170 χρόνια μετά την ίδρυση της ιστορικής Σχολής Αρώνη της Σμύρνης, η οποία εκπαίδευσε επί 70 χρόνια (1852-1922) χιλιάδες Ελληνόπουλα της Μικρασίας, ο Σύλλογος Φιλωτιτών Νάξου (Λέσχη Ανάγνωσης Βιβλίου Βιβλιοθήκης ΑΝΩΜΕΡΙΤΗ), διοργανώνει εκδήλωση μνήμης αφιερωμένη στους Ναξιώτες ιδρυτές και Διευθυντές της.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2022 στις 19:30 στο Πολιτιστικό Κέντρο Φιλωτίου, με ομιλητές τον πρωτ. Κωνσταντίνο Κύλη, τον Πρόεδρο της Ένωσης Βουρλιωτών κ. Φώτη Καραλή και τον Γιώργο Ανωμερίτη. Θα χαιρετίσει η Πρόεδρος του Συλλόγου Φιλωτιτών Νάξου κ. Χάϊδω Μουστάκη Παπαγιάννη .
Όπως είναι γνωστό, το δεύτερο – μετά την Ευαγγελική Σχολή – σε σημασία και κύρος εκπαιδευτικό Ίδρυμα στη Σμύρνη, ιδρύθηκε από τον Νικόλαο Αρώνη το Σεπτέμβριο του 1852.
Ο πατέρας του Χριστόδουλος Αρώνης Βαρελάς από το Φιλώτι, μετά τη γέννηση των παιδιών του (Νικόλαος,φιλόλογος και Μεθόδιος, Μητροπολίτης Διδυμοτείχου και Μυτιλήνης) μετανάστευσε το 1830 στη Σμύρνη.
Στη Σχολή Αρώνη φοίτησαν 13.000 νέοι, μεταξύ των οποίων ο Αριστοτέλης Ωνάσης και παιδιά εφοπλιστών της Χίου (Λαιμός, Πατέρας κ.α.), ο Αρχιεπίσκοπος κ.κ. Χρυσόστομος, ο Δ. Μυράτ, ο Γ. Σεφέρης, ο Ι. Πεσματζόγλου, ο Στ. Σεφεριάδης, ο αρχιστράτηγος Λ. Παρασκευόπουλος, ο Κόκος Τενεκίδης κ.α. Ο ιστορικός της Μικρασίας Χρ. Σολομωνίδης και άλλοι αποκαλούν τον Νικόλαο Αρώνη Μέγα Διδάσκαλο του Γένους και τον τοποθετούν μαζί με τον Κοραή, τον Καΐρη, τον Άγιο Νικόδημο, τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε’ στις Χρυσές Δέλτους της Ευαγγελικής Σχολής.