Η πανδημία αποτελεί ευκαιρία και επιταγή για ένα νέο μοντέλο παραγωγικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης, που δεν θα επαναλαμβάνει έναν στρεβλό τύπο ανάπτυξης που έφτασε τη χώρα στην κρίση του 2009-2010 και στα μνημόνια που ακολούθησαν.
Αυτό επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος, μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής, κατά τη διαδικασία συζήτησης νομοσχεδίου του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Όπως ανέφερε, δυστυχώς αυτό δεν το κατανοεί η Κυβέρνηση και αυτό είναι ορατό, εάν δούμε πώς αντιμετώπισε τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους αλιείς. Μετά από πολύ μεγάλες πιέσεις τόσο από τους φορείς -κτηνοτρόφους, αγρότες, αλιείς- όσο και από την Αντιπολίτευση, εντάχθηκε ένα μέρος στα μέτρα στήριξης, χωρίς όμως να καλυφθούν όλοι.
Υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση στην ένταξη όλων των συνεταιρισμών και των συνεταιρισμένων αγροτών, ενώ ακόμα και η στήριξη προς τους αλιείς μέχρι σήμερα κατευθύνθηκε ανά αλιευτικό σκάφος και όχι ανά αλιέα, μη αναγνωρίζοντας την συμπλοιοκτησία.
Ακολουθεί η ομιλία του Νίκου Συρμαλένιου:
«Πριν αναφερθώ στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, θα ήθελα να δηλώσω από αυτό το Βήμα την αλληλεγγύη μου σε όσους συγκεντρώνονται για να καταδικάσουν τη στυγνή δολοφονία Αφροαμερικανού στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις συγκεντρώσεις αυτές που γίνονται αυτές τις μέρες και μας αφυπνίζουν, και να δηλώσω την αλληλεγγύη μου σε όλα τα θύματα της ρατσιστικής βίας, στους αδύνατους, στα θύματα του πολέμου, στα θύματα της βίας και της μισαλλοδοξίας.
Για το νομοσχέδιο τώρα. Συζητάμε σήμερα ένα νομοσχέδιο που επιγράφεται ως «στρατηγικού σχεδιασμού». Δεν θα το έλεγα στρατηγικού σχεδιασμού για την αγροτική ανάπτυξη, κύριε Υπουργέ και κύριοι συνάδελφοι. Είναι ένα νομοσχέδιο κάποιων ρυθμίσεων και διευθετήσεων, μερικές από τις οποίες είναι καλές και συμφωνούμε, άλλες είναι κακές και διαφωνούμε. Θα έλεγα λοιπόν ότι όλοι οι συνάδελφοι κατανοούμε και λέμε ότι αυτή η πανδημία και αυτή η κρίση πρέπει να γίνει ευκαιρία για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, ένα νέο παραγωγικό μοντέλο υπέρβασης της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού για τη χώρα μας, στο οποίο καθοριστικό βάρος θα έχει ο πρωτογενής τομέας.
Εμείς λέμε ότι η αναγκαιότητα αυτή δεν πηγάζει μόνο από την ευκαιρία της πανδημίας, αλλά αποτελεί επιταγή για ένα νέο μοντέλο παραγωγικής ανασυγκρότησης και ανάπτυξης που δεν θα επαναλαμβάνει έναν στρεβλό τύπο ανάπτυξης που έφτασε τη χώρα στην κρίση του 2009-2010 και στα μνημόνια που ακολούθησαν.
Για να δούμε πόσο πράγματι το κατανοεί αυτό η Κυβέρνηση, αρκεί να δούμε πώς αντιμετώπισε τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους αλιείς. Μετά από πολύ μεγάλες πιέσεις τόσο από τους φορείς -κτηνοτρόφους, αγρότες, αλιείς- όσο και από την Αντιπολίτευση, εντάχθηκε ένα μέρος στα μέτρα στήριξης, χωρίς όμως να καλυφθούν όλοι. Παραδείγματος χάριν, είχαμε πολύ μεγάλη καθυστέρηση στην ένταξη όλων των συνεταιρισμών και των συνεταιρισμένων αγροτών, ενώ ακόμα και η στήριξη προς τους αλιείς μέχρι σήμερα κατευθύνθηκε ανά αλιευτικό σκάφος και όχι ανά αλιέα, μη αναγνωρίζοντας την συμπλοιοκτησία. Ακούσαμε ότι θα υπάρξει μία τροπολογία. Δημοσιεύτηκε. Δεν την είδαμε ακόμα αυτή την τροπολογία για την συμπλοιοκτησία. Αν έρθει, καλώς να έρθει. Εμείς ζητάμε να έρθει.
Επίσης, από όλα τα μέτρα τα οποία έχουν εξαγγελθεί σε φάσεις «βλέποντας και κάνοντας», ο αγροτικός κόσμος εξακολουθεί να είναι ο φτωχός συγγενής. Και για να επιστρέψω στην αναγκαιότητα για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, νομίζω ότι πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε ότι η αναγκαιότητα αυτή πηγάζει από την ανάγκη καθολικής πλέον αναγνώρισης ότι η υγειονομική κρίση είναι απόλυτα συνυφασμένη με την κλιματική κρίση. Ας το συνειδητοποιήσουμε πριν είναι αργά. Η ανάγκη ενός νέου παραγωγικού μοντέλου, η ανάγκη ενός νέου διατροφικού προτύπου αποτελούν όρο επιβίωσης για την ανθρωπότητα και όχι απλώς επιμέρους διορθώσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Επανέρχομαι, λοιπόν, στη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και συνδέοντάς τον με την υπέρβαση της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού, λέγοντας ότι προέρχομαι και από τις Κυκλάδες, κατεξοχήν τουριστική περιοχή, θέλω να πω ότι ο πρωτογενής τομέας έχει μπει σταδιακά, αργά, αλλά σταθερά σε οργανική σχέση με τον τουρισμό. Η κατανάλωση ετησίως εγχώριων προϊόντων από εκατομμύρια επισκέπτες της νησιωτικής Ελλάδας, η αγορά και η μεταφορά επίσης πληθώρας μεταποιημένων τοπικών προϊόντων, με βάση το μέλι, το γάλα, το αμπέλι, το κρέας, το ψάρι κ.λπ., έχει επιδράσει στο προσφερόμενο τουριστικό προϊόν αλλά και στη διαμόρφωση νέας διατροφικής συνήθειας. Από την άποψη αυτή, η διαφαινόμενη μεγάλη τουριστική κρίση τουλάχιστον για το 2020, προϊόν και της ανεπαρκούς και ανερμάτιστης κυβερνητικής πολιτικής, θα πλήξει προφανώς και την εγχώρια γεωργική, κτηνοτροφική και αλιευτική παραγωγή. Την περίοδο αυτή αναδείχθηκαν τα μεγάλα προβλήματα αυτής της παραγωγής, της νησιωτικής και της κυκλαδίτικης. Οι κτηνοτρόφοι είδαν κατά την περίοδο των πασχαλινών εορτών να καταρρέει η ζήτηση των αμνοεριφίων και κατά συνέπεια να καταρρέει το εισόδημά τους.
Μια και είπα για τους κτηνοτρόφους, να πω για τις ελληνοποιήσεις, αφού είναι στο νομοσχέδιο. Δεν αρκούν οι κυρώσεις. Απαιτούνται ελεγκτικοί μηχανισμοί, τους οποίους εσείς αδυνατίσατε. Χρειάζεστε ο έλεγχος όχι μόνο στο κρεοπωλείο, αλλά από τη στάνη, στο σφαγείο και τέλος στο λιανικό εμπόριο.
Οι αμπελουργοί και οι οινοποιοί είδαν την τοπική κατανάλωση να συρρικνώνεται σε πολλά νησιά κατά 70%. Οι μελισσοκόμοι, βεβαίως, βλέπουν με ικανοποίηση τη θέσπιση του Μελισσοκομικού Μητρώου, αλλά μια συνολική πολιτική θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα κρίσιμα προβλήματα των μελισσοκόμων των νησιών μας, με πρώτο από όλα το υψηλό κόστος παραγωγής αλλά και την τροφοδότηση των μελισσών με ακατάλληλες τροφές που γίνεται, τα προβλήματα τυποποίησης και οργάνωσης της διάθεσης του προϊόντος.
Εμείς κατά τη διάρκεια του «Μένουμε σπίτι» κάναμε διάφορες συσκέψεις, τηλεσυσκέψεις και μιλήσαμε με φορείς, με απλούς πολίτες κ.λπ..
Θα σας πω τα δέκα σημεία-μέτρα άμεσα που απαιτούνται για τον αγροτικό κόσμο
Πρώτον, αναστολές πληρωμών τουλάχιστον για ολόκληρο το 2020. Επιδοτήσεις σε αγροτικό ρεύμα, καύσιμα, επέκταση του μεταφορικού ισοδύναμου.
Δεύτερον, διεκδίκηση της άμεσης οικονομικής ενίσχυσης των παραγωγών και παράκτιων αλιέων, όπως με την ενεργοποίηση των Ταμείων Κρίσεων και Αλληλοβοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και την επαναπροκήρυξη του προγράμματος ύψους 15.000 ευρώ για μικρές εκμεταλλεύσεις.
Τρίτον, διεύρυνση της χορήγησης ενισχύσεων de minimis στον τομέα της παραγωγής γεωργικών προϊόντων και σπάσιμο τους σε κατά πρόσωπο κατανομή.
Τέταρτον, βοήθεια προς τους απασχολούμενους στον πρωτογενή τομέα και δημιουργία συνεργατικών σχημάτων, ομάδων παραγωγών και λοιπών δικτύων.
Πέμπτον, μείωση του ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια.
Έκτον, η επιδότηση γάλατος να γίνεται με βάση τον αριθμό των ζώων και όχι με το λίτρο.
Έβδομον, αύξηση της τιμής ενίσχυσης της απόσταξης.
Όγδοον, στήριξη περαιτέρω δικτύου της οινοποιίας του Αιγαίου και της προώθησης μοναδικών προϊόντων οίνου των νησιών μας.
Ένατον, εκπαίδευση των παραγωγών στην κυκλική οικονομία και έμφαση στη μεταποίηση.
Δέκατον, στήριξη νέων αγροτών και κτηνοτρόφων, ώστε να αποτραπεί η εγκατάλειψη της υπαίθρου.
Κλείνω λέγοντας ότι τα 150 εκατομμύρια τα οποία δίνετε, κύριε Υπουργέ, δεν καλύπτουν τους Έλληνες παραγωγούς.
Το δικό μας εμπροσθοβαρές πρόγραμμα «Μένουμε όρθιοι» με τα 300 εκατομμύρια προσπαθεί να στηρίξει την αγροτική, κτηνοτροφική και αλιευτική παραγωγή πριν είναι αργά. Αφυπνιστείτε, γιατί τον Σεπτέμβριο δεν ξέρουμε τι θα βρούμε μπροστά μας, αν δεν υπάρξουν αυτά τα εμπροσθοβαρή προγράμματα.».
