκέψη και η γνώμη του καθενός από εσάς, επιθυμητή και συζητήσιμη…».
