1821: Οι κολλήγοι της Νάξου παύουν να πληρώνουν εισφορές στους φεουδάρχες
Τον Μάιο 1821, με την κήρυξη της Επανάστασης στη Νάξο, η εξέγερση κατά των γαιοκτημόνων φράγκων φεουδαρχών ήταν γενική.
Οι κολλήγοι εξεγέρθηκαν και έπαυσαν να πληρώνουν εισφορές και δοσίματα στους τσιφλικάδες.
Ο Ν. Κασομούλης, που επισκέφτηκε τη Νάξο τον Δεκέμβριο του 1821, μας δίνει ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την κατάσταση στην οποία είχαν περιέλθει οι πρώην πανίσχυροι φεουδάρχες:
«Τρεις κλάσεις εφαίνοντο, η μία των παλαιών ευγενών αρχόντων, μία των εμπόρων και μία του λαού, των χωρικών. Οι χωρικοί επαναστατήσαντες, ελησμόνησαν τα προνόμια των αρχόντων και δεν τους πρόσφερναν τίποτα» (Κασομούλη, Α΄, 172-173) και συνεχίζει: «Αυτοί (οι άρχοντες) είναι σωρός οκνηρών ανδρών όπου ζουν με μίαν ιδέαν…ότι το αίμα των είναι από βασιλικάς γενεάς της Κωνσταντινουπόλεως παλαιάς και με αυτήν την ιδέαν απατούν τους χωρικούς και τρώγουν τον ιδρώτα των. Ούτε ταξιδεύουν, ούτε εμπορεύονται, παρά κάθονται και προσμένουν και αυτοί και αι γυναίκες των και τα παιδία των από τα έτοιμα…να σου ειπώ-λέγει ένας αγρότης εις τον Κασομούλην, τον πρώτον χρόνον της Επαναστάσεως- και κάτι άλλο περί αρχόντων; Είναι οι περισσότεροι ξόανα, αμαθείς και βάρβαροι. Αφού τους εκόπησαν οι συνεισφοραίς (των αγροτών), δεν έχουν προσφάγι και τι κάμνουν;;; Μιλούν για τα φαγητά των εις τα παραπέτια του σπιτιού των ο ένας με τον άλλον, διά κόττες, περιστέρια κ.λπ. και κουβεντιάζουν δυνατά, διά να τους ακούγουν οι διαβαίνοντες και κύριος οίδεν αν εκείνην την ημέραν (οι ακούοντες διαβάται) ή όλως διόλου νηστικοί είναι ή έφαγαν φασόλια». Αργότερα όμως οι γαιοκτήμονες σήκωσαν κεφάλι και πάλι, γιατι δεν θεσπίστηκε κανένας νόμος κατάργησης του φεουδαρχικού συστήματος. Έτσι, όταν ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος κατέστρεψε τα Ψαρά, οι ολιγαρχικοί της Νάξου ανάτρεψαν το επαναστατικό καθεστώς και εξεδήλωναν τις προθέσεις τους να στείλουν επιστολές υποταγής στους Τούρκους, αλλά τελικά δεν τόλμησαν να τις υλοποιήσουν. Παρόμοιες κινήσεις εκδηλώθηκαν και σε άλλα νησιά, όπως την Τήνο.
16 ΟΚΤΩΒΡΊΟΥ 1944 οι κολλήγοι των χωριών των Μελάνων της Νάξου παύουν για δεύτερη φορά, 125 χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821, τις μέρες της απελευθέρωσης και πάλι αποφάσισαν να παύσουν να πληρώνουν εισφορές σε είδος και χρήμα στους γαιοκτήμονες, που κρατούσαν ως τότε στην κατοχή τους τα κτήματα που τα πότιζαν με τον ιδρώτα τους οι κολλήγοι.
Το 2025 η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Νάξου κλείνει 100 χρόνια ζωής και αγωνιστικής δράσης για τα συμφέροντα των αγροτών. 100 χρόνια αγώνων, δράσης, προσφοράς και οι αγροτοκτηνοτρόφοι της Νάξου βλέπουν πλέον μπροστά στα μάτια τους την καταστροφή του τομέα αυτού και μαζί του να χάνεται ό,τι πολύτιμο επί χιλιάδες χρόνια παρέχει αφειδώς το νησί, στους κατοίκους του και στους επισκέπτες του.
Ακολουθήστε το naxostimes.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
