Τα ιδιαίτερα προβλήματα των αγροτών στις Κυκλάδες ανέδειξε στην ομιλία του στην Υποεπιτροπή Νησιωτικών και Ορεινών Περιοχών της Βουλής ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος.
Ειδική αναφορά έκανε στην επιτακτική ανάγκη μείωσης του κόστους των ζωοτροφών για να υπάρξει ενίσχυση της κτηνοτροφίας. Επεσήμανε τη σημασία που έχει η μείωση του μεταφορικού και του ενεργειακού κόστους για τους αγρότες των νησιών, ενώ έκανε ειδική αναφορά στα θέματα της οικοτεχνίας, ελαιοκομίας, μελισσοκομίας, στα προβλήματα του αμπελοοινικού κλάδου και στην αλιεία.
Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του Νίκου Συρμαλένιου:
«Θα ξεκινήσω με τα ζητήματα της κτηνοτροφίας, ζητήματα τα οποία είτε υπάρχουν ως θεσμικό πλαίσιο από παλιότερα και ως εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανονισμών είτε, έγιναν στη δική μας διακυβέρνηση επί ΣΥΡΙΖΑ, είτε βρίσκονται σε εξέλιξη επί της παρούσας κυβέρνησης. Θα προσπαθήσω να αναδείξω κάθε θέμα με τίτλους και με μία μικρή ανάλυση.
Ένα θέμα λοιπόν είναι η μείωση του κόστους των ζωοτροφών για να μπορέσουμε να έχουμε ενίσχυση της κτηνοτροφίας. Υπήρξε αύξηση της συνδεδεμένης ενίσχυσης του βόειου και αιγοπρόβειου κρέατος και ενίσχυση των κτηνοτρόφων με ειδικά δικαιώματα, χωρίς επιλέξιμα εκτάρια. Αυτό υπήρξε την προηγούμενη περίοδο. Άμεσα καταθέτουμε ερώτηση προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, για το θέμα της κατανομής των ζωοτροφών, γιατί υπάρχει μία άνιση μεταχείριση όταν γίνεται η παραγγελία από τους μεμονωμένους ή τους συνεταιρισμένους παραγωγούς σε σχέση με αυτούς που παραγγέλνουν μέσω εμπόρων.
Ένα δεύτερο θέμα είναι, η στήριξη των μικρών νησιών με μεταφορά ζωοτροφών και αλεύρων για τη μείωση του μεταφορικού κόστους. Υπήρξε επίσης, η ρύθμιση των βοσκήσιμων γαιών που διασφάλισε επιπλέον 8 εκατομμύρια στρέμματα επιλέξιμες εκτάσεις. Το θέμα είναι κατά πόσο προχώρησε αυτή η υπόθεση με τις βοσκήσιμες γαίες, γιατί αν δεν κάνω λάθος, είχε ανατεθεί στις περιφέρειες η διαχείριση και η ολοκλήρωση της οριοθέτησης των βοσκήσιμων γαιών.
Ένα άλλο ζήτημα είναι, η μείωση του κόστους ενέργειας. Εμείς, προσπαθήσαμε να μειωθεί το κόστος, με τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και με τη σύσταση των ενεργειακών κοινοτήτων οι οποίες μπορούν να κάνουν χρήση των ανανεώσιμων πηγών. Το πόσο έχει προχωρήσει ή όχι είναι ένα ζήτημα το οποίο πρέπει να το δούμε.
Επίσης, ένα ακόμη ζήτημα υπήρξε η εξασφάλιση της ρευστότητας. Με την έκδοση της κάρτας του αγρότη, εξασφαλίστηκε χαμηλή χρηματοδότηση στους δικαιούχους της βασικής ενίσχυσης, όπως επίσης, εξασφαλίστηκε και η πληρωμή εντός 60 ημερών για διακίνηση και εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων.
Ένα τρίτο ζήτημα είναι η ενίσχυση των νέων αγροτών, που με το πρόγραμμα νέων γεωργών, με ύψος έως 22.000 ευρώ, προχώρησε. Μάλιστα υπήρξε και υπερπληθώρα αιτήσεων απ’ ό,τι ξέρω.
Ένα τέταρτο θέμα είναι, ο συνεργατισμός. Ο νέος νόμος που είχε βγει για τη λειτουργία των αγροτικών, αλλά και τη σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών, έθεσε ως ελάχιστο αριθμό μελών, για την κτηνοτροφία, τα πέντε μέλη για τα νησιά.
Ένα πέμπτο θέμα είναι η οικοτεχνία, για την οποία υπήρξε υπουργική απόφαση, με την οποία δίνεται η δυνατότητα μεταποίησης, μικρής κλίμακας, αγροτικών προϊόντων ίδιας παραγωγής. Υπήρξε η δυνατότητα διάθεσης απευθείας από τους παραγωγούς σε τοπικές λαϊκές αγορές και θα επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου και μαζικής εστίασης. Προϊόντα, όπως το τυρί, το γιαούρτι και το βούτυρο.
Ένα έκτο θέμα αφορά τη μελισσοκομία, η οποία στα νησιά αποτελεί ένα πολύ βασικό προϊόν. Μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες, υπήρξε και μία Έκθεση με προϊόντα μελισσοκομίας από τα νησιά και μία φορά το χρόνο γίνεται μία μεγάλη Έκθεση στο Λεκανοπέδιο. Υπάρχουν προβλήματα, τα οποία έχουν να κάνουν και με τις καιρικές συνθήκες. Με τις πολλές βροχές είχαμε προβλήματα. Σημαντική είναι η υπουργική απόφαση 18/2/2019, με την οποία δόθηκε η δυνατότητα διάθεσης από τον παραγωγό στον τελικό καταναλωτή μέχρι 1.200 κιλά, ανά έτος. Αυτό αφορά μελισσοκόμους που έχουν μέχρι 120 κυψέλες. Δηλαδή, για τις Κυκλάδες αφορά την πλειοψηφία των μελισσοκόμων.
Ένας άλλος τομέας είναι ο αμπελοοινικός. Όπως ξέρετε, έχουμε θαυμάσια προϊόντα και στη Σαντορίνη και στην Πάρο. Εδώ το πρόβλημα είναι το θέμα του κλήρου. Δηλαδή, πόσο μεγάλος ή μικρός είναι για να μπορέσει να αντιμετωπίσει διαρθρωτικά προβλήματα της αμπελουργίας. Το θέμα είναι πώς θα υπάρξουν πολιτικές φορολόγησης στις κληρονομιές αλλά και στις μεταβιβάσεις που θα διευκολύνουν τη μεγέθυνση των κλήρων. Αυτό είναι ένα βασικό πρόβλημα. Υπάρχουν και μία σειρά από άλλα ζητήματα, αλλά δεν είναι της ώρας.
Επίσης, για την ελαιοκομία, που είναι ένας άλλος τομέας, έχουμε άριστες κλιματολογικές συνθήκες. Έχουμε και προϊόντα κορυφαίας ποιότητας. Οι προτάσεις είναι πρώτον, να επεκταθεί η βιολογική καλλιέργεια. Δεύτερον, να υπάρξει μηχανική συγκομιδή για μείωση του κόστους. Τρίτον, η έγκαιρη έναρξη των ψεκασμών για την αντιμετώπιση του δάκου. Τέταρτον, η αντικατάσταση του ανώνυμου χύμα ελαιόλαδου με μικρής χωρητικότητας δοχεία με αναγραφή το ονοματεπώνυμο του παραγωγού ή του ελαιοτριβέα, γιατί το λάδι φεύγει στο εξωτερικό και επανεισάγεται ως ιταλικό ή ως οτιδήποτε άλλο. Επίσης, εδώ πρέπει να δούμε την ενίσχυση από το πρόγραμμα στήριξης μικρών νησιών του Αιγαίου, της διατήρησης των παραδοσιακών ελαιώνων.
Ένας άλλος τομέας είναι η αλιεία. Η αλιεία είναι ένας ιστορικός παραγωγικός πυλώνας στα νησιά μας. Δυστυχώς, είναι σε μείωση και είναι σε μείωση, γιατί, κυρίως, η παράκτια αλιεία που αποτελεί και τον «κορμό» της αλιείας βρέθηκε σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Ιδιαίτερα τα χρόνια της κρίσης, οι ψαράδες έδωσαν πολύ μεγάλο αγώνα για την επιβίωσή τους. Γι’ αυτό ακριβώς, αυτό το τέλος το οποίο μπήκε στα σκάφη με το άρθρο 57 του φορολογικού νόμου, είναι ένα χαράτσι πρόσθετο, το οποίο θα πρέπει να το δείτε και εσείς ως Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, γιατί, πραγματικά, είναι ακατανόητο. Δεν είναι φόρος στο εισόδημα, είναι φόρος στο σκάφος. Υπάρχει μία υπόσχεση να δουν τα ζητήματα που αφορούν το τέλος επιτηδεύματος και άλλους φόρους στο εισόδημα, αλλά αυτά είναι, απλώς, μία υπόσχεση μέχρι τώρα. Επίσης, ένα άλλο θέμα που αντιμετωπίζουν οι παράκτιοι αλιείς είναι και είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία αλλά, σε συνεργασία και σε συνομιλίες με τα όργανα της Ε.Ε., το θέμα της αποζημίωσης των αλιέων από την καταστροφή των αλιευτικών εργαλείων από τα θηλαστικά. Αυτό είναι κρίσιμο θέμα. Eμείς θέλουμε να προστατεύσουμε και τα θηλαστικά, φώκιες κλπ., αλλά από την άλλη μεριά θέλουμε να προστατεύσουμε και την παραγωγή των ψαράδων και το εισόδημά τους. Άρα, εκεί υπάρχει ένα ζήτημα πώς να υπάρξει μία εξομοίωση κατά κάποιον τρόπο με τους υπόλοιπους αγρότες οι οποίοι παίρνουν αποζημιώσεις από θεομηνίες και από άλλου τύπου καταστροφές.
Επίσης για τους ψαράδες, να το δείτε αυτό, υπάρχει ένα θέμα ελέγχου των οργάνων του Λιμενικού Σώματος προς την μέση και την ερασιτεχνική αλιεία, διότι ειδικά για τους παράκτιους η ερασιτεχνική αλιεία η οποία βεβαίως είναι και αυτός ένας πυλώνας, θα έλεγα, που χρόνια υπάρχει στη χώρα μας, αλλά από εκεί και πέρα πρέπει να προστατευθεί πρώτα απ’ όλα ο επαγγελματίας αλιέας και όχι ο ερασιτέχνης.
Τέλος, θέλω να πω για ένα Πρόγραμμα Μικρών Νησιών το οποίο είχαμε ξεκινήσει, δεν ολοκληρώθηκε. Έμεινε στη μέση, σε συνεργασία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, του Υπουργείου Εργασίας και της Μονάδας Οργάνωσης Διαχείρισης (ΜΟΔ) όπου, είχαμε κάνει και επισκέψεις στις Κυκλάδες σε 18 μικρά νησιά για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε με μικρές ομάδες τύπου ΚοινΣΕπ, από νέους αγρότες που φιλοδοξούσαμε να έρθουν και από τα αστικά κέντρα προς τα νησιά τους έχοντας ιδιοκτησίες και συμφέρον για να μείνουν στα νησιά τους και μάλιστα άνεργοι πολλοί στα αστικά κέντρα κλπ. όπου, θα υπήρχε μια ομάδα μεικτή από παλαιούς παραγωγούς και από νέους και μάλιστα, μετά τις επισκέψεις αυτές συστάθηκε μια κοινή ομάδα των τριών αυτών φορέων που σας ανέφερα πριν η οποία πρότεινε στα νησιά να στείλουν συγκεκριμένα προγράμματα από τα οποία θα γινόταν μια επιλογή πιλοτική, ένα προϊόν ζωικής παραγωγής και ένα προϊόν φυτικής παραγωγής. Έστειλαν πέντε έξι νησιά, μικρά, για αρωματικά φυτά για ελαιοτριβείο κλπ, επίσης για τυροκομείο. Αυτό έμεινε στην μέση δυστυχώς, δεν πρόλαβε να προχωρήσει, χρειάζεται μια προσπάθεια ουσιαστική για να προχωρήσει αυτό το θέμα».