Του Δρ Κωνσταντίνου Κλουβάτου – κάτοικος Παλιάς Χώρας Νάξου (περιοχής Μπούργου)
Τις τελευταίες ημέρες όλο και νέες καταγγελίες γίνονται για τις αδέσποτες γάτες, οι οποίες έχουν πολλαπλασιαστεί σε τέτοιο βαθμό μες στις κατοικημένες περιοχές της Νάξου, που να κινδυνεύει πλέον η δημόσια υγεία, αλλά και η ίδια η «ευζωία» των αδέσποτων.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Παλιάς Χώρας και συγκεκριμένα της γειτονιάς «Μπούργος». Καθημερινά οι δρόμοι είναι πασαλειμμένοι από στερεές και υγρές ακαθαρσίες γατών και οι δρόμοι γίνονται αδιάβατοι για τους περίοικους. Η δυσοσμία που αναδίδεται είναι έντονη, ανάλογα και με τις καιρικές συνθήκες και τα μικρόβια και ο κίνδυνος μια μόλυνσης είναι αυξημένος, τόσο για τους ανθρώπους, όσο και για τα ζώα. Αποτέλεσμα αυτής της απαράδεκτης και έκνομης κατάστασης ήταν η πτώση υπερήλικης κατοίκου της περιοχής από γλίστρημα στις ακαθαρσίες, σοβαρό τραυματισμό της και νοσηλεία για τουλάχιστον δύο μήνες.
Σύσσωμοι οι κάτοικοι της περιοχής είχαν καταγγείλει εντός Οκτωβρίου εγγράφως και μαζικά στις αρμόδιες αρχές αυτό το πρόβλημα και την ολιγωρία των υπευθύνων να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα. Η καταγγελία έγινε τον Οκτώβρη, πριν την πτώση και τον τραυματισμό της υπερήλικης κατοίκου. Μιλήσαμε με τους αρμόδιους αντιδημάρχους για το πρόβλημα και τους ζητήσαμε επιτακτικά και κατεπειγόντως να απομακρυνθούν όλα τα αδέσποτα ζώα από την περιοχή. Αυτό που διαπιστώσαμε είναι η φοβική στάση τους απέναντι στους «ζωόφιλους», οι οποίοι, όπως ανέφεραν, απειλούν με καταγγελία οποιαδήποτε ενέργεια που κατά τη γνώμη τους αποβαίνει εις βάρος των αδέσποτων. Θεωρούν επίσης ότι ο νόμος καλύπτει μόνο τα αδέσποτα και τους «ζωόφιλους» και αφήνει εντελώς ακάλυπτους τους πολίτες. Με τη στάση αυτή επιστρέψαμε σε εποχές που επιτρέπονταν τα κοτέτσια σε κατοικημένες περιοχές. Τόσο ανθυγιεινές έχουν γίνει οι συνθήκες διαβίωσής μας στην περιοχή.
Αν διαβάσει όμως προσεκτικά κάποιος που ξέρει στοιχειώδη ελληνικά τον σχετικό Νόμο 4830/2021, θα διαπιστώσει ότι οι νομοθετικές διατάξεις του πράγματι προστατεύουν στον μέγιστο βαθμό τα «αδέσποτα» ζώα – και είναι πολύ σωστό αυτό, δεν προστατεύουν όμως όσους συνεχίζουν να φροντίζουν τα αδέσποτα και να τα συγκεντρώνουν διά της τροφής σε μία κατοικημένη περιοχή χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους «τις συνθήκες καθαριότητας και υγιεινής για όλους», εννοείται τους ανθρώπους, αλλά και τους κανόνες ευζωίας για τα ίδια τα αδέσποτα.
