Μπήκαμε, εδώ και λίγες ημέρες, σε μια νέα τροχιά «κανονικότητας» με την αναστολή κάποιων περιορισμών κοινωνικής απομόνωσης και την σταδιακή ανά κλάδο, έστω και μετ΄εμποδίων, επαναλειτουργία των επιχειρήσεων.
Η αγωνία είναι διάχυτη στους πολίτες και τους επιχειρηματίες και οι απορίες πολλές, αφενός για την ορθή τήρηση των μέτρων προστασίας και αφετέρου για το μεγάλο στοίχημα λειτουργίας της επιχειρηματικής κοινότητας σε πρωτόγνωρες συνθήκες.
Θα καταφέρουμε να σταθούμε όρθιοι και να «σώσουμε την παρτίδα» τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο; Ιδιαίτερα εμείς, οι κάτοικοι των νησιών, που ο τουρισμός συνεισφέρει συντριπτικά στην τοπική οικονομική δραστηριότητα, θα μπορέσουμε να βγάλουμε τα «σπασμένα» της θερινής περιόδου που διανύουμε αλλά και όσα χρειαζόμαστε για να επιβιώσουμεστο δύσκολο χειμώνα που έπεται μέχρι το επόμενο καλοκαίρι;
Εδώ, στη Σύρο, θα μπορέσουμε σε μια έτσι κι αλλιώς κουτσουρεμένη σεζόν, που για εμάς θα είναι ακόμη περισσότερο, να διασώσουμε ότι πιο πολύ μπορούμε, ή θα παραδοθούμε σε μια μοιρολατρική και απαθή αντιμετώπιση των πραγμάτων και των καταστάσεων στη λογική του… έχει ο Θεός;
Θα μπορέσουμε να ανταγωνιστούμε γειτονικούς μας προορισμούς-μεγαθήρια, όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος, η Πάρος και άλλα νησιά; Νησιά με οργανωμένες δημόσιες και ιδιωτικές υποδομές, με τεράστιο αριθμό κλινών, τα οποία μέχρι σήμερα «έπαιζαν» τουριστικά σε άλλη κατηγορία, στοχεύοντας αφενός στον εισερχόμενο τουρισμό και αφετέρου σε επισκέπτες υψηλής εισοδηματικής στάθμης; Κατά κάποιο τρόπο, δηλαδή, δεν αποτελούσαν μέχρι σήμερα άμεσους ανταγωνιστές της Σύρου, αφού εμείς στοχεύαμε κυρίως σε εγχώριο τουρισμό και μάλιστα με δευτερογενή ζήτηση στην πλειοψηφία του. Με απλά λόγια, πολλοί δυνητικοί επισκέπτες, αφού δεν έβρισκαν κατάλυμα με ελκυστικό λόγο τιμής προς ποιότητα στα νησιά αυτά με αυξημένη ζήτηση, επέλεγαν τελικά δευτερεύοντες προορισμούς, μεταξύ των οποίων και η Σύρος, για τις διακοπές τους.
Σήμερα, ελέω πανδημίας, οι συνθήκες έχουν αλλάξει ραγδαία. Νησιά-τουριστικοί κολοσσοί, με δεκάδες χιλιάδες κλίνες και χαμηλές πληρότητες για το φετινό καλοκαίρι, αναδιατάσσονται και επαναπροσδιορίζουν πολύ γρήγορα τη στρατηγική τους για να μειώσουν, στο μέτρο του δυνατού, τις τουριστικές απώλειές τους. Στρέφονται και αυτά στον εγχώριο τουρισμό, με επιθετική τιμολογιακή πολιτική, μειώνοντας δραστικά τις τιμές τους, ώστε να «σκουπίσουν» ό,τι περισσότερο μπορούν, ακόμη και από επισκέπτες χαμηλότερης εισοδηματικής στάθμης, για να βελτιώσουν τις πληρότητές τους.
Εδώ, λοιπόν, με τρόπο αμείλικτο, τίθενται πραγματικά και όχι ρητορικά ερωτήματα.
Γιατί ένας επισκέπτης να επιλέξει τη Σύρο για τις φετινές διακοπές του και όχι τη Σαντορίνη που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν απλησίαστη; Γιατί να πληρώσει ένα δωμάτιο 60-80 €/βραδιά στη Σύρο και όχι 80-100 €/βραδιά, ακόμη και στην καλντέρα, που άλλες χρονιές θα κόστιζε 300-400 ή/και 500€; Αυτά τα νησιά, λόγω των συνθηκών, αναγκάζονται και «καταδέχονται», υπό τις παρούσες συνθήκες, να «παίξουν στη Β’ Εθνική κατηγορία», αφαιρώντας μας ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς.
Χρήσιμες και δυστυχώς «ρεαλιστικές» και δυσάρεστες οι παραπάνω διαπιστώσεις για εμάς. Όμως, τι μπορούμε να κάνουμε για να μη μείνουμε με τις διαπιστώσεις; Πώς μπορούμε να ενεργήσουμε καίρια, μολονότι έχουμε ήδη αργήσει απελπιστικά, για να διεκδικήσουμε ό,τι μας αναλογεί; Θα μπορέσουμε να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία;
Για να μη μένουμε σε απλές διαπιστώσεις, παραθέτω ορισμένες σκέψεις και προτάσεις οι οποίες έστω και τώρα, την ύστατη ώρα, αν ληφθούν υπόψη άμεσα, μπορούν να βελτιώσουν τη δυναμική της Σύρου για τη φετινή περίοδο και όχι μόνο.
Απαιτούνται άμεσες πρωτοβουλίες και ενέργειες, και όχι λόγια και ευχολόγια, κυρίως από το Δήμο μας, αλλά και από την τοπική επιχειρηματική κοινότητα και τους συλλόγους. Τα εργαλεία υπάρχουν, αυτό που χρειάζεται είναι διάθεση, αποφασιστικότητα και πράξεις.
Καταρχήν, αυτό που χρειάζεται, ελέω κορωνοϊού, είναι η ΑΜΕΣΗ (από χθες κιόλας) και ΔΥΝΑΜΙΚΗ επανατοποθέτηση του brandname της Σύρου κυρίως σε εθνικό επίπεδο:
*Ανάδειξη της ταυτότητας της Σύρου με έμφαση στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, υπό το πρίσμα της πανδημίας, όπως η ύπαρξη οργανωμένου νομαρχιακού νοσοκομείου, βάσης αεροδιακομιδών ΕΚΑΒ και η εγγύτητα στην Αθήνα μέσω ακτοπλοϊκής σύνδεσης. Αυτή την περίοδο, το δίπτυχο για κάθε επισκέπτη είναι Ποιότητα & Ασφάλεια, το οποίο και αποτελεί τον κοινό παρανομαστή για την τελική επιλογή. Το νοσοκομείο μας πρέπει να αποτελέσει στοιχείο του τουριστικού προϊόντος μας και τεράστιο πλεονέκτημα για το νησί μας.
*Ύπαρξη μικρών τουριστικών μονάδων με περιορισμό του συγχρωτισμού ατόμων στους κοινόχρηστους χώρους, εν αντιθέσει με μεγάλης δυναμικότητας τουριστικές μονάδες άλλων νησιών. Αντίστοιχα, το δίπολο του αστικού (Ερμούπολη, Άνω Σύρος) και του υπαίθριου τοπίου (πανέμορφα χωριά) που συνδυάζει η Σύρος, εξασφαλίζει ομοίως συνθήκες περιορισμού του συγχρωτισμού των επισκεπτών και σε επίπεδο περιοχών.
*Έμφαση στην προβολή θεματικών μορφών τουρισμού (θρησκευτικός, πολιτιστικός, θαλάσσιος, γεωλογικός, κ.λ.π.) ώστε να επιτύχουμε επιμήκυνση της – ούτως ή άλλως – μικρής φετινής καλοκαιρινής σεζόν, ώστε να προσελκύσουμε επισκέπτες που θα προτιμήσουν να κάνουν τις φετινές διακοπές τους εκτός περιόδου αιχμής για την αποφυγή συγχρωτισμού εξαιτίας των κινδύνων της πανδημίας.
*Στόχευση στον ελληνικό τουρισμό και προβολή του νησιού μας ως ιδανικού προορισμού για τουρισμό Σαββατοκύριακου (citybreaks), εξαιτίας αφενός των αστικών χαρακτηριστικών της Ερμούπολης και αφετέρου της μικρής απόστασης από την Αθήνα.
Πώς θα πετύχουμε, όμως, τα παραπάνω; Οι ενέργειες που απαιτούνται, εκ μέρους του Δήμου μας και της Τουριστικής Επιτροπής του, είναι απλές. Αρκεί να υπάρχει η έμπρακτη βούληση και αποφασιστικότητα.
Απαιτούνται λοιπόν:
*Ο καθορισμός μιας στοχευμένης ψηφιακής στρατηγικής σε συνεργασία με τον manager τουρισμού, την Marketing Greece (σύμφωνα με την από 13/04/2020 η ΠΝΠ (ΦΕΚ 84 Α’) με «μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωναϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις», στο άρθρο 69 προβλέπει μεταξύ άλλων ότι «το Υπουργείο Τουρισμού, ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.) και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού, συμπεριλαμβανομένων των αναπτυξιακών εταιρειών αυτών, δύνανται να συνάπτουν συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών με την εταιρεία με την επωνυμία «MARKETING GREECE ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ» και τον διακριτικό τίτλο «Marketing Greece A.E.» με απευθείας ανάθεση),τον ΕΟΤ, τον ΣΕΤΕ, την Περιφέρεια και συλλόγους, για τον επανακαθορισμό του brandnameτης Σύρου, κυρίως ως ασφαλούς νησιωτικού προορισμού. Το σλόγκαν “BelieveinSyros” γίνεται τώρα περισσότερο επίκαιρο και αναγκαίο από ποτέ και παραφράζεται στο «Πίστεψε στην Ασφάλεια της Σύρου».
*Η εμπέδωση ακόμη μεγαλύτερου αισθήματος ασφάλειας των επισκεπτών με την γενναία παραχώρηση, εκ μέρους του Δήμου, πρόσθετων τ.μ. κοινόχρηστων χώρων σε επιχειρήσεις εστίασης, όπου είναι δυνατόν, χωρίς επιπλέον χρέωση, προκειμένου αφενός να τηρούνται και να επαυξάνονται οι προβλεπόμενες αποστάσεις ασφαλείας μεταξύ των τραπεζοκαθισμάτων και αφετέρου να καθίσταται οικονομικά βιώσιμη η λειτουργία τους.
*Η άμεση ενίσχυση των ανάλογων κωδικών του προϋπολογισμού για την τουριστική προβολή οι οποίοι, λόγω της εγκληματικής απάθειας της δημοτικής αρχής, έχουν παραμείνει «ακούνητοι» με βάση τα δεδομένα προ εξαμήνου, όταν και είχαν ψηφιστεί, και μάλιστα σημαντικά αποδυναμωμένοι σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
*Η επιθετική προβολή σε internet, YouTube, μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τηλεοπτικά κανάλια, έτοιμων προωθητικών βίντεο υψηλής ποιότητας και αισθητικής που έχει δημιουργήσει ο Δήμος μας κατά τα τελευταία 3-4 χρόνια και τα οποία σήμερα παραμένουν,δυστυχώς, στα συρτάρια.
*Επιθετικές καμπάνιες google για την προβολή του προορισμού «Σύρος», σε συνεργασία με social media, influencers-bloggers τουρισμού και email campaigns.
*Άμεση επανέναρξη – με διαδικασίες εξπρές – του έργου αναβάθμισης του αεροδρομίου της Σύρου (επέκταση διαδρόμου προσαπογειώσεων, ταπείνωση λόφου «Νεράιδα»), προκειμένου να είναι πλήρως λειτουργικό εντός του 2021, δίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ώθηση στην τουριστική κίνηση του νησιού.
Οι παραπάνω ενέργειες και πρωτοβουλίες, πρέπει ΑΜΕΣΑ, επίσης, να συνδυαστούν και με μια σειρά άλλα μέτρα που όφειλε ήδη να έχει λάβει ο Δήμος μας, αλλά δυστυχώς έχει αργήσει απελπιστικά, σε αντίθεση με άλλους Δήμους, για την ανακούφιση αλλά και την ενδυνάμωση των τοπικών τουριστικών επιχειρήσεων. Τα μέτρα αυτά, πολλές φορές δημοσίως αλλά και εγγράφως έχουμε ζητήσει, αλλά δυστυχώς οι δημοτικοί μας άρχοντες εξακολουθούν πεισματικά και λειτουργούν ως βετεράνοι της αναβλητικότητας και της απραξίας.
Ενδεικτικά, λοιπόν, επαναλαμβάνουμε για ακόμη μια φορά τι θα έπρεπε να έχει γίνει από χθες:
*Μείωση τελών καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού, ειδικά για πληττόμενες, βάσει ΚΑΔ, επιχειρήσεις, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας και της ανταποδοτικότητας, για όσο διαρκεί η κρίση, καθώς επίσης και μείωση τελών στο 50% καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, όπως έχουν ήδη αποφασίσει τα δημοτικά συμβούλια ορισμένων Δήμων. Ιδιαίτερα, για τις επιχειρήσεις που έχουν σταματήσει τη λειτουργία τους με κρατική εντολή, προτείνεται ο μηδενισμός των τελών καθαριότητας, για όσο έχει ισχύ η απόφαση αναστολής λειτουργίας, αφού δεν παράγουν απορρίμματα. Για ήδη καταβληθέντα ποσά των παραπάνω περιπτώσεων να δίνεται η δυνατότητα για συμψηφισμό με μελλοντικές απαιτήσεις.
*Απάλειψη – μηδενισμό ενοικίων για πληττόμενες επιχειρήσεις που μισθώνουν δημοτικά ακίνητα για εμπορική χρήση, για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση, καθώς και απάλειψη – μηδενισμό ενοικίων για πληττόμενες επιχειρήσεις, κατά περίπτωση και με βάση το χρόνο παύσης της λειτουργίας τους, οι οποίες μισθώνουν δημοτικά ακίνητα και έχουν αμιγώς εποχική λειτουργία, ακόμη και για 12 μήνες.
*Απάλειψη – μηδενισμό τελών για πληττόμενες επιχειρήσεις που μισθώνουν κοινόχρηστους χώρους και χώρους οι οποίοι εντάσσονται στην περιοχή ευθύνης του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου, καθώς επίσης και εποχικές τουριστικές επιχειρήσεις που μισθώνουν χώρους σε παραλίες του νησιού, με βάση την πρόσοψή τους, για όσο διαρκεί η κρίση, ή ακόμη και για 12 μήνες. Το ανάλογο να γίνει και για όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε παραλίες, ή στη Χερσαία Ζώνη, μέσω δημοπρασίας (π.χ. καντίνες, watersports, θαλάσσια εκπαίδευση, κ.λ.π.). Για ήδη καταβληθέντα ποσά των παραπάνω περιπτώσεων, να δίνεται η δυνατότητα για συμψηφισμό με μελλοντικές απαιτήσεις.
*Για τις οφειλές των κατόχων περιπτέρων για καταλήψεις κοινοχρήστων χώρων, να δίνεται η δυνατότητα να εξοφληθούν με επιμερισμό του οφειλόμενου ποσού σε τρεις (3) ή τέσσερις (4) δόσεις. Επίσης, απαλλαγή καταβολής του αναλογούντος τέλους επί των ακαθαρίστων εσόδων των καταστημάτων (0,5%) για όσο διαρκεί η κρίση. Για ήδη καταβληθέντα ποσά των παραπάνω περιπτώσεων, να δίνεται η δυνατότητα για συμψηφισμό με μελλοντικές απαιτήσεις.
*Παράταση μέχρι 31/8 της αποπληρωμής των οφειλών που είχαν προθεσμία από 11/3 μέχρι 30/4 προς το Δήμο, κατ’ αντιστοιχία των οφειλών προς τις ΔΥΟ, μετά την από 11/03/2020 Π.Ν.Π. (άρθρα 1 & 2), η οποία κυρώθηκε με το Ν.4682/2020 (ΦΕΚ 76 Α΄/03-04-20). Η παράταση θα γίνεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις Α.1053 & 1054/2020 (ΦΕΚ 949 Β΄ και 950 Β΄/21-03-20) Υπουργικές Αποφάσεις.
*Μηδενισμό των τελών ύδρευσης και αποχέτευσης για πληττόμενες επιχειρήσεις και χρέωση μόνο της κατανάλωσης νερού, για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση, και παροχή δυνατοτήτων άτοκης ρύθμισης των οφειλών τους για εύλογο χρονικό διάστημα, καθώς επίσης και απαλλαγή επιχειρήσεων από δυνητικά τέλη (τουριστικό, πολιτιστικό) για όσο διαρκεί η κρίση.
Τέλος, πέρα από τα παραπάνω, απαιτείται επιπρόσθετα και η στήριξη των επιχειρήσεων με οριζόντια μέτρα και πρωτοβουλίες, μέσα από τη διεκδίκηση από τα συλλογικά όργανα της αυτοδιοίκησης (ΠΕΔ, ΚΕΔΕ) και την άσκηση πίεσης προς την Κυβέρνηση. Ενδεικτικά, πρέπει να απαιτήσουμε:
*Μείωση του ΦΠΑ στη διαμονή σε 6% και του συνόλου της εστίασης στο 13% έως 31/12/2020.
*Απόδοση vouchers από την Κυβέρνηση σε δικαιούχους κοινωνικού τουρισμού, σε ημερομηνίες εκτός τουριστικής αιχμής, προκειμένου να δημιουργείται κίνητρο αφενός για την επιμήκυνση της σεζόν και αφετέρου για την αποφυγή υψηλού συγχρωτισμού το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου.
*Επιδότηση εργασίας και εργαζομένων στις τουριστικές επιχειρήσεις για το υπόλοιπο του έτους, καθώς και μέτρα για τη διατήρηση ευνοϊκών ρυθμίσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
*Άμεσος καθορισμός και θέση σε εφαρμογή των υγειονομικών πρωτοκόλλων επαναλειτουργίας του τουριστικού κλάδου, όπου θα διασαφηνίζεται το πλαίσιο λειτουργίας των ξενοδοχειακών μονάδων.
*Διατήρηση και επαύξηση των εργαλείων χορήγησης ρευστότητας σε τουριστικές επιχειρήσεις (άτοκα και εγγυημένα δάνεια),καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
*Προκήρυξη νέων προγραμμάτων επιδότησης τουριστικών επιχειρήσεων, κάθε μεγέθους, με υψηλό ποσοστό επιδότησης και σύνδεσής του με την διατηρησιμότητα των θέσεων εργασίας (αξιοποίηση υπόλοιπων διαθεσίμων του τρέχοντος ΕΣΠΑ και εμπροσθοβαρή διάθεση κονδυλίων για τη νέα προγραμματική περίοδο) καθώς και επαύξηση Π/Υ ήδη δημοσιευθέντων προσκλήσεων ενίσχυσης ΜΜΕ στην Περιφέρειά μας (π.χ. Ίδρυση & λειτουργία νέων τουριστικών επιχειρήσεων στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου) για την άμεση ένταξη ακόμη περισσότερων τουριστικών επιχειρήσεων.
Οι Δήμοι πρέπει και οφείλουν να σταθούν δυνατοί και με αποτελεσματικότητα στο πλευρό των δημοτών τους και των επιχειρηματιών τη δύσκολη αυτή περίοδο. Οφείλουν να είναι «μπροστάρηδες» και όχι ουραγοί και απαθείς παρατηρητές στην πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε σήμερα και μοιάζει με εφιάλτη.
Ακόμα και ένας μήνας, ακόμη και κάποιοι παραπάνω επισκέπτες στο νησί μας, μπορεί να αποβούν καθοριστικοί για τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων, οι οποίες ήδη βρίσκονται στο «κόκκινο».
Άλλωστε, όπως έγραψε ο γάλλος νομπελίστας συγγραφέας, Αλμπέρ Καμύ, «Η πραγματική γενναιοδωρία προς το μέλλον έγκειται στο να τα δίνουμε όλα στο παρόν». Ας το πράξουμε λοιπόν…
*Ο Γιώργος Μαραγκός είναι Επικεφαλής της Παράταξης «Η Σύρος που Αξίζουμε» και τ. Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης
