Όσο και αν ήταν αντίθετος στις επετειολογίες, στις επετειακές εκδηλώσεις και μάλιστα σε άνωθεν επιβληθείσες και θεσπισθείσες αυθαίρετα ημερομηνίες που δεν συνδέονταν με θετικό εθνικό γεγονός. Όσο κι αν δεν τον έθελγε ο έπαινος του Δήμου και των σοφιστών, για να παρα-νοηματοδοτήσουμε τον αλεξανδρινό ποιητή. Όσο και αν τον ενοχλούσε η διαρκής καταδίωξή του από το γεγονός της σημαίας, ενώ τόσα άλλα και μεγάλα έκανε στη μακρά ζωή του (πόσες, αλήθεια, ζωές έζησε;), δεν μπορώ παρά να κλίνω σήμερα το γόνυ της ευγνωμοσύνης και οφειλής μου, εκφράζοντας, πιστεύω, τη συλλογική συνείδηση, σε αυτόν τον μέγα ναξιακό ήρωα και πνευματικό άνθρωπο. Το κατέβασμα της σβάστικας από την Ακρόπολη, μαζί με τον Λάκη Σάντα, 81 χρόνια πριν, στο μεταίχμιο της 30ής προς την 31η Μαΐου, δεν ήταν μόνο μια στατική πατριωτική, ριψοκίνδυνη πράξη ηρωϊσμού σε καιρούς ζόφου και σκλαβιάς, αλλά παραμένει δυναμικό, αιώνιο σύμβολο αντίστασης και αγώνα, που θα παραδειγματίζει εσαεί. «Δει των προηγουμένων μνημονεύειν…», μας προτρέπει ο Πλούταρχος. Όσο κι αν ο αφηρωϊσμός αποτελεί μια επίδοση κάποιων ανιστόρητων, ανορθολογικών και περιθωριακών.
Ακούνε τη λαϊκή μούσα οι σημερινοί Λωτοφάγοι;
Η λαϊκή μούσα, ιδίως η μαγκιόρα απεραθίτικη, δεν έμεινε απαθής και απόμακρη από το ηρωικό γεγονός. Ιδού πώς ξετυλίχτηκε η γνήσια και αυθόρμητη κοτσάκικη στιχοπλοκή του χωριού του:
Ήκαμες σίδερο καρδιά
και στήθεια από γρανίτη,
απάνω στην Ακρόπολη,
λεβενταπεραθίτη.
Άλλος κανείς δεν ήκαμε
την πράξη τη δική σου,
κι είμεστα-ν- υπερήφανοι
όλοι οι οπαδοί σου.
Εσύ σ’ τσοι σκλάβοι-ν-ήδωκες
τση λευτεριάς τα φώτα,
τότες που προσκυνούσανε
του Γερμανού τη μπότα.
Σ’ όλα ντα κράτη ήρωας
η φήμη ντου έχει φτάσει,
γιατ’ έχει τη γερμανικιά
σημαία κουρελιάσει.
Απάνω στην Ακρόπολη-ν-
ανέβηκεν με θάρρος,
κι εξέσκισ’ ό,τι εφύλαεν
ο Γερμανός φαντάρος.
Ο λαϊκός στιχοπλόκος και τραγουδιστής συγκρατείτααι, αυτολογοκρίνεται, λόγω της εποχής των περιορισμών του λόγου και των πολιτικών διωγμών και εξωτερικεύει το συναίσθημά του:
Να ‘μπόρου να εκδηλωθώ
και την εχτίμησή μου
να δείξω σ’ έναν ήρωα
πούβγαλε το νησί μου…
Άδικα μεσ’ τσοι φυλακές
απ’ το σαρανταένα
τα νειάτα ντου συνέχεια
του Γλέζου έχουν κλεισμένα…
Όλοι τονε δικάζουσι
και τονε κυνηούσι
γιατί απ’ τσοι πολιτικοί
μονάχα ‘φτον δουλιούσι…
Και σήμερα; Δυο χρόνια μετά τη μετονομασία του Λυκείου Νάξου σε «Μανώλης Γλέζος», ύστερα από πρωτόφαντη στους καιρούς μας αυθόρμητη κοινωνική πρωτοβουλία και πολιτική συναίνεση, παρά τη ντροπιαστική αντίθεση της δημοτικής πλειοψηφίας, που θα τη συνοδεύει ως ηθικό και πολιτικό άγος, δεν αξιώθηκε ο Δήμος να τιμήσει, όπως του αρμόζει, το άξιο τέκνο της Νάξου. Τον ναξιώτη γενναίο και πολυσχιδή άνδρα που απέκτησε οικουμενική εμβέλεια, δόξα, απήχηση και δημοσιότητα. Τέτοια, όσο κανείς άλλος Ναξιώτης, όσο λίγοι Έλληνες.
Οι λειτουργοί του φερώνυμου Λυκείου και πάνω από όλες και όλους ο Διευθυντής του είναι υπόλογοι απέναντι στην Ιστορία, γιατί δεν έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει το βάρος της επιγραφής που σκέπει, επιστέφει και λαμπρύνει την είσοδο του σχολείου τους. Ο Γλέζος δεν χρειαζόταν και δεν χρειάζεται αγιογραφήσεις, που άλλωστε τις απεχθανόταν σε όλη του τη ζωή. Τι οφείλει, όμως, να πράξει το νησί του και οι συμπατριώτες του, ειδικά οι τα φαιά φέροντες αυτού του τόπου; Τι οφείλει να πράττει το σχολείο κατ’ έτος; Ας κοιτάξουν οι λειτουργοί του τι πράττουν οι συνάδελφοί τους σε σχολεία που φέρουν το όνομα πνευματικών και διακεκριμένων ανθρώπων για να μην αποτελέσουμε τη σύγχρονη λωτοφαγίτιδα νήσο της Οδύσσειας (ι – 92-105 κ. λπ.) Σε αυτούς ανήκει η κύρια, όχι η αποκλειστική, ευθύνη, τη στιγμή που σπιθαμιαίοι, πολιτικά και πνευματικά, προσπαθούν να ξεχάσουν ή να φέρουν στα μέτρα τους μια μοναδική ναξιακή προσωπικότητα, ένα νόμισμα του διαρκούς κοινωνικού και πολιτικού αγώνα, της πρωτότυπης σκέψης, της ελευθερίας, της άμεσης δημοκρατίας και της πνευματικής άθλησης, που άπαξ κόπηκε από το νομισματοκοπείο της Ιστορίας και δεν θα χάσει ποτέ την αξία του στις αγορές των πολιτισμικών αξιών του πλανήτη.
Επιχώριος