Συγκεκριμένα, ο Νόμος 4830/2021, στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄, ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ, ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΔΗΜΩΝ – ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΡΓΟΣ», Άρθρο 10, Αρμοδιότητες και υποχρεώσεις των δήμων, παράγραφος 5, εδάφιο γ, αναφέρει ρητώς ότι «η παροχή τροφής, νερού και ιατροφαρμακευτικής φροντίδας σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς από φιλόζωους πολίτες επιτρέπεται, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καθαριότητας και υγιεινής για όλους, καθώς και οι κανόνες ευζωίας των ζώων».
Οι τελευταίες δύο αράδες, δηλαδή ότι «η παροχή τροφής, νερού και ιατροφαρμακευτικής φροντίδας σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς από φιλόζωους πολίτες επιτρέπεται, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καθαριότητας και υγιεινής για όλους, καθώς και οι κανόνες ευζωίας των ζώων», ίσως είναι και η μόνη διάταξη μέσα στον νόμο η οποία προστατεύει τους ανθρώπους. Είναι τόσο ξεκάθαρα διατυπωμένη αυτή η διάταξη, ώστε ε όλοι οι «μύθοι» που επινοούν κάποιοι ότι δήθεν ο νόμος αυτός αφήνει απροστάτευτους τους ανθρώπους προσκρούουν σε αυτή τη διάταξη, η οποία πρέπει απαρέγκλιτα να τηρείται. Αν δεν τηρείται αυτή η διάταξη, ουσιαστικά κανένας ιδιώτης δεν έχει δικαίωμα να φροντίζει «αδέσποτα» δίπλα στην πόρτα των συμπολιτών του.
Οι μύθοι και η πραγματικότητα για τον σχετικό νόμο.
Πρώτος μύθος: Οι ζωόφιλοι μπορούν και έχουν καθήκον να ταΐζουν τα ζώα όπου θέλουν, ακόμη κι αν πλήττονται και αντιδρούν οι κάτοικοι μιας περιοχής.
Η πραγματικότητα: Σύμφωνα με την προαναφερόμενη διάταξη, οι ιδιώτες δεν έχουν κανένα δικαίωμα να φροντίζουν τα ζώα αν δεν τηρούν τις συνθήκες καθαριότητας και υγιεινής για όλους, δηλαδή να μεριμνούν καθημερινά και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας να είναι πεντακάθαροι οι δρόμοι της περιοχής από ακαθαρσίες. Με λίγα λόγια, όποιος αναλαμβάνει τη φροντίδα «αδέσποτων» ζώων, αναλαμβάνει ταυτόχρονα και την υποχρέωση όλοι οι δρόμοι, οι αυλές και κάθε σημείο της γειτονιάς να είναι πεντακάθαρο από τις ακαθαρσίες των ζώων εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο.
Δεύτερος μύθος: τα αδέσποτα ζώα, εν προκειμένω οι γάτες, πρέπει να είναι στο οικείο τους περιβάλλον και ως εκ τούτου δεν επιτρέπεται η απομάκρυνσή τους από μία περιοχή.
Η πραγματικότητα: Σύμφωνα με το εδάφιο βαδ΄ της ίδιας παραγράφου, «μετά την παροχή της αναγκαίας κτηνιατρικής φροντίδας και περίθαλψης, τα περισυλλεγέντα ζώα συντροφιάς, αν δεν βρεθεί ανάδοχος, οδηγούνται στα διαθέσιμα καταφύγια, δημοτικά, διαδημοτικά ή σε καταφύγια φιλοζωικών σωματείων και οργανώσεων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή ιδιωτών φιλόζωων, με σκοπό να υιοθετηθούν κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 7».
Το γεγονός ότι κάποιοι Δήμοι δεν έχουν δημιουργήσει ακόμη καταφύγια για τα «αδέσποτα», εν προκειμένω για τις γάτες, δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία. Απλώς είναι υποχρεωμένοι να το κάνουν, και οι ζωόφιλοι οφείλουν, αντί να παρεμποδίζουν τέτοια προσπάθεια, να συμβάλουν στην κατεύθυνση αυτή. Ο νόμος είναι ξεκάθαρος, πιο ξεκάθαρος δε γίνεται. Η δημιουργία και διατήρηση καταφυγίων είναι υποχρεωτική και η περισυλλογή και φιλοξενία σε αυτά όλων των «αδέσποτων» αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση του Δήμου και των φιλοζωικών οργανώσεων.
Τρίτος μύθος: το οικείο, δηλαδή το φυσικό περιβάλλον, των αδέσποτων, εν προκειμένω των γατών, είναι η κατοικημένη περιοχή στην οποία διαβιούν.
Η πραγματικότητα: Το οικιστικό περιβάλλον μιας κατοικημένης περιοχής, όπως για παράδειγμα της Παλιάς Χώρας Νάξου, όπου δεν υπάρχει ούτε δείγμα χωμάτινου χώρου, παρά μόνο κάποια εγκαταλελειμμένα κτήρια γεμάτα ψύλλους, σκουλήκια και μικρόβια, δεν μπορεί να νοείται φυσικό και υγιεινό περιβάλλον για γάτες. Το τσιμεντοποιημένο ανθρωπογενές περιβάλλον ούτε ήταν ποτέ, ούτε προσφέρεται ως φυσικό περιβάλλον για τόσο μεγάλο αριθμό γατών. Καμία γειτονιά δεν είχε ποτέ τόσες συγκεντρωμένες γάτες. Αυτή η υπερσυγκέντρωση γατών σε συγκεκριμένα σημεία του οικιστικού ιστού οφείλεται ξεκάθαρα στην αυθαίρετη σίτισή τους σε αυτά τα σημεία. Η ανάγκη για τροφή και το νερό τις συγκεντρώνει εκεί, δεν είναι αυτό το φυσικό τους περιβάλλον.
Τέταρτος μύθος: Τα αδέσποτα ζώα, εν προκειμένω οι γάτες, μετά τη στείρωσή τους επαναφέρονται στο οικείο περιβάλλον τους, δηλαδή στο σημείο που ως τότε φροντιζόταν.
Η πραγματικότητα: Σύμφωνα με το εδάφιο βαε΄ της παραπάνω παραγράφου, «αν δεν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις σε καταφύγια, το ζώο επιστρέφεται στο οικείο περιβάλλον του και στις περιοχές που ορίζονται με την απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 45, με την προϋπόθεση, ότι είναι στειρωμένο. Ζώο που βρίσκεται σε καταφύγιο και δεν υιοθετείται μετά από διάστημα τρίμηνης συνεχούς παραμονής σε αυτό και ανάρτηση στην Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς, δύναται να επιστρέφεται στο οικείο περιβάλλον και στις περιοχές που ορίζονται με την απόφαση της παρ. 5 του άρθρου 45, μετά από απόφαση της επιτροπής της παρ. 8».
Δηλαδή, σε απλά ελληνικά, τα αδέσποτα φιλοξενούνται στα καταφύγια, τα οποία είναι υποχρεωμένος ο οικείος Δήμος να διατηρεί. Μόνο εφόσον δεν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις σε αυτά, ένα αδέσποτο μπορεί να επανέλθει στο οικείο περιβάλλον του, το οποίο δεν είναι το σημείο από το οποίο περισυλλέχθηκε, αλλά οι περιοχές που ορίζονται από την αρμόδια Επιτροπή του Δήμου με βάση την παράγραφο 5 του άρθρου 45 του ίδιου Νόμου. Η παράγραφος αυτή αναφέρει ότι «Με απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του δήμου, ύστερα από γνώμη της πενταμελούς Επιτροπής της παρ. 8 του άρθρου 10, ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες προσδιορισμού της πυκνότητας του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων στην περιοχή όπου αυτά επαναφέρονται και οριοθετούνται οι περιοχές στις οποίες δεν επιτρέπεται η επαναφορά τους». Συνεπώς, τα ζώα εγκαθίστανται σε προσδιορισμένες περιοχές και όχι στο σημείο περισυλλογής τους.
Επειδή η Παλιά Χώρα, η περιοχή του «Μπούργου» και η περιοχή του Κάστρου της Χώρας Νάξου είναι περιοχές αρχαιολογικού και τουριστικού ενδιαφέροντος, η αρμόδια επιτροπή του Δήμου Νάξου οφείλει να απαγορεύσει τη φροντίδα και την επαναφορά αδέσποτων στην περιοχή, φροντίζοντας ταυτόχρονα στην άμεση απομάκρυνση όλων των αδέσποτων που σιτίζονται από ιδιώτες στην ευρύτερη περιοχή.
Επειδή δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία για τη μη εφαρμογή των διατάξεων του νόμου από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου και μεμονωμένους ιδιώτες, απαιτούμε να σταματήσει επιτέλους αυτή η ολιγωρία και ατολμία στην εφαρμογή του Νόμου και να αναληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες από όλες τις πλευρές.
Θα ρωτήσουν κάποιοι «τί προτείνετε;»
1. Την άμεση και σταδιακή απομάκρυνση των αδέσποτων από το σημείο που τώρα σιτίζονται και με κατεύθυνση προς τον μεγάλο χώρο στάθμευσης της Γρόττας, κάτω από τον Άγιο Μηνά. Αν το σημείο παροχής τροφής και νερού μετακινείται καθημερινά 30 μέτρα παρακάτω, σε μία εβδομάδα η αγέλη των αδέσποτων θα έχει μεταφερθεί επιτυχώς στον νέο τους χώρο, μέχρι να δημιουργήσει ο Δήμος Νάξου καταφύγιο.
2. Ενημέρωση από την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου της κοινωνίας και κυρίως όσων ιδιωτών φροντίζουν αδέσποτα για τη σχετική νομοθεσία, τις υποχρεώσεις και τους περιορισμούς.
3. Επιβράβευση όσων βοηθήσουν στην κατεύθυνση της απομάκρυνσης και φροντίδας των αδέσποτων στη νέα (καταλληλότερη) θέση
4. Κατεπείγουσες ενέργειες του Δήμου για τη δημιουργία καταφυγίου.
5. Αυστηρές συστάσεις στους ιδιώτες που φροντίζουν τα αδέσποτα, αλλά ταυτόχρονα δεν φροντίζουν και για τις συνθήκες καθαριότητας και υγιεινής για όλους. Απαγόρευση αυτής της δραστηριότητάς τους στο εξής σε συνδυασμό με την άμεση και σταδιακή απομάκρυνση των αδέσποτων.
6. Καθημερινός έλεγχος για την τήρηση των σχετικών διατάξεων.
7. Τσουχτερά πρόστιμα για όσους δε συμμορφώνονται και συνεχίζουν τη δραστηριότητα αυτή εις βάρος των συμπολιτών τους.
Να σταματήσει η παράβαση καθήκοντος από τη Δημοτική Αρχή και η παρανομία από τους ιδιώτες εις βάρος των κατοίκων της περιοχής. Να σταματήσει και ο ιδιότυπος «εκφοβισμός» προς τους αρμόδιους, αλλά και προς όσους πολίτες δεν επιθυμούν να συνεχιστεί άλλο η νοσηρή αυτή κατάσταση. Αναμένουμε τις πειστικές απαντήσεις του Δήμου Νάξου στον Εισαγγελέα Νάξου, αλλά κυρίως τις ενέργειες για την άμεση και οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος, σε συνεργασία και με τις φιλοζωικές οργανώσεις.
Να αναλάβει επιτέλους ο καθένας την ευθύνη του για να τηρηθούν οι συνθήκες καθαριότητας και υγιεινής για όλους και ταυτόχρονα οι κανόνες ευζωίας των αδέσποτων, όπως επιτάσσει ο Νόμος.
Ακολουθήστε το naxostimes.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις